Öncelikle İçimdeki Kahraman’ın kıssası nasıl ortaya çıktı? Çağdaş çağın araçlarından biriyle içsel bir arayış ve kadim bir istikamet öyküsü yaptınız…
Küçükken bir devir üstün kahraman olduğuma inanmıştım. Bir gücüm vardı. Onu bulunca bir kahraman olacaktım. Uzun bir periyot bu türlü devam etti.
Neden üstün kahraman olamayacağımı anladığımda bu kıssa başlamış oldu. Bu kavrayış bende bir yer tuttu. Kaldı içimde.
Harika kahramanlık ile ilgili külliyatı biliyorum. Sinemaları izledim. Çizgi romanları okudum. Bu türlü bir mertebenin varlığı ‘varsayılan’ olarak kabul ediliyor. Hiç sorgulanmayan bir taban. Bu tabanı sorgulamak bana heyecan verici geldi.
Çağdaş çağın araçları dediğimizde tabi ki sinemayı yazıyoruz en başa. Ayrıyeten alt başlık olarak içerik ve biçim tercihleri de yeniden tıpkı kümeye dâhil edilebilir. Ben harika kahramanlığı sarkastik bir halde eleştirmek, onların bize bir katkısı yokmuş üzere yok saymak istemedim. Beni ben yapan ögelerin içinde yer aldığı tüm sinemaları ve/veya edebiyatı, çizgi romanları yok saymıyorum. Siz de varsınız, sizinle büyüdüm lakin insan olma yolunda, kıymetli insan olma yolunda bu türlü bir alternatif de var demek istedim. Bir şeyi yıkmak yerine, yıkmadan onu farklılaştırmak, dönüştürmek, yeni bir şey söylemek istedim.
PANDEMİ KAİDELERİNDE BİNBİR ZORLUKLA ÇEKTİK SİNEMAMIZI
– Sineması pandemide çektiniz? Nasıldı?
Birinci kapanma olduğunda hazırlık sürecimizin ortasındaydık. Sonraki hafta sete giriyorduk. Durduk aylarca. Sonra yasakların tam ortasında binbir zorlukla alınmış müsaadelerin yardımıyla çektik sinemamızı. Pandeminin tüm olumsuz tesirini hissettik. Çok şükür sette kimsenin burnu dahi kanamadı.
Aylarca ertelemelerimiz oldu. O denli bir takım vardı ki onlar olmasaydı olmazdı. Hiç bırakmadılar projeyi. Burada isimlerini anmazsam olmaz. Halil Kardaş yapımcım. Tüm olumsuz koşullara karşın bir tahlil üretti. Oyuncularım pandemiye karşın devam ettiler. Her birine farklı ayrı teşekkür ediyorum. Ayrıyeten yaratıcı grubumuzu de hiç unutmayacağım. Senaristlerimiz Ümit Cihan Canpolat, çok izlenen dizi Gönül Dağı’nın yaratıcı kalemi Mustafa Çiftçi Ağabey… Kurguyu yapan dostum Naim Kanat, şimdi senaryo iken kurguya başladı. İmaj direktörüm Mehmet Başbaran, müziklerimizi yapan Ali Saran… Tüm grubumu burada anmak ve teşekkür etmek istiyorum. Âlâ ki onlarla çalıştım. Düzgün ki onlar benimle çalıştılar.
TARAFIMI SEYİRCİDEN YANA SEÇİYORUM
– Şenliklerden mükafatlar aldınız fekat seyirlik de bir sinema var ortada. Dengeyi nasıl kurdunuz?
Algı olarak bu türlü bir ayrım var. Şenlik sineması ve gişe sineması. Ben bu ayrıma hiç girmedim. Envai çeşit ‘pirtching platformu’, ‘pre production lab’a katıldım, oralarda da bir karar vermem gerektiğine dair ısrarlarla karşılaştım. Sanırım bu işin kurallarından biri bu. Ben öykümü ve seyirciyi umursayarak, daima onları aklımda tutarak yaptım sineması. Seyirci benim için olmazsa olmaz bir öge. Daima daha çok izlenen sinemalar yapmak istiyorum. Taraf seçmek gerekirse seyirciyi seçerim.
Şenliklerin sineması görmesi beni keyifli etti. Farklıyı tercih etmek, farklı olanın altını çizmek biraz cüret istiyor günümüzde. Boğaziçi Sinema Şenliğindeki ödülde “cesur ve yenilikçi bir çalışma ile sinemaya yeni bir bakış…” diye bir münasebet okudu heyet. İçimdeki Kahraman ile ilgili dediler bunu, daha ne olsun… İstikrar kısmı sanırım seyirciden geldi.
SİNEMASI ÇİZGİ ROMAN ESTETİĞİ İLE TASARLADIK
– Sinemanın tasarımı tezli ve riskli. Çok renkli sinematografi ve yer kullanımının yanında lisan olarak arthouse tekniğe de yakın. Siz sinemanızı nereye koyuyorsunuz? Ve bir sinemanın illa da teğe yere koyulması gerekir mi?
Tasarımı o denli yaptık zira öykü onu gerektiriyordu. Seyirci kendi gerçekliği ile sinemayla özdeşlik kurarsa, öykümüz çalışmayacaktı. O yüzden sinema kendi atmosferini ortaya çıkarmalıydı. Çizgi roman estetiği, renkler, yerler daima bu çerçevede ortaya çıktı. Sinema içerisinde vakit geçtikçe kostümler değişir. Bizde değişmiyor. Kimsenin kostümü değişmez sinemada. Farklı bir şey yapmak istiyordum. Sav ve risk sonrasında sonuç olarak ortaya çıkmış olabilir. Ticari olarak düşünülünce bir karar vermek gerekiyor. Bir “paket” gerekiyor bence. Gerçekçi olan bu. Bunun farkındayım. Lakin her ögesiyle burada farklı neler yapılabilir, dediğimiz bir sinema oldu. Kendi tarafını kendi kurdu tahminen de.
SİNEMA YAPMAK BİR OYUN ÜZERE
– Evvelki uzun metraj sinemanız Bir Gün Bir Çocuk’ta çocuklar üzerinden gittiniz. İçimdeki Kahraman’da da temelinde ana karakteri çocukluğuyla bir seyahat yapıyoruz. Neden? Sanki sinema yaparken içinizdeki çocukla mı birliktesiniz (:
İçimdeki Kahraman, içimdeki çocuk (gülüyor). Çokça tüketilmiş, sömürülmüş bir söz. Açıkçası bana çok bir şey tabir etmiyor. Ânı yaşamanın, sezmenin, değerlendirmenin değerine inanıyorum. 41 yaşındayım. 41 yaşında üzere yaşamaya çalışıyorum. Çocuk kısmına gelirsek, ben çocukları çok seviyorum. Karamsar olduğum vakitler, ki çokça oluyor, onlarla vakit geçirmek bana çok güzel geliyor. Onlara bir şey üretmek, onları ciddiye almak, görece daha az şey bilen ancak bizden farksız olduklarını düşünmek benim için değerli. Çocuklara ben olgun beşerler üzere davranıyorum. O vakit daha da açılıyorlar. Neyse sinemalar ilgili kısma gelirsek… Çok sevdiğim direktör Ahmet Uluçay’ın “Bir çocuğun oyun oynaması üzere sinema yapmak” biçiminde özetlenecek bir tarifi var. Sanırım o his bende de var. Sinema yapmak, gerçek hayatta olmuş, olan ve dahi olacak sonsuz olasılıktaki olaylara bir mana vermeye çalıştığımız bir oyun oynamak üzere.
SİNEMAYI ÇOK SEVİYORUM, HEPSİ BU
– Neden sinema yapıyorsunuz? Bir insan neden sinema yapar?
Bir marangoz neden bir masa yapıyorsa, ben de o yüzden sinema yapıyorum. Bu benim çok sevdiğim mesleğim. Fakat bu masaya o denli hoşluklar koyuyorsunuz ki başkalaşıyor, şanslıysanız kavramsallaşıyor. Benim yapmaya çalıştığım tam da bu “güzellikleri aramak, arttırmak”. Ben aslında mühendisim. Ancak sinema yapmayı tercih ettim. Tam burada bu türlü büyük büyük laflar etmek çok isterdim. Fakat benim nedenim çok kolay; sinemayı çok seviyorum. Bu kadar.
DİJİTALE KÜÇÜK DİZİ YAPMAK İSTİYORUM
– Sinemanın gittiği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz? Bilhassa dijital platformların tesiri büyük. Bizi neler bekliyor ileride? Ve siz gelecekte kendinizi nerede görüyorsunuz?
Fizikî olarak sinema aslında bir yer. O denli hoş şeyler izliyorum ki bu beni çok umutlandırıyor. “Dijital platformların ortaya çıkması sinemaya nakıs bırakacak” formunda bir yorumum yok. Yalnızca etkiliyor. Dijital işlerde çok uygun şeylere rastladığımda şöyle reaksiyonlar veriyorum; Bunu keşke sinemada izleseydim. Daima güya sinema bir adım önde hissi var. Dijitalin de farklılıklara açık olan tarafı beni çok cezbediyor. Ayrıyeten bir anda çok fazla sayıda beşere ulaşabiliyorsunuz. Bence bu çok değerli. Benim de yapmayı çok arzuladığım bir form “mini dizi”. Umarım ilerde nasip olur.
OKUYARAK ÇOK TÜKETİMİ ENGELLEYEBİLİRİZ
– Atölyeler düzenliyorsunuz, dersler veriyorsunuz. Gençlerle iç içesiniz. Sinemacı gençlerin ahvalini nasıl görüyorsunuz? Neler tavsiye edersiniz?
Şöyle bir tespitimi paylaşabilirim; çok fazlaca ve süratli tüketiliyor sinemalar. Dijitalin olumsuz bir tesiri olarak tüm anlatılar ‘içerik’ olarak isimlendiriliyor. Çok fazlaca tüketip, pahasına, derinliğine vakıf olamadan geçip gidiyor sinemalar. Birtakım sinema yazılarındaki sığlaşma, kısırlaşma ve özensizleşmede de bunu gözlemleyebilirsiniz. Onlarda tüketip geçiyorlar içerikleri. Bu bilgi ve içerik bolluğu garip bir halde idrak yoksunluğu doğuruyor. Bununla nasıl başa çıkılır bilmiyorum. Ancak benim kendimce bulduğum yol edebiyat. Edebiyat tüketmesi daha sıkıntı, idrak için daha fazla alan açan bir form. Edebiyatla daha fazla haşır neşir olmak sinema ile ilgili algımızı da olumlu tarafta dönüştürüyor kanımca. Sinema yapmak için çok izlemek lazım ezberi bence değişmeli, âlâ sinema yapmak için daha fazla okunmalı diye düşünüyorum.