Tarihte birinci olarak 1958’de maymunda bulunan virüs, beşerler ortasında birinci kere 1970’te Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde kayıtlara geçti.
Kısa vakitte 11 Afrika ülkesine sıçrayan virüs, Afrika’nın dışında birinci olarak 2003’te ABD’de yayıldı.
Daha sonra 2018’de İngiltere ve İsrail, 2019’da Singapur ve 2021’de ABD’de, Afrika’ya seyahat eden kimi şahıslarda maymun çiçeği virüsüne rastlandı.
Şimdiye kadar en çok Afrika’da tesirli olan virüs, 2017’de Nijerya’da en büyük salgına yol açarken ülkede 200 kişi virüse yakalandı ve hadiselerin yüzde 3’ü hayatını kaybetti.
Endemik bir virüsün neden olduğu ender hastalıklardan biri olarak bilinen maymun çiçeği, Kongo ve Batı Afrika çeşidi olmak üzere ikiye ayrılıyor.
Virüsün Kongo cinsinin yüzde 10’a kadar vefat riski bulunurken Batı Afrika cinsinin ise her 2 olaydan birinde yüzde 1 mevt oranına sahip olduğu biliniyor.
Ekseriyetle hayvandan beşere ve nadiren beşerden beşere yakın temasla bulaşan virüs, bedende yüksek ateş ve kaşıntılı kabarcıklara yol açabiliyor.
BİRİNCİ OLAYLAR İNGİLTERE’DE GÖRÜLDÜ
En son Kasım 2021’de ABD’de görülmesinin akabinde aylar sonra yine Afrika dışına çıkan maymun çiçeği virüsü birinci olarak 7 Mayıs’ta İngiltere’de, bundan evvel Nijerya’ya seyahat etmiş bir bireyde tespit edildi.
İlerleyen günlerde ülkedeki maymun çiçeği hadiseleri artarken 18 Mayıs prestijiyle toplam olay sayısı 9’a çıktı.
İngiltere Sıhhat Güvenliği Ajansı (UKHSA), yeni olayların virüsün endemik olduğu bir ülkeyle rastgele bir seyahat teması olmadığını, bu nedenle bulaşma yoluyla bireylerin enfekte olmasının mümkün olduğunu bildirdi.
UKHSA, yeni hadiselerden birinin başşehir Londra’da, başkasının ise ülkenin güney doğusunda tespit edildiğini açıkladı.
Ajans, son maymun çiçeği virüsü hadiselerinin yüklü olarak eşcinsel ve biseksüel bireyler ortasında olduğunu ve yeni olayların daha evvel teyit edilmişlerle teması olmadığı bilgisini paylaştı.
İSPANYA’DA 7 MUTLAKLAŞMIŞ HADİSE
İngiltere’nin akabinde virüsün yayıldığı İspanya’da Sıhhat Bakanlığı bilgilerine nazaran mevcut durumda 7 katılaşmış, 24 de kuşkulu maymun çiçeği hadisesi bulunuyor.
Olayların hepsi Madrid’de görülürken sıhhat durumlarının güzele yanlışsız gittiği kaydedildi. Uzmanlar, hadiselerin çoğunluğunun eşcinseller ortasında cinsel alaka yoluyla bulaştığı bilgisini verdi.
Portekiz’de ise Sıhhat Bakanlığı 17 Mayıs’ta, 5 bireyde maymun çiçeği virüsü görüldüğünü duyurdu.
İTALYA VE İSVEÇ’TE DE GÖRÜLDÜ
Maymun çiçeğinin yayıldığı bir öbür Avrupa ülkesi İtalya’da birinci hadisenin İspanya’dan gelen bir bireyde tespit edildiği bildirildi.
İtalyan basınındaki haberlere nazaran, İspanya’nın Kanarya Adaları’ndan Roma’ya gelen bir bireyde maymun çiçeği virüsüne rastlandı.
İtalya Yüksek Sıhhat Enstitüsünün (ISS) maymun çiçeği virüsüyle alakalı İtalya’daki durumu takip gayeli uzmanlardan oluşan özel bir misyon gücü oluşturduğu belirtildi.
Maymun çiçeği virüsünün kıtada en son görüldüğü ülke ise İsveç oldu.
Başşehir Stokholm’de virüsün bulaştığı bir kişinin hastaneye yatırıldığı ve durumunun yeterli olduğu açıklandı. Hadisenin hangi nedenle virüs kaptığı ise şimdi bilinmiyor.
KANADA’DA 17 KUŞKULU OLAY
Avrupa’nın dışında virüs, Amerika kıtasında ABD ve Kanada’da görüldü.
Kanada hükümetinden dün yapılan açıklamada, ülkenin Montreal bölgesinde 17 kuşkulu olay olduğu kaydedildi.
Bu ülkede de araştırmacılar, kuşkulu hadiselerden kimilerine virüsün eşcinsel bağ yoluyla bulaştığı ihtimali üzerinde durulduğu bilgisini paylaştı.
ABD’nin Massachusetts eyaletine bağlı Halk Sıhhati Ünitesi de 18 Mayıs’ta, Kanada’ya seyahat eden bir kişinin enfekte olduğu açıklamasını yaptı.
ÇİÇEK AŞILARI VİRÜSE KARŞI YÜZDE 85’E KADAR TESİRLİ
Maymun çiçeği olaylarının öteki ülkelere yayılarak global salgına dönüşme ihtimali tartışılırken, virüsün vefat riskine karşı tesirli bir aşının olup olmadığı da merak ediliyor.
Hususa ait İngiltere Sıhhat Güvenliği Ajansı, maymun çiçeği virüsü için özel bir aşı olmadığını, fakat çiçek hastalığı aşısının bir ölçü muhafaza sağladığını belirterek, muhtaçlık duyulanlara aşının teklif edildiği bilgisini paylaştı.
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bilgileri de çiçek hastalığını yok etmek için kullanılan aşıların maymun çiçeği virüsü hastalığına karşı da yüzde 85’e kadar tesirli olduğunu gösteriyor.