İstanbul’da suya; enflasyon ve artan girdi fiyatları nedeniyle TÜİK’in açıkladığı oranda artırım yapılması için CHP ve Yeterli parti kümesi tarafından sunulan teklif, çoğunluktaki AKP-MHP kümesi tarafından bir sonraki İSKİ olağan genel heyetinde kıymetlendirilmek üzere iade edildi.
Olağan İSKİ Genel Heyeti, İBB Meclisi’nin Saraçhane’deki başkanlık binasında gerçekleştirildi. Oturumda İSKİ Genel Müdürü Raif Mermutlu, 2021 yılına ilişkin faaliyet raporunu sundu. Faaliyet raporuna 96 “evet”, 141 “hayır” oyu kullandı. Kullanılan ret oyları, Belediye Kanunu’nun ilgili unsuruna nazaran dörtte üç çoğunluğu sağlamadığı için faaliyet raporu hukuken onaylanmış kabul edildi.
102 NOKTADA SORUN ÇÖZÜLDÜ
Mermutlu sunumunda 2021 bütçesinin yüzde 43’ünün yani 3.2 milyar TL’sinin yatırımlarına ayrıldığını belirterek, kurumun İstanbul’daki su ve atık su yatırımlarını anlattı. Mermutlu kent genelinde su baskını yanan 231 noktada yapılan çalışmalar hakkında da bilgi vererek 102 noktada çalışmaların tamamlandığını, 40 noktada imalatların devam ettiğini, 89 noktada planlama ve revizyon çalışmalarının sürdüğünü söyledi. Beylikdüzü Kavaklıdere, Tuzla Hacet Deresi, Çekmeköy Serindere ve Palamut Deresi, Sancaktepe Ayazma Deresi, Beşiktaş Ortaköy ömür vadisi projelerinin geldiği son durumu anlatan Mermutlu, Haliç’teki paklık çalışmalarını aktardı.
MELEN SİSTEMİNE 5 POMPA EKLENECEK
İnşaatı yıllardır tamamlanamayan Melen Barajı nedeniyle buradan İstanbul’a su taşımak için sisteme 5 adet pompa daha ekleneceğini açıklayan Mermutlu “Melen regülatöründen İstanbul’a aktarılan suyun kapasitesinin 720 bin metreküp artırılması hedeflenmektedir. Bu gayeyle 5 adet pompa ek edilecektir. Çalışmalar devam etmekte olup yüzde 10 oranında tamamlanmıştır. Yaklaşık maliyeti 150 Milyon TL’dir. Projenin yıl sonunda bitirilmesi planlanmıştır” dedi.
684 MİLYONLUK AÇIK
Kurumun mali durumu hakkında bilgi veren Mermutlu girdi fiyatlarındaki artışlar nedeniyle aylık açığın 85 milyon 500 bin TL olduğunu kaydederek 2022 sonuna kadar gelecek artırımlar hariç oluşacak açığın 684 milyon TL olmasını beklediklerini söyledi. Yıl sonu itibariyle müteahhit borcunun 1.9 milyar TL, kredi geri ödemeleri ile birlikte yıl sonu oluşacak toplam borcun 2.2 milyar TL civarında olacağını belirtti. Mermutlu’nun sunumunun akabinde siyasi parti kümeleri ismine konuşmalar yapıldı.
“İSKİ YATIRIM YAPAMAYACAK DURUMA GETİRİLDİ”
ÂLÂ Partili Meclis Üyesi Akın Gürkan, İSKİ’nin talep ettiği tarife artırımlarının kabul edilmemesi ya da tırpanlanarak kabul edilmesi nedeniyle yatırım yapamayacak duruma getirildiğini dış krediye muhtaç bırakıldığını söyledi.
SUYA ARTIRIM TEKLİFİ İADE EDİLDİ
Faaliyet raporunun karara bağlanmasının akabinde genel konseyin gündemindeki raporların oylanmasına geçildi. CHP ve UYGUN Parti kümesinin, 2022 yılı mart ve nisan aylarına ilişkin TÜİK tarafından açıklanan enflasyon oranının yani toplam yüzde 12.71 artırımın tüm kademelere uygulanması teklifi görüşüldü. Teklife nazaran 0-15 metreküp ortası 1 kademenin ünite fiyatının 8.33 TL’den 9.30 TL’ye çıkması önerildi. Fiyatsız insani su hakkı uygulandığında ünite fiyat 8.14 TL olarak faturalara yansıyacaktı. Teklif çoğunluktaki AKP-MHP kümesi tarafından bir sonraki olağan genel konseyde görüşülmek üzere komiteye iade edildi.
“ZAM SÖZÜNÜN NE KADAR FECÎ OLDUĞUNU BİLİYORUZ”
CHP Küme Sözcüsü Tarık Balyalı “Fiili enflasyon şu an yüzde 70. İnanılmaz bir artırım talebinde bulunmadık. 2 ay için yüzde 12.71. TÜİK’in resmi sayıları üzerinden maliyet artışı istemiştik. İSKİ’nin işlerine verimli olarak devam etmesi, enflasyondan etkilenmemesi için verdiğimiz bir teklifti. Bu hal hakikat değil. Kurumları enflasyona karşı korumak durumundayız. Artırım sözünün ne kadar fecî olduğunu biliyoruz, biz de etkilendik. İSKİ’nin tek geliri su satışı. Meclisin takdiri” dedi. AKP Küme Sözcüsü Faruk Gökkuş “Muhalefetteyken CHP’li arkadaşımızın söylediği bir çok kelam vardı; ‘Allah’ın suyu bu kadar artırım olur mu?’ kelamı kendisine aittir. İktidar olunca gerçeklerle yüzleştiler. Siz idareye geldikten sonra suya yüzde 600 artırım yapıldı. Bu kurumun size karşın batmaması için gereken düzenlemeleri yaptık. Kasım ayında tekrar görüşülsün” diye konuştu.
“BAŞKA YOLU VARSA SÖYLESİNLER”
Balyalı da “Ayda yüzde 7-8 enflasyon olan bir ülkede kurumları muhafazanın öteki yolu varsa söylesinler. Yüzde 600 artırım yapıldığı da hakikat değil. Bugüne dek teklif edilen, geçen, geçmeyen tüm tarifeleri üst üste toplayıp yüzde 600 diye yansıtmak komik” karşılığını verdi. İstanbul’da en son geçtiğimiz nisan ayında suya yüzde 29 artırım yapılmıştı.
KÖY SU TARİFESİ ISRAR KARARI OLARAK GEÇTİ
Köylerde uygulanan su tarifesi ile ilgili veto kararı da gündeme geldi. 2019 yılında 5216 sayılı kanun ile köy hukuksal kişiliğinin kaldırılarak mahalleye dönüştürülmesi nedeniyle 33 köyün kullandığı suyun köy tarifesi üzerinden fiyatlandırılmasını kaldıran yönetmelik değişikliği, AKP-MHP kümesinin oyları ile reddedilmiş, bu köylerin “köy tarifesinden” su kullanmaya devam etmelerine karar verilmişti. Karar İBB Lideri Ekrem İmamoğlu tarafından veto edilmiş ve 2020 yılında meclis çoğunluğu kararda ısrar etmişti.
Kasım 2021’de İSKİ’nin mutlaklaşan bu kararı uygulamayarak 33 köye haksız olarak olağan tarife üzerinden 4 kat kıymetli su bedeli alındığı gerekçesiyle AKP-MHP kümesi tekrar önerge vererek kararın uygulanmasını istemişti. Bu teklif de İmamoğlu tarafından indirimli köy tarifesinin yürürlükteki mevzuata ters olduğu için veto edildi. Bu sırada TBMM’de hususla ilgili yasa çıktı. Oturumda karar tekrar görüşüldü ve AKP-MHP kümesi kararda ısrar etti. Israr kararında köylerde geçmişe dönük fazla ödemelerin ve faturaların iptali, fazla tahsil edilen kısımların abonelerine iadesi uygun bulundu.
TARTIŞMA YAŞANDI
Bahisle ilgili oturumda tartışma yaşandı. MHP Küme Başkanvekili Volkan Yılmaz köylülere ucuz su tarifesinin veto edilmesini eleştirerek “Köylü milletin efendisidir’ diyen Atatürk’ü müsaadeden gittiğini tez eden CHP, köylünün, çiftçinin ucuz su kullanması karşısında direniyor. Yasa çıkmasına karşın 1 Ocak 2022’den itibaren değerli su kullanılıyor” dedi.
Tarık Balyalı “Kurumlar maddelerle yönetilir. Hepimiz tıpkı düşünsek de mevzuata karşıt halde hareket edemeyiz, vetoların münasebeti bu. Biz yasa çıktıktan sonra şubat ayında İSKİ inanılmaz genel şurasına çiftçinin ucuz su kullanması için kırsal mahalle tarife belirlemesi teklifi getirdik. Sayılar İstanbul’daki fiyatların dörtte bir oranındaydı. O günkü tartışmalar ortasında Cumhur İttifakı ret oyu verdi. Çiftçinin İstanbul’da değerli su kullanmasına neden olan sizsiniz. Hamasete gerek yok” diye konuştu.
EK ÖDENEK TALEBİ KABUL EDİLDİ
Oturumda İSKİ’ye ilişkin Beykoz Göksu Mahallesi’ndeki 119 ve 152 metrekarelik iki başka yerin satış teklifi, imar planlarında “park” işlevinde kalması nedeniyle oy birliği ile reddedildi. İSKİ’nin 3 milyar 176 milyon TL fiyatındaki ek ödenek talebi uygun bulundu.