İzmit’in Cedit Mahallesi’ndeki, kentin su gereksinimini karşıladığı bilinen ve Kocaeli Anıtlar Konseyi tarafından 1987 yılında tarihi yapı olarak tescillenen İn Bayırı Sarnıcı, bakımsızlık ve hava kaideleri nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.
Roma periyodunda yapılan 2’nci en büyük su kemeri olma özelliği taşıyan ve 22 kilometre uzaklıktaki Paşasuyu’ndan toplam 21 su kemeri birleştirilerek inşa edilen su kanalının büyük kısmında vakte bağlı tahribat oldu.
BAKIMSIZLIKTAN BİTKİLERLE ÖRTÜLDÜ
Çarpık kentleşme içinde, geçmiş yıllarda üzerine inşa edilen gecekonduyla varlığını sürdüren İn Bayırı Sarnıcı, bakımsızlık ve çarpık yapılaşma tehdidi altında yok olmayı bekliyor. Şu an atıl durumda bulunan ve unsur bağımlılarının mesken haline getirdiği sarnıcın etrafı, mahallelinin şikayeti üzerine, belediye grupları tarafından demir saclarla kapatıldı. İçeri giriş ve çıkışın kısıtlandığı sarnıcın duvarlarının yıkılmak üzere olduğu ve bakımsızlıktan bitkilerle örtüldüğü görüldü.
İNSANLIK TARİHİ İÇİN DEĞERLİ
Bu yapıların hem kent hem de insanlık tarihi açısından son derece değerli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Ayşe Tuba Ökse, “Bu çeşit yapılarda vakitle rüzgar erozyonuyla yağmur erozyonuyla soğuk ve sıcak havanın tesiriyle parçalanmalar başlayacaktır. Görüldüğü kadarıyla üzerinde bir gecekondu var. Çok ağır olmayabilir bu yapı sarnıç için lakin bir yer sarsıntısı onu yıkmaya neden olabilir.” dedi.
BU YAPILARIN ÜZERİ BOŞ KALMALI
Bu yapıların üzerinin boş kalmasını belirten Ökse, “Bunların kazandırılması için etrafında bir etraf düzenlemesi yapılması lazım. Üstünde kaldırılabiliyorsa o yapının kaldırılması lazım. Etrafının kapatılıp müdafaa altına alınması lazım. Mümkünse birtakım bilgi veren panolarla bir ziyaret alanına dönüştürülmesi lazım. İzmit’in ve bütün kentlerimizin bu türlü bir potansiyeli var” tabirlerini kullandı.
MUHAFAZA ALTINA ALINMALI
Alanın tarihi yapı olması nedeniyle turist çekebilecek bölge olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ökse, “Bu yapılar, geç Roma ve Bizans devrine aittir lakin Osmanlı devrinde de vakit zaman onarılarak kullanılmıştır. Modül parça korunmuş durumda, tamamını bulamıyoruz. Olabildiği kadarıyla müdafaa altına alınması gerekiyor. Zira nitekim turist çekebilecek alanlar lakin yalnızca turist çekmesi manasında değil halkta tarihi kültürün, arkeolojik kültürün, mirasın farkındalığını yaratması için önemli” diye konuştu.