Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada Ulusal Uzay Programı çerçevesinde ‘Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu’ misyonunu başlattıklarını açıkladı. Öte yandan Türk uzay yolcusunda aranacak kriterler de aşikâr oldu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, ‘Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu’ vazifesinin ayrıntılarını paylaştı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, şu tabirlere yer verildi;
*Türkiye’nin beşerli birinci uzay misyonu başlıyor. Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu projesi start aldı. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü yılı olan 2023’te uzayda bir Türk olacak. Türk uzay yolcusu Milletlerarası Uzay İstasyonu’na bilimsel araştırmalar için gönderilecek. Seçilecek 2 adaydan biri 10 gün müddetle istasyonda kalacak.
*Türk uzay yolcusu için 45 yaşından küçük, Mühendislik, Fen Bilimleri, Temel Bilimler, Fen Bilimleri ve Temel Bilimler alanındaki Eğitim ve Tıp Fakültelerinden lisans derecesine sahip ve çok âlâ derecede İngilizce bilenler müracaat yapabilecek. Adayların 149.5-190.5 santimetre boya ve 43-110 kilogramağırlığa sahip olması gerekecek.
*Her iki beğenilen de doğal olarak yahut gözlük, kontakt lens ile düzeltme sonrası yüzde 100 (Snellen20/20) görme sertliği aranacak adaylara yapılacak muayenelerde tansiyon sorunu olup olmadığına bakılacak.
*Başvurular, uzaya.gov.tr adresi üzerinden 23 Haziran 2022 saat 20.23’e kadar alınacak. Birinci müracaat kademesini geçen adaylardan ek bilgi, evrak, doğrulama üzere talepler istenilecek. Adaylar, test, tetkik ve muayeneden geçirilecek, İngilizce lisan yetenekleri için mülakata alınacak.
*Tüm bu süreçlerin sonunda aday sayısı 2’ye düşürülecek. Bu iki adaydan biri Memleketler arası Uzay İstasyonu’na çıkacak birinci Türk olacak.
“TUA VE ULUSAL UZAY PPROGRAMI”
Açıklamanın devamında şu tabirler kullanıldı;
*Bu çalışmalar çerçevesinde 2018 yılında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili kuruluşu olarak Türkiye Uzay Ajansı kuruldu. Daha sonra Ulusal Uzay Programı’nı oluşturmak maksadıyla çalıştaylar düzenlendi.
*Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 Şubat 2021’de Ulusal Uzay Programı’nı görkemli bir merasimle tüm dünyaya tanıttı. Türkiye’nin uzay siyasetleri alanındaki 10 yıllık vizyon, strateji, gaye ve projelerinin ortaya konulduğu Ulusal Uzay Programı ile şu 10 stratejik gaye belirlendi.
Ay Misyonu: Cumhuriyet’in 100’ncü yılında memleketler arası iş birliği ile yakın Dünya yörüngesinde ateşlenecek ulusal ve özgün hibrit roketle Ay’a sert iniş gerçekleştirilecek. İkinci kademede, birinci fırlatma bu sefer ulusal roketle yapılacak ve Ay’a yumuşak iniş gerçekleştirilecek.
Yerli Uydu: Yeni kuşak uydu geliştirme alanında dünya ile rekabet edebilecek ticari bir marka ortaya çıkartılacak. Türkiye’nin uydu üretim kabiliyeti, Türkiye Uzay Ajansı’nın uyumunda kurulacak olan tek bir ulusal şirket bünyesinde birleştirilecek.
Bölgesel Konumlama: Türkiye’ye ilişkin bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirilecek. Bu bahiste kritik teknolojilere güdümlü projeler yoluyla yatırım yapılacak.
Uzay Limanı: Uzaya erişimi sağlamak gayesiyle bir uzay limanı işletmesi kurulacak. Türkiye için en uygun fırlatma alanı ve teknolojisi belirlenecek. Fırlatma tesis altyapısı oluşturulacak.
Uzay Havası: Uzay havası yahut meteorolojisi olarak tabir edilen alana yatırım yapılarak uzaydaki yetkinlik arttırılacak. Bilhassa iyonosfer araştırmaları desteklenecek. Uzay müşahedelerini toplayan bir ünite oluşturulacak.
Uzay Objeleri: Türkiye, astronomik müşahedeler ve uzay objelerinin yerden takibi mevzularında daha uzman bir pozisyona getirilecek. Radyo teleskoplarıyla bilim insanları, uzaydan gelen radyo dalgaları üzerinde çalışabilecek. Etkin uydular ve uzay çöpleri yerden ve uzaydan izlenecek.
Uzay Endüstrisi: Uzay alanında sanayi kümelenmesi ile entegre çalışmalar yürütülecek. Uzay teknolojisi eserleri ve hizmetleri ihraç edilecek. Yüksek nitelikli insan kaynağı için istihdam oluşturulacak.
Uzay Teknolojileri Geliştirme Bölgesi: ODTÜ ile birlikte yerli ve yabancı yatırımcılarla mesken sahipliği yapacak bir uzay teknoloji geliştirme bölgesi kurulacak. Uygun teşvik düzenekleriyle uzay alanına devşirilebilecek yeteneklere sahip KOBİ’lerin bu bölgede yer alması sağlanacak.
Uzay Farkındalığı: Uzay alanında aktif ve ehil insan kaynağını geliştirmek maksadıyla uzay farkındalığı oluşturulacak. Net olarak tanımlanmış alanlarda yüksek lisans ve doktora bursları verilecek. Ulusal, milletlerarası yaz okulları, kurslar ve çalıştaylar organize edilecek.
Türk Uzay Yolcusu: Bir Türk vatandaşı, bilim misyonuyla uzaya gönderilecek. Böylelikle Türkiye, memleketler arası uzay istasyonunun altyapısından yararlanarak bilimsel deney yapma imkanına kavuşacak. Türkiye’nin uzay alanında görünürlüğü artacak.
*Milli Uzay Programı’nda yer alan Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonunun gerçekleştirilmesiyle Türkiye, memleketler arası uzay istasyonunun altyapısından yararlanarak bilimsel deney yapma imkanına kavuşacak. Bu itibarlı misyon ile Türkiye, uzaya vatandaşını gönderen ülkeler ortasında yer alacak. Birebir vakitte genç jenerasyonun uzay çalışmalarına ilgisi artacak.
ADAYLARDA ARANACAK GENEL KURALLARI DA ŞU BİÇİMDE SIRALADI:
– Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
– 23 Mayıs 1977’den sonra doğmuş olmak.
– Kamu haklarından yasaklanmamış bulunmak.
– Yükseköğretim kurumlarının en az 4 yıllık lisans eğitimi veren Mühendislik, Fen Bilimleri/Temel Bilimler, Fen Bilimleri alanındaki Eğitim ve Tıp fakültelerinden birini bitirmiş olmak.
– Çok güzel derecede İngilizce bilgisine sahip olmak.
– Uzunluk uzunluğu: 149,5-190,5 santimetre, Kilo: 43-110 kilogram.
Aday seçiminde bakılacak genel sıhhat kriterlerinden kimileri şu halde:
– Her iki beğenilen doğal olarak yahut gözlük/kontakt lens ile düzeltme sonrası yüzde 100 görme sertliğine sahip olmak.
– Renkli görme bozukluklarından rastgele birine sahip olmamak,
– Protez kullanmıyor olmak ve bedeninde platin/vida bulunmamak,
– Tüm eklemler için olağan hareket açıklığına ve fonksiyonelliğine sahip olmak.
– Kan basıncı/tansiyonu 155/95 altında olmak, kronik kalp ve damar sistemi rahatsızlığı olmamak.
– Panik bozukluk, anksiyete bozuklukları, psikotik bozukluk, bipolar bozukluk, intihar niyeti, uyuyamamazlık (insomnia) yahut başka ağır kişilik bozukluklarından birini yaşamamış olmak.
– Alkol, uyuşturucu/uyarıcı husus yahut ilaç bağımlılığı yaşamamış olmak.
– Karanlık, yükseklik, sürat, kaza, kalabalık, boğulma/nefessiz kalma, dağınıklık, yalnızlık/izolasyon, kapalı/dar alan korkusu olmamak.
– Epilepsi, titreme (tremor), MS (multiple skleroz), inme (felç) üzere hudut sistemi rahatsızlıkları yaşamamış olmak.
MÜRACAAT SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK?
Adaylar, ilana müracaatta bulunmak için uzaya.gov.tr adresinden müracaat sistemine kayıt olacak. Sistem yoluyla yapılan müracaatlar haricinde müracaat kabul edilmeyecek. Müracaatlar en geç 23 Haziran 2022 tarihi saat 20.23’a kadar yapılabilecek. Adaylar müracaatları esnasında Müracaat Sistemi’ne girmiş oldukları beyan ve evraklara nazaran pahalandırılacak. Girilen bilgi ve dokümanların rastgele birinde eksik yahut aldatıcı bilgi olması durumunda müracaat geçersiz sayılacak.
KIYMETLENDİRME SONRASI MÜLAKAT
Birinci kademeyi geçen müracaat sahiplerinin sonraki kıymetlendirme kademelerine geçebilmeleri için ek bilgi, doküman, doğrulama, test, tetkik ve muayeneler talep edilecek. Mülakata çağrılacak adaylar, ayrıntılı kıymetlendirme süreci sonrasında belirlenecek. Mülakat öncesinde yahut sonrasında uygulanacak kapsamlı kıymetlendirme süreçlerinde elenen adaylar rastgele bir hak argümanında bulunamayacak.
Tüm bu basamakların sonucunda seçilen 2 aday TUA yahut TÜBİTAK 10 yıl bünyesinde istihdam edilecek. Süreçle ilgili tüm gelişme ve duyurular uzaya.gov.tr. adresinden yapılacak.