Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının yaralarını sarmaya çalışan dünya iktisadı, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle yeni bir belirsizlikle karşı karşıya.
Güç, besin ve emtia piyasalarını olumsuz etkileyen savaş, global toparlanmayı geciktiriyor.
İktisat ve finans alanında faaliyet gösteren memleketler arası kuruluşlar, savaşın ekonomik hasarının 2022’de global ekonomik büyümede değerli bir yavaşlamaya neden olacağını savunuyor.
Başta Memleketler arası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası olmak üzere global ekonomik büyüme kestirimlerini aşağı taraflı revize eden kuruluşlar, savaşın büyümeyi azaltacağı, enflasyonu ise artıracağı ihtarında bulunuyor.
IMF global iktisadın bu yıl yüzde 3,6 büyümesini bekliyor
Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’nun Nisan 2022 sayısını yayımlayan IMF, belirsizliğin yüksek, global görünüme yönelik aşağı taraflı risklerin ise hakim olduğuna dikkati çekti.
Ukrayna’daki savaşın yüksek besin ve güç fiyatları nedeniyle daha geniş toplumsal tansiyonlar yaşanması mümkünlüğünü artırdığına işaret eden IMF, bunun global ekonomik görünüm üzerinde daha fazla baskı oluşturacağını vurguladı.
IMF, Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle bu yıla ait global büyüme varsayımını yüzde 4,4’ten 3,6’ya indirdi. Daha evvel global iktisadın 2023’te yüzde 3,8 büyüyeceğini öngören IMF, gelecek yıla ait kestirimini de yüzde 3,6’ya düşürdü.
Dünya Bankası 2022 yılı büyüme varsayımını 1 puana yakın düşürdü
Global iktisada ait büyüme beklentilerini güncelleyen bir başka kuruluş Dünya Bankası oldu.
Dünya Bankası, Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle 2022 yılı için global ekonomik büyüme iddiasını yüzde 4,1’den yüzde 3,2’ye çekti.
Büyüme iddiasındaki düşüşün Rusya ve Ukrayna’nın da bir kesimi olduğu Avrupa ve Orta Asya bölgesindeki görünümün kötüleşmesinden kaynaklandığına işaret eden Dünya Bankası Lideri David Malpass, savaş sonucu besin ve güç fiyatlarında yaşanan artışların gelişmiş ve birçok gelişmekte olan ekonomiyi etkileyeceğini aktardı.
Ayrıyeten Dünya Bankası, devam eden salgının, Çin’deki Kovid-19 karantinalarının ve yüksek enflasyonun gelir eşitsizliği ile yoksulluk oranlarını artırabileceğini bildirdi.
EBRD’den “Rusya-Ukrayna savaşı büyümeyi yavaşlatacak” uyarısı
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) da Rusya-Ukrayna savaşının 1970’li yılların başından bu yana görülen en büyük tedarik krizine dönüştüğüne dikkati çekti.
Gelecek periyotta savaşın temel çatışma bölgesinin çok daha uzağındaki ekonomiler üzerinde tesirlerinin olmasının beklendiğini belirten EBRD, faaliyet gösterdiği bölgelerin 2022 için büyüme iddiasının 2,5 puan düşürerek yüzde 1,7’ye indirdi.
Banka, birebir bölgelerde gelecek yıl ise ekonomik büyümenin yüzde 5 düzeyinde gerçekleşeceğini öngördü.
EBRD Başekonomisti Beata Javorcik, savaşın EBRD bölgelerinde ve global olarak iktisat üzerinde derin bir tesir yarattığını vurguladı. Javorcik, “Enflasyonist baskılar savaştan evvel esasen yüksekti. Artık mutlaka artacak. Bu da çalıştığımız birçok düşük gelirli ülkede ve nüfusun daha fakir kesitlerinde orantısız bir tesire sahip olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
BM dünya iktisadının bu yıl yüzde 2,6 büyümesini bekliyor
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) ise Ukrayna’daki savaş ve gelişmiş iktisatların merkez bankalarının uyguladığı nakdî sıkılaşmalar nedeniyle bu yıla ait global ekonomik büyüme varsayımını düşürdü.
UNCTAD, mart ayında yayımladığı Ticaret ve Kalkınma Raporu’nda, bu yıla ait global ekonomik büyüme varsayımını yüzde 3,6’dan 2,6’ya indirdi.
Rusya’nın bu yıl derin bir resesyon yaşamasının beklendiğine işaret eden UNCTAD, Batı Avrupa ile Orta, Güney ve Güneydoğu Asya’nın birtakım bölgelerinde de büyümede değerli yavaşlamalar olmasının beklendiğini kaydetti.
Öte yandan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) de artan enflasyonu ve devam eden nakdî sıkılaştırmayı işaret ederek bu yıla ait global ekonomik büyüme varsayımını yüzde 3,9’dan 3,5’e düşürdü.
Niyet kuruluşlarından da aşağı istikametli revizyonlar geldi
Memleketler arası kuruluşların yanı sıra iktisat ve finans alanında çalışmalar yürüten fikir kuruluşları da açıkladıkları datalarla global ekonomik büyümede yavaşlama beklendiğini ortaya koydu.
Washington merkezli fikir kuruluşu Peterson Milletlerarası İktisat Enstitüsü (PIIE), nisanda yayımladığı iddialarında, geçen yıl yüzde 5,8 büyüyen global iktisadın 2022 ve 2023’te yüzde 3,3’er büyüyeceğini bildirdi.
Kuruluş, geçen yıl ekim ayında yayımladığı kestirimlerde, dünya iktisadının bu yıl yüzde 4,9 büyüyeceğini öngörmüştü.
AB Komitesi büyüme iddialarını düşürdü
Avrupa Birliği (AB) Komitesi da büyüme kestirimini kıymetli ölçüde aşağı istikametli revize etti. Kurulunun bahar iddiasında, daha evvel yüzde 4 büyümesi öngörülen AB ve Avro bölgesi ülkelerin ekonomilerinin bu yıl yalnızca yüzde 2,7 büyümesinin beklendiği bildirildi.
Brüksel makamları, halihazırda şubat varsayımlarında yüksek güç fiyatları ve Kovid-19’un Omicron dalgası iddialarını düzenlemek zorunda kalırken, Ukrayna’daki savaş ve güç ile başka hammaddelerin artan fiyatlarının baskı oluşturmaya devam etmesiyle varsayımlarında düşüşe gitti.
AB Kurulu, gelecek yıl için de AB ve Avro Bölgesi’nde yüzde 2,3’lük büyüme öngördü. Komitenin şubat iddiasında, 2023’te AB için yüzde 2,8 ve Avro ülkeleri için yüzde 2,7’lik büyüme iddiasında bulunulmuştu.
Global ticaretin de yavaşlaması bekleniyor
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle global ekonomik büyümenin yanı sıra global ticaretin de yavaşlayacağı kestirim ediliyor.
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), daha evvel yüzde 4,7 artmasını öngördüğü global ticaret hacminin bu yıl yüzde 3 artmasının beklendiğini bildirdi.
Global ticaretin 2023’te yüzde 3,4 büyüyeceğini kestirim eden DTÖ, bu iddialarda Rusya-Ukrayna savaşının gidişatına ait belirsizlik nedeniyle revizyon olabileceğini vurguladı.