Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine ait somut bir adım atılması gerektiğini belirterek, “Bizim beklentimiz NATO’nun kendi içinde de tutarlılığı açısından da bu kuralların ve prosedürlerin hakikat bir formda uygulanmasıdır. Bunun dışında bir oldu bitti ile aceleye getirerek, birtakım süreçlerin atlanması bilhassa de Türkiye’nin güvenlik telaşlarının karşılanmadığı bir ortamda bir sürecin ilerletilmesi mümkün olmayacağını tekrar tabir ettik” dedi.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, İsveç ve Finlandiya’nın NATO heyetleriyle görüşmesinin akabinde basın açıklaması gerçekleştirdi. Görüşmelerde Türkiye’nin beklentilerinin net bir halde söz edildiğini kaydeden Kalın şöyle konuştu:
* Kendilerine verdiğimiz bildirileri şöyle özetleyebilirim; öncelikle NATO bir güvenlik ittifakıdır. Bir Ekonomik İşbirliği Örgütü ya da diğer bir odağı olan bir örgüt değildir. Merkezinde, temelinde güvenliğin olduğu bir ittifaktır. Münasebetiyle bu ittifakın en temel konusu; üyelerinin güvenlik tasalarının eşit ve adil bir biçimde karşılanmasıdır.
* Bu manada NATO’ya üye olacak diğer ülkelerin de kesinlikle mevcut olan üye ülkelerin güvenlik tasalarını giderecek, bunları dikkate alacak ve bu telaş tasaları ortadan kaldıracak, bu ülkelerden kaynaklı terör tehditlerini bertaraf edecek adımları acilen atmaları olduğunu tabir ettik. Alışılmış ki İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik başvurusu bu ülkelerin güvenlik konsepti tarihinde değerli bir dönüm noktasına tekabül ediyor.
“YAKLAŞIK 70 YILDIR TÜRKİYE BU İTTİFAKIN İÇERİSİNDE”
İsveç’in NATO üyeliğinin tarihi bir dönüm noktası olduğuna dikkat çeken Kalın, “İsveç bağlamında düşünürseniz yaklaşık 200 yıldır tarafsız olmayı benimsemiş ve öbür ittifaklara katılmamayı tercih etmiş bir ülkenin artık Ukrayna Savaşı sonrasında NATO’ya üye olması da bu ülkelerin tarihi açısından da NATO’nun tarihi açısından da kıymetli bir kırılma noktasıdır. Bizim NATO’nun 1952’den beri en değerli müttefiklerinden, üyelerinden birisi olduğumuzda aşikar bir gerçektir. Yaklaşık 70 yıldır Türkiye bu ittifakın içerisinde. İttifakın temel prensip ve prensipleri çerçevesinde ittifaka çok önemli katkılar sunmuş ve ittifakın bugüne kadar gelmesinde de çok kıymetli roller oynamıştır” açıklamasında bulundu.
“PKK, PYD VE YPG ORTASINDA HİÇBİR FARKIN OLMADIĞINI SÖZ ETTİK”
Türkiye’nin NATO’nun en kıymetli müttefiklerinden biri olduğuna vurgu yapan Kalın, Türkiye’nin bu 70 yıllık mühlet boyunca da dünyanın değişik bölgelerindeki NATO misyonlarına katılmak suretiyle de bu mevzuda üzerine düşen sorumlulukları ziyadesiyle yerine getirdiğini söz etti.
Kalın, “Tabii terörün farklı yüzleri, biçimleri, biçimleri ve dönüşüm geçirerek karşımıza çıkan çehrelerine karşı da bizim kararlılıkla çaba etmemiz NATO konseptinin de en temel prensiplerinden birisini teşkil etmektedir. Türkiye’nin güvenlik telaşları bilhassa Türkiye’ye karşı terörist gayret sürdürmekte olan PKK, PYD, YPG üzere terör örgütlerinin bilhassa Avrupa ülkelerinde birtakım NATO üyesi ülkelerde ve şu anda gündemimizde olan Finlandiya ve İsveç’teki mevcudiyeti ile ilgilidir. Biz muhataplarımıza PKK, PYD ve YPG ortasında hiçbir farkın olmadığını, bunlar ortasında yapılan ayrımların bizim açımızdan manasını ve karşılığının olmadığını açık ve net bir halde tabir ettik” değerlendirmesinde bulundu.
Yakın bir periyoda kadar Amerika Birleşik Devletleri’nin, Avrupa’nın pek çok istihbarat örgütlerinin kendi yazılı kayıtlarında, raporlarında değerlendirmelerinde PYD ve YPG’nin PKK’nın Suriye kolu olduğu açıkça tabir edilmekte olduğunu söyleyen Kalın, “Bizim açımızdan burada rastgele bir değişiklik aslında kelam konusu değildir. PKK’nın Avrupa’ya gittiğinde veyahut Suriye gittiğinde farklı isimler altında kendini yine tanımlamaya çalışmasını bizim açımızdan hiçbir geçerliliğinin olmadığını söz ettik. Tıpkı halde FETÖ’nün bir terör örgütü olduğunu Türkiye’de 15 Temmuz darbe teşebbüsünü gerçekleştiren örgüt olarak 251 insanımızın şehadetine, 1200 den fazla vatandaşımızın yaralanmasına sebep olan menfur bir terör örgüt olduğunu da altını çizdik. İsveç, Finlandiya artı öteki Avrupa ülkelerinde FETÖ’nün mevcudiyetine karşıda uğraşımızı bugüne kadar olduğu üzere bundan sonra da tam bir kararlılık içerisinde sürdüreceğimizi söz ettik” açıklamasında bulundu.
“10 YIL İÇERİSİNDE TALEP ETTİĞİMİZ İADE TALEPLERİ KONUSUNU GÜNDEME GETİRDİK”
“Beklentilerimiz bu terör örgütlerinin oradaki örgütsel, finansal, propagandaya dönük medyadaki varlığı ile ilgili somut adım atılması bahislerine odaklandı” diyen Kalın şu sözleri kullandı:
* Bununla ilgili ilgili kurumlarımızın hazırladığı bilgileri, evrakları muhataplarımız ve ayrıntılı bir halde paylaştık. Bu bağlamda da bilhassa bu iki ülkeden geçtiğimiz 10 yıl içerisinde talep ettiğimiz iade talepleri konusunu da gündeme getirdik. Bildiğiniz üzere bizim bugüne kadar İsveç’ten 28 Finlandiya’dan 12 iade talebimiz oldu. Ama maalesef bugüne kadar bunların hiçbirisini olumlu bir karşılık almadık.
* Bunların sebeplerini incelediğimizde evrakları ve raporları önlerine koyduğumuzda da burada bizi ikna edecek hiçbir isimli, hukuksal münasebet ortaya konmadığını gördük. Tasalarımızı muhataplarımızla bugün etraflı bir formda paylaştık tıpkı halde paylaştık. Bu bağlamda Türkiye’ye karşı uygulanan açık yada kapalı dar ya da geniş her türlü savunma sanayi ile ilgili yaptırımların derhal kaldırılması tarafındaki beklentimizi de söz ettik.
* Bu ortada bilhassa Amerika Birleşik Devletleri yöneticilerinin Obama devrinden beri sıkça gündeme getirdiği PKK’nın PYD ve YPG’den başka bir örgüt olduğu, PKK’nın terör örgütleri listesinde bulunduğu lakin PYD ve YPG’nin terör örgütleri listesinde bulunmadığı; bu yüzden de bu PYD ve YPG yapılanmasına karşı adım atmalarını şu anda yasal olarak mümkün olmadığına dair argümanlarını da bizim açımızdan geçersiz, anlamsız, kararsız olduğunu bir defa daha tabir ettik.
“MESAJIMIZI ÇOK NET BİR BİÇİMDE TABİR ETTİK”
Memleketler arası Af Örgütü, Memleketler arası İnsan Hakları Örgütü üzere kuruluşların hazırladığı PYD ve YPG ile ilgili raporlara bakıldığı vakit bu örgütlerin Suriye’nin kuzeyinde kendi denetimleri altında olan bölgelerde ne cins savaş hatasını işlediklerini, kendi vatandaşlarına yani Suriye vatandaşlarına karşı Kürtlere, Türkmenlere, öbür Araplara karşı ne tıp hatalar işlediklerini de görüşmelerde ayrıntılı bir halde anlattıklarını tabir eden Kalın şu tabirleri kullandı:
* Bunu aslında biz batılı muhataplarımıza periyot dönem daima dikkatlerine getiriyoruz. Burada YPG ve PYD’yi aklamak için onları adeta romantize edercesine bu raporların hasıraltı edilmesinin bizim için kabul edilemez olduğunu da açıkça söz ettik. Özetle ve bütün bu hususlarda bir zihniyet değişikliğine, bir paradigma değişikliğine gereksinim olduğunun da altını güçlü bir biçimde çizdik.
* Ezcümle Türkiye’nin güvenlik dertleri, somut adımlarla belirli bir takvim çerçevesinde karşılanmadığı takdirde sürecin ilerleyeceğine dair bildirimizi çok net bir formda söz ettik. Ve bu noktada Cumhurbaşkanımızın bu sürecin başından itibaren yani geçtiğimiz yaklaşık 10 -12 günlük müddet içerisinde verdiği iletileri ve çizdiği çerçeve temel alarak ilgili bütün kurumlarımızda muhataplarımızla bu mevzudaki beklentilerimizin son derece somut olduğunu söz ettik.
“BEKLENTİMİZ KURALLARIN VE PROSEDÜRLERİN HAKİKAT BİR HALDE UYGULANMASIDIR”
Türkiye’nin güvenliğini tehdit eden terör örgütlerine karşı gayretinin kararlılıkla devam ettiğini kaydeden Kalın şöyle konuştu:
* Türkiye için terör PKK, PYD, YPG üzere terör örgütlerinin uzakta ilgisiz kalabileceğimiz erteleye bileceğimiz, öteleyebileceğimiz bir terör tehdidi olmadığını, tam aksine Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne ve vatandaşlarına karşı her gün hareket arayışında olan, hareket teşebbüsünde olan terör örgütleri olduğunu söz ettik. Gerçekten ve bu sabah emniyet güçlerimizin ele geçirdiği bir intihar bombacısının da haberini kendileriyle paylaştık. Bunların durmadığını, her an her gün bu tıp çatışmalar veya akınlar için hazırlık içerisinde olduğunu da söz ettik.
* Son olarak şunun altını çizdiğimiz ile sizinle paylaşmak isterim 1999 yılında NATO’ya üyelik süreci ile ilgili 1 temel unsurlar, kurallar ve prosedürler manzumesi açıklamıştı. 99 tepesinde ele alınan bu kararla bundan sonra üyelerin ya da aday ülkelerin nasıl üye olacağına dair birtakım unsurlar, prensipler ve prosedürler belirlendi ve 1999 yılından beri de NATO’ya üye olan ülkelerin tamamı bu kurallara, bu prosedürlere tabi olmak suretiyle NATO’ya üye oldular.
* Bizim beklentimiz NATO’nun kendi içinde de tutarlılığı açısından da bu kuralların ve prosedürlerin gerçek bir formda uygulanmasıdır. Bunun dışında bir oldubitti ile aceleye getirerek, birtakım süreçlerin atlanması Bilhassa de Türkiye’nin güvenlik kaygılarının karşılanmadığı bir ortamda bir sürecin ilerletilmesi mümkün olmayacağını tekrar söz ettik. Muhataplarımız bu mevzuyla ilgili notlarını aldılar, değerlendirmelerini yaptılar.
* Artık dönüp kendi önderlerine takdimde bulunacaklar. Bu raporları kendileri az ettikten sonra bizim onlarla temaslarımız devam edecek. Önümüzdeki günlerde de kendilerinin bizim bu taleplerimize nasıl karşılık vereceğine dair karşılıklarını aldıktan sonra da biz bu süreci bu görüşmeleri istişare ve müzakereleri karşılıklı olarak sürdürmeye devam edeceğiz.
“BU TOPLANTIDAN ŞU ANDA BİR MÜZAKERE METNİ ÇIKMADI”
Gazetecilerin sorularını da cevaplayan Kalın, yeni görüşme için bir tarih belirlenip belirlenmediği ve NATO’nun da görüşmelere dahil olması durumun kelam konusu olup olmadığının sorulması üzerine, birinci toplantı olması hasebiyle yeni görüşme için tarih ve format konusuna odaklanmadıklarını ve bunun yerine temel çerçevenin yanlışsız oturtulması üzerine odaklandıklarını kaydetti.
Kalın, “Tabii ki önümüzdeki günlerde görüşmeler ve istişareler devam edecek lakin bu toplantıdan şu anda şimdi günü, saati belirlenmiş bir tarih veya bir müzakere metni ve çıkmadı. Biz bunu bilerek tercih ettik zira biz bir kez çerçevenin muhataplarımız tarafından açık ve net bir formda anlaşılması için bu müzakereleri yapmamız gerektiğini düşünüyoruz. Bu iletisi artık aldılar, artık kendi başkentlerine dönüp bu değerlendirmeleri başkanlarına arz ettikten sonra bize yapacakları geri dönüşe nazaran biz bundan sonraki sürecin nasıl ilerleyeceğini kararlaştıracağız” dedi.
“KARARLILIK İÇERİSİNDEYİZ”
NATO Genel Sekreteri’nin de bu mevzuda bir önerisi olduğunu tabir eden Kalın, “Cumhurbaşkanımızın da NATO Genel Sekreteri ile bu bir telefon görüşmesi oldu. NATO’da bu türlü bir teklif gelirse bunu kıymetlendiririz. Nasıl bir teklif geleceğine bu bağlı. Haziran ayı sonunda da biliyorsunuz Madrid’de bir NATO başkanlar Doruğu yapılacak. Fakat şunu açık söyleyeyim; bizim tepeye kadar şu mevzuyu yetiştirelim, bu süreci yetiştirelim üzere bir vakit baskısı altında olmadığımızı söz etmeliyim. Sürecin sağlam bir halde ilerlemesini, Türkiye’nin güvenlik kaygılarını karşılayacak adımların atılmasına bağlı olarak iletilmesini sağlamak istikametinde bir kararlılık içerisindeyiz” açıklamasında bulundu.
“LİDERLER SEVİYESİNDE ÖTEKİ GÖRÜŞMELER OLABİLİR”
Görüşmelerin bakanlar seviyesinde ya da başkanlar seviyesinde gerçekleşebileceğini söz eden Kalın, “Biz natürel Cumhurbaşkanımızın çizdiği çerçeve ve talimatları doğrultusunda da önümüzdeki günlerde bu süreci takip etmeye devam edeceğiz. Bakanlar seviyesinde görüşme olabilir başkanlar seviyesinde öbür görüşmeler olabilir. NATO Doruğu öncesinde olabilir, tepe de olabilir. Bu önümüzdeki sürecin akışkan ve dinamik olduğunu tabir edebilirim. Biraz süreç artık bundan sonra muhataplarımızın bize geri dönüş yapacağı, aksiyon planı, paketi, veyahut teklifleri çerçevesinde şekillenecek” dedi.
“OLUMLU TUTUMU BİZ GÖRDÜK”
Türkiye’ye dönük savunma sanayi yaptırımlarının kaldırılmasına yönelik de adımlar atılması gerektiğini söz eden Kalın şu tabirleri kullandı:
* Savunma sanayi eserlerine dönük yaptırımların kaldırılması tarafında bir olumlu hali biz gördük. Bu toplantıda olağan bu sevindirici bir gelişme bu müspet gündeme dahil edebileceğimiz kıymetli bir başlık. Biz doğal Cumhurbaşkanımızın geçen harikulâde NATO önderler tepesinde lisana getirdiği bir mevzuyu da burada altını çizerek tabir ettik.
* Ve bunu her platformda da tekrar ediyoruz. O da müttefiklerin birbirine ambargo uygulamasını prensip olarak yanlışsız bulmuyor, müttefiklerin hele ki NATO ittifakı bir güvenlik ittifakı olarak terör üzere ortak tehditlere karşı kararlı ve azimli bir biçimde uğraş edecekse müttefiklerin birbirine yaptırım uygulaması asla kabul edilemez.
* Bu lakin ve lakin ittifakı zayıflatır bizim düşmanlarımızı sevindirir. Bu ülkeyi biz prensip olarak NATO’daki başka müttefiklerimizle de paylaşıyoruz. Hasebiyle hem Amerika Birleşik Devletleri’ne hem öteki bize karşı açık, ya da kapalı, örtülü ya da açık ambargo uygulayan, kısıtlama uygulayan yavaşlatma taktikleri uygulayan, müttefikleri ve öteki ülkelere karşı da bunu bir prensip olarak tabir ediyoruz, bundan sonra da etmeye devam edeceğiz. (İHA)