TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Feyzullah Korkut, bu yıl üreticiye kilosu 6.11 liraya mal olan buğdayın taban fiyatının maliyet enflasyonu dikkate alınarak, en az 8 lira olması gerektiğini söyledi. Korkut, buğday hasadının ilk olarak mayıs ayında Çukurova’da başladığını hatırlatarak, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin(TMO) açıklayacağı fiyatın tüccarın alım fiyatında belirleyici olacağına dikkat çekti.
Üreticinin zarar görmemesi için TMO’nun bir an önce buğday fiyatını açıklaması gerektiğini kaydeden Feyzullah Korkut, “Girdi maliyetleri 2021 yılına göre neredeyse 3 katına çıkmış durumda. Buna karşın devletin mazot ve gübrede verdiği destek girdi maliyetlerinin yükünü azaltmaktan çok uzak. Bu yüzden ortaya çıkan ciddi maliyet artışının karşılanması, buğdayın satış fiyatından elde edilecek gelire bağlıdır. Dolayısıyla TMO’nun açıklayacağı fiyat bu sene çiftçiler açısından çok kritik. TMO fiyat açıklamakla yetinmemeli, önemli miktarda buğday da satın alarak fiyat oluşumuna doğrudan müdahil olmalıdır” dedi.
“Üretici buğdaydan uzaklaşıyor”
Girdi rakamlarının artmasının çiftçiler üzerinde maliyet baskısını artırdığını bunun da üretimin devamını zorlaştırdığına dikkat çeken Feyzullah Korkut şu değerlendirmeyi yaptı: “Çiftçiler buğday üretiminden uzaklaşmaktadır. Ülke nüfusunun beslenmesi ve gıda güvencesi tehlikeye girmektedir. Sürekli gündemden düşmeyen buğday ithalatı bunun en açık göstergesidir. Buğday, tarihten beri en fazla uluslararası ticarete konu olan tarımsal ürünlerden biridir.”
“Nüfus yüzde 30, buğday ekimi yüzde 27,5 arttı”
Türkiye’nin yaklaşık son 20 yılda izlediği tarım politikaları sonucunda 2002 ile 2021 yılları arasında kaybedilen 3.5 milyon hektar tarım arazisinin yaklaşık 2.5 milyon hektarının (%73) tarla bitkilerine ait olduğunu dile getiren Feyzullah Korkut, şunları söyledi: “2002 ile 2021 yılları arasında Türkiye nüfusunun yüzde 30 artmasına karşılık, buğday ekim alanları yüzde 27.5, buğday üretimi yüzde 9.5 azalmıştır. Buğday üretim artış oranının nüfus artış oranının önemli bir şekilde gerisinde kaldığı açıktır. Buna bağlı olarak son 20 yıldır buğday üretimi 20 milyon ton etrafında dolaşmasına karşılık buğday ithalatı giderek artmış, milyarlarca dolar dışarı gitmiştir. Buğday ithalatına harcanan bu paralar buğday üretimin geliştirilmesi ve artırılması için çiftçilere aktarılmalıdır. Ayrıca döviz kurlarında son bir yılda yaşanan aşırı artış nedeniyle girdi maliyetlerinin daha da artması çiftçilerin buğday üretimini devam ettirebilmesi için bu desteklere her zamankinden daha çok ihtiyaç duyar hale getirmektedir.2022 yılında buğdayın kilogram maliyeti 6.11 TL’dir. Çiftçilerin buğday üretimine devam edebilmeleri için fiyatı en 8 TL olmalıdır.”