ANKARA- Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan HDP eski eş genel lideri Selahattin Demirtaş’ın uzun müddet basın danışmanlığını üstlenen Zınar Karavil’in kaleme aldığı “Demirtaş’ın Beyaz Sandalyesi” Dipnot Yayınları’ndan çıktı.
Sinemacı ve HDP eski milletvekili Sırrı Süreyya Önder’in önsözünü, Demirtaş’ın sonsözünü yazdığı kitap, HDP’nin barajı aştığı 7 Haziran 2015 seçimlerinden Demirtaş’ın tutuklanarak cezaevine konulduğu 4 Kasım 2016 aralığında yaşanan devri ve Demirtaş’ın cezaevinde yaşadıklarını anlatıyor.
Lider, önsöz yazısında kitaba da ismini veren “beyaz sandalye”yi anlattı, “Ekmek üzere, su üzere aziz bir emeğin eseri olan bu kitap, beyaz bir plastik sandalyeden öteki koltuğu da makamı da olmayan, yüreği halkla, halkın yüreği de kendisiyle atan bir siyasetçiyi, kardaşım Selahattin’in cezaevi devri kıssasını anlatıyor. O gün geldiğinde, bugünleri anlatacak bir stant, tahminen de yalnızca iki objeden ibaret olacaktır. Biri gösterişli bir taht, oburu ise plastik, beyaz bir sandalye. Beyaz sandalyenin üzerinde küçücük bir not: Bu beyaz sandalye, o fırtınalı günlerde daima dik durdu. Gösterişli tahtın üzerindeyse hiçbir şey…” dedi.
DEMİRTAŞ: HAYATTA EN ZAYIF HİSSETTİĞİM TEK AN
Kitapta HDP eski Eş Lideri Selahattin Demirtaş’ın konutundan gözaltına alınıp götürülürken kızları Delal ve Dılda’ya sarıldığı anlara dair ayrıntılar da yer aldı. Küçük kızı Dılda’nın tam kapıdan çıktığı esnada, “Baba gitme” dediğini söyleyen Demirtaş, “Kendimi en zayıf hissettiğim tek an o andı diyebilirim” dedi. Demirtaş, gitmeden kızına tekrar sarılarak “Döneceğim” dediğini aktardı.
YÜKSEKDAĞ CEBİNDEKİ PARAYI DEMİRTAŞ’LA BÖLÜŞTÜ
Gözaltına alınmasının akabinde hakkında tutuklama kararı verilen Demirtaş, cezaevine götürülmeden evvelki bir anısını da kitapta anlattı. Diyarbakır Adliyesi’nden tutuklama kararı çıkınca devrin HDP Eş Lideri Figen Yüksekdağ’ın cebinden iki tane 200 lira çıkarıp birini kendine verdiğini, üstünde hiç paranın olmadığını söyleyen Demirtaş, “Cezaevindeki birinci gün, kantinden acil muhtaçlıkları alabilmek için para gerekiyormuş halbuki. Natürel kendisi tecrübeli olduğu için bunu biliyor. Hakikaten de acil gereksinimlerimi o 200 lirayla alabildim kantinden” dedi.
Muharrir Karavil bu anıya, “Eş liderler, paralarını da eşit bir formda bölüşmüşlerdi” notunu düştü.
Kitapta Demirtaş’ın Diyarbakır Adliyesi’nde verilen tutuklama kararı sonrası Edirne Cezaevi’ne götürülüş sürecinde yaşadıkları da yer aldı. Edirne Cezaevi’ne götürüleceğinin son anda kararlaştırıldığını söyleyen Demirtaş yaşananları şöyle anlattı:
“Biz Diyarbakır Adliyesi’nden çıkana kadar, sevk yazımızda Kandıra Cezaevi yazıyordu. Tam adliyeden çıkmak üzereyken TEM Müdür Yardımcısı geldi ve benim yanımda, kâğıdın üzerindeki Kandıra yazsını çizip Edirne yazdı. ‘Ne oldu?’ diye sordum ‘Son anda buyruk değişti’ dedi. Edirne Cezaevi’nin önünde birkaç dakika, gardiyanların kapıyı açmasını bekledik. Bu ortada polisler daima demir kapıyı çalıyorlardı. Bir orta ‘İçeride yoklar galiba. Gidelim’ diye espri yaptım. Tam o sırada kapıyı açtılar. Bir anda hayalet görmüş üzere oldular zira dediğim üzere, beni beklemiyorlardı. Son derece nazik davranarak işlemlerimi süratle bitirip kalacağım. Hücreye götürdüler beni. ‘Aç değilim’ dememe karşın çokça yemek de bıraktılar. Çok yorgundum. On dakika sonra kıyafetlerim üzerimde uykuya daldım.”
DEMİRTAŞ’IN ‘AHMET KAYA’ HAYALİ
2017 yılında 2. Süleymaniye Memleketler arası Sinema Festivali’nde Demirtaş’a Ahmet Kaya Mükafatı verilmişti. Cezaevinde bu mükafata bedel görülen Demirtaş, Ahmet Kaya’yı kendine çok yakın hissettiğini, Magazin Gazetecileri Derneği gecesinde yaşananlar karşısında sessizce gözyaşı döktüğünü belirterek, “Onu o kadar sahipsiz bırakmamalıydık” diyor. Şimdi yayınlanmamış bestelerinin birçoğunu Ahmet Kaya’dan etkilenerek yaptığını söyleyen Demirtaş bir de hayalini anlattı:
“Çıktığımda şayet kendileri de isterlerse Ahmet Kaya’nın kızı Melis ile benim kızlarım Delal ve Dılda ile birlikte bir stüdyoya gitmek ve daima birlikte çalıp söyleyerek bir Ahmet Kaya müziği kaydetmek…”
DEMİRTAŞ: CEZAEVİNDE ÇIPLAK ARAMA YAPILMAK İSTENDİ
HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun gündeme getirdiği cezaevlerinde ‘çıplak arama’ ile HDP eski Eş Genel Lideri Demirtaş da karşılaştı. Sincan Cezaevi’ne götürüldüğünde çıplak arama yapılmak istendiğini söyleyen Demirtaş yaşadıklarını, “Sincan Cezaevi’ne götürüldüğümde çıplak arama yapılmak istendi. Şiddetle karşı çıktım. ‘Siz gidin Cumhurbaşkanınız Adalet Bakanınız gelsin. Şayet onlar ceketimi çıkarmayı başarırlarsa siz de çıplak arama yapabilirsiniz’ dedim. Bunun üzerine ceketimin çıkarılmasından bile vazgeçtiler. Böylelikle arama yapılmadan yalnızca x-ray aygıtından geçerek cezaevine girdim” kelamlarıyla aktardı.
‘KELEPÇE TAKMAK İSTEDİLER, BAKTIM APRONDA ANADOLU AJANSI BEKLİYOR…’
Demirtaş tutuklanmasının akabinde yargılandığı kimi davalar için duruşmalara uçakla götürülürken de kelepçe zorlamasıyla karşılaştı. Her kezinde 30 kadar rütbeli jandarma görevlisinin kendine eşlik ettiğini belirten Demirtaş, yaşadığı bir kelepçe dayatmasıyla ilgili ise şunları anlattı:
“Duruşmaya götürülürken Ankara Esenboğa Havalimanı’nda uçağın art kapısından indirilmeden evvel jandarma kumandanı bileklerime kelepçe takmak istedi. Bir baktım aşağıda apronda Anadolu Ajansı ve polis kamerası bekliyor. Bunun üzerine sert reaksiyon gösterdim, uçaktan inmeyeceğimi söyledim. ‘Ya beni yaka paça indirirsiniz kıyamet kopar ya da bırakın kelepçe takmayı koluma dahi girmeyeceksiniz, o halde ineceğim uçaktan’ dedim. Gittiler aşağıda oldukça uzun bir müddet tartıştılar ve en son isteğimi kabul etmek zorunda kaldılar. Uçağın merdivenlerinden olağan biçimde inip ring aracına bindim.”
‘KELEPÇE TAKMAKTANSA COVİD’TEN ÖLMEYİ TERCİH EDERİZ’
Demirtaş kitapta kelepçe dayatması ile Covid-19 salgını olduğunda bir kere daha karşı karşıya kaldığını anlattı. Aşı için hastaneye götürülmek istendiğinde “Kelepçe takmaktansa Covid’ten ölmeyi tercih ederiz” dediğini ve cezaevine geri döndüğünü söyledi. Demirtaş 15-20 gün sonra kelepçesiz götürülerek aşısını olabildi.
‘DILDA VE DELAL’E KEMAL AMCALARI OLARAK SEVGİLERİMİ İLETİYORUM’
Demirtaş, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kendisiyle ilgili aldığı karara ait muhalefet partilerinin genel liderlerine hitaben Şubat 2021’de bir mektup gönderdi. Demirtaş mektubunda muhalefete ‘barış ve huzur için birlikte mücadele’ daveti yaptı.
Demirtaş’ın mektup gönderdiği önderlerden biri de CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’ydu. CHP başkanı Kılıçdaroğlu sık sık ‘güçlendirilmiş parlamenter sistem’ vurgusu yaptığı Demirtaş’a mektubunu şu tabirlerle tamamladı:
“Şefkatinizden ve sıcaklığınızdan yoksun büyüyen fakat eminim ki sizinle gurur duyan kızlarınız Dılda ve Delal’e Kemal Amcaları olarak, aracılığınızla sevgilerimi iletiyorum.”