Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, tv100’de yayınlanan Candaş Tolga Işık’ın sunduğu Az Evvel Konuştum programına konuk oldu.
Millet Bahçesi yapılmak üzere yıkımına başlanan Atatürk Havalimanı’na ait muhalefetin gösterdiği reaksiyona ne diyor? Yap-işlet-devret modeli ve geçiş garantilerine yönelik tez ve reaksiyonları nasıl kıymetlendiriyor? Rize-Artvin Havalimanı’nın akabinde sıradaki mega proje ne?
Candaş Tolga Işık, konuğu Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu ile hepsini ve çok daha fazlasını Az Evvel Konuştum’da konuşuyor.
Bakan Karaismailoğlu’nun açıklamaları şöyle;
Devletler uzun soluklu planlamalar yaparlar hem bugünün hem de önümüzdeki yıllarda ülkenin karşılaşabileceği problemlere hazırlıklı olup planlar ve işler yaparlar. Türkiye Cumhuriyeti’de son 20 yılda nasıl planlı büyüyorsa tıpkı halde büyüyor.
Muhalefetin Atatürk Havalimanı savlarına karşılık
Günlük 1100 yaklaşık uçak inen bir Havalimanı o uçaklar karbon emisyonunu 4 milyon insanın üzerine atıyor. Saatlerce Marmara Denizi üstünde tıp atıp iniş müsaadesi beklediğimiz saatleri ne çabuk unuttuk. Havalimanı kapanınca bu bölgedeki trafik yüzde 30 azaldı.
Atatürk Havalimanı’nın 2 pisti neden açık tutuluyor?
Buradaki acil durumlar için ambulans uçaklarının inebileceği bir yer, acil durumlar için kullanılabilecek bir havalimanı olabilir.
Atatürk Havalimanı kapatılması gerekiyordu, burada 2 tane pist vardı doğu-batı ve kuzey-güney pistleri. İstanbul Havalimanı zati birebir eksende olduğu için bu pistlerin kullanılmasının imkanı yok.
Biz yalnızca piste indik o gün yönetmemiz gereken ve acil İstanbulluların dertte olduğu bir akşamdı. Bu riskleri alarak biz İstanbul’a ulaşmak için oraya indik. Sahiden harikulâde bir durum vardı ve maalesef İstanbul’da yönetilemeyen bir durum vardı.
’22 milyon euro ekstra gelir geldi’
Biz orada yıllık bir yolcu garantisi verdik. 10 milyar eurouk bir havalimanı yaptırdınız bunun makul müddette bir geri dönüşü var. 10 milyar euronun bir kuruşu devletten çıkmamış ve birinci yılı o verilenin garantiyi aştığı için 22 milyon euro ekstra gelir geldi.
Havalimanı yapılmadan evvel eski taş ocaklarının olduğu, hayatın olmadığı yerler. Ekonomik kıymeti olmayan bir alandı burası. Bu türlü bir alana 10 milyar euroluk bir yatırım yapılarak devlete kazandırıldı.
Sabiha Gökçen’deki trafiği mevcut havalimanı karşılayabiliyor. Biz önümüzdeki yıllarda gelecek ilave kapasiteyi karşılamak için o projeyi yapıyoruz. Orada ilaveten yapılacak terminal de var o da devam ediyor. Biz o trafiği sağlıyoruz onu merak etmesinler.
Bıktık bunları konuşmaktan, dış yatırımcı yahut yabancı yatırımcı ne demektir? Batılı bir yatırımcı olduğu vakit makbul de, doğudan bir yatırımcı gelince ne oluyor yani. Yalnızca havalimanı değil, öbür yerlere de talep olur. Sonuçta özgür piyasa iktisadı var.
Yaklaşık 40 milyar TL’lik bir proje, bakın şu ana kadar devletin kasasından 1 kuruş çıkmadı lakin bu proje getirildi ve yatırım olarak yapıldı ve 100 yıllar uzunluğu kullanılacak. O iki 40 milyar TL’yi geri ödeyeceksiniz ki adam gelecek buraya bu yatırımı yapacak.
‘Tam 172 milyar dolarlık yatırım yaptık, bunun yalnızca yüzde 20’si yap-işlet-devrettir’
Son 20 yılda tam 172 milyar dolarlık yatırım yaptık, bunun yalnızca yüzde 20’si yap-işlet-devrettir. 37 buçuk milyar dolarlık bir yatırım yaptık yap-işlet-devret de. Tabi ki bu yatırımların işletme müddeti boyunca geri dönüşü için bir formül var.
Burada bir finans modeli vardır büsbütün oraya yapılan yatırımın aşikâr müddette geri dönüşüdür. Esasen bu projeler kısa vakitte bittiği için iktisada kazandırdığı artılar bu işletme mühletinin birinci başlarında gidiyor.
Çanakkale Köprüsü’nde 17 firma birleşti 4 tane teklif verdiler, dediler ki ‘Ben bu işi şu kadar vakitte bitiririm geçişlerden de şu kadar bana geri dönüş için bu finans modeline uygunsa’ biz de kamu açısından en uygun teklifi kabul edip mukavele imzaladık.
‘2 yıllık salgın sebebiyle düştü yoksa biz başa baş noktasını çoktan geçmiştik’
Buraya yatırımcı gelmiş gidiyor yurt dışından finans bulup bu ülkeye yatırıyor. Biz yatırımcı çekmek istiyoruz. Bu fizibiliteler yalnızca şu 2 yıllık salgın sebebiyle düştü yoksa biz başa baş noktasını çoktan geçmiştik.
Detaylar geliyor…