Geçen hafta ABD’de açıklanan enflasyon datalarının beklentilerden yüksek gelmesi, ülke merkez bankasının daha agresif faiz artırımı yapmak zorunda kalacağı ve ekonomiyi resesyona sürükleyeceği telaşlarının artmasına neden oldu.
Bu durum, Çin’de yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını önlemleri ve Avrupa’da Rusya-Ukrayna savaşına ait devam eden belirsizliklerle birleşince, yatırımcıların riskli varlıklardan kaçışı hızlandı. Fed Lideri Powell’ın “ekonomide yumuşak iniş” söylemi ile cuma günü reaksiyon alımları gözlense de tüm bu gelişmeler hisse piyasalarında hafta boyunca sert satışların yaşanmasına, dolara olan talebin ise güçlü kalmasına neden oldu.
ÇİN’DE İKTİSATTA YAVAŞLAMA
Yeni haftanın da Çin’den gelen haber akışıyla düşük risk iştahı ile başladığı görülürken, bugün açıklanan bilgilere nazaran ülkede sanayi üretimi nisanda artış beklentilerine rağmen yıllık yüzde 2,9 geriledi. Ülkede perakende satışlar da nisanda yıllık yüzde 11,1 azalarak varsayımların çok altında kaldı. Dataların akabinde, salgın önlemlerinin kademeli olarak kaldırıldığı ülke iktisadında yavaşlamanın haziran ayına sarkacağı beklentileri güçlendi.
Çin’de açıklanan bilgilerin akabinde petrol fiyatları yüzde 1’in üzerinde paha kaybederken, Hindistan’ın buğday ihracatına sınırlama getirmesi de tarım emtia piyasalarındaki oynaklığın devam edeceğine işaret etti.
Cuma günü ABD’de Michigan Üniversitesi tüketici itimat endeksi mayısta 59,1 ile Ağustos 2011’den bu yana en düşük düzeye gerilemesine rağmen New York borsası alıcılı seyretti ve Dow Jones endeksi yüzde 1,47, S&P 500 endeksi yüzde 2,39, Nasdaq teknoloji endeksi yüzde 3,82 yükseldi. Geçen hafta ortalama yüzde 2,5’e yakın bedel kaybeden endeksler, böylelikle art geriye 6. haftayı da düşüşle kapatmış oldu.
Geçen hafta Aralık 2002’den bu yana birinci sefer 105’i test eden dolar endeksi, arka arda 6’ncı haftayı da yükselişle tamamlarken, bugün 104,5 ile 20 yılın tepesindeki seyrine devam ediyor. İnançlı liman arayışındaki yatırımcıların tahvil piyasalarına yönelmesi ile ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 5 haftalık yükselişin akabinde geçen hafta düşüşe geçti ve yüzde 2,92’de dengelendi.
EURO VE ENFLASYONİST BASKILARA YÖNELİK TELAŞLAR SÜRÜYOR
Avrupa tarafında, Rusya-Ukrayna savaşının iktisada tesirleri tartışılmaya devam ederken, dolar karşısında zayıflamasını sürdüren Euro ve enflasyonist baskılara yönelik kaygılar gündemin odağındaki yerini koruyor. Bu kapsamda ECB Lideri Lagarde’ın yarın yapacağı açıklamaların piyasaların tarafı üzerinde belirleyici olması bekleniyor. Hisse piyasaları tarafında oynaklığın yüksek seyrettiği geçen hafta, cuma günü Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 2,1, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,52 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,55 yükseldi. Kelam konusu süratli yükselişin tesiriyle endekslerin haftayı müspet kapatması dikkati çekerken, Euro/dolar paritesi geçen hafta 1,0350 ile Ocak 2017’den bu yana en düşük seviyeyi görmesinin akabinde bugün 1,04’ün üzerinde bulunuyor.
Asya genelinde Çin’de salgın önlemleri kademeli olarak yavaşlatılırken açıklanan dataların ülke iktisadında yapısal sorunların sürdüğüne ve toparlanmanın vakit alacağına işaret etmesi, hisse piyasalarında karışık seyri beraberinde getirdi. Kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,1 düşüşle, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,4 ve Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 0,8 yükselişle seyrediyor.
Yurt içinde ise cuma günü reaksiyon alımlarının tesirli olduğu Borsa İstanbul’da, BIST 100 endeksi günü yüzde 1,18 kıymet karıyla 2.419,23 puandan tamamladı. Endeks haftalık bazda ise yüzde 1,6 bedel kaybetti. Dolar/TL, geçen haftayı evvelki haftaya nazaran yüzde 3,5 yükselişle 15,4794’ten kapatmasının akabinde, yen haftada bankalararası piyasanın açılışında 15,4980’den süreç görüyor.
Analistler, global çapta açıklanan datalar ve gelişmelerin ekonomik büyüme ve enflasyonist baskılara ait telaşların gündemde kalmasına neden olduğunu belirterek, piyasalarda oynaklığın bir süre daha devam edebileceğini söyledi.
Bu hafta G7 Maliye Bakanları Doruğunun yanı sıra ve Fed Lideri Jerome Powell ile ECB Lideri Christine Lagarde’ın açıklamalarının piyasaların odağında olacağını aktaran analistler, data gündeminde de Euro Bölgesi’nde büyüme ve enflasyon, İngiltere’de enflasyon, Almanya’da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve ABD’de sanayi üretimi ve kapasite kullanımının öne çıkacağını kaydetti.
Analistler, bugün ise yurt içinde ödemeler istikrarı, yurt dışında Avro Bölgesi’nde dış ticaret istikrarı ve ABD’de New York Fed imalat endeksinin izleneceğini söz ederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 2.350 düzeyinin takviye, 2.470 puanın direnç pozisyonunda bulunduğunu bildirdi.
AA Finans’ın anketine katılan ekonomistler, cari süreçler hesabının martta 5 milyar 350 milyon dolar açık vermesini bekliyor. Ekonomistlerin 2022 sonuna ait cari süreçler açığı beklentisi ise 38 milyar 279 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.