GÜLÇİN DURMAN
Yıllardır her gün, altı vesait kullanarak Anadolu yakası ile Avrupa yakası ortasında gidip gelirim. Ne palavra söyleyeyim, bu seyahatlerimin maddi, manevi, fiziki düşünceleri çoktur. Lakin beni rahatlatan, canlı tutan taraflarını de inkar edemem. Mesela kentte nelerden konuşulduğunu, nelerden şikayetçi olunduğunu ben daima otobüslerde , vapurlarda, metrolarda duyar, öğrenirim. Hem de neredeyse anında.
Aylardır toplum taşıma araçlarında, sokaklarda, duraklarda, iskelelerde, marketlerde, pazarlarda yalnızca iki problem konuşuluyor, tartışılıyor. Bunlardan birisi EV!
Son haftalarda ise bayağı açık orta ile önde koşuyor ‘ev meselesi’. Günlerdir tanıdık, tanımadık pek çok kiracının sıkıntısına kulak konuğu oluyorum.Türlü cambazlıklarla meskenden çıkartılan kiracılardan tutun da, elli yıldır semtinden dışarı çıkmamış yaşlı insanların kentin uzaklarına göç edecek olmalarının hüznüne, tedirginliğine şahid oluyorum.
Planında programında yahut hayalinde bile yokken bir ailenin alıştığı, sevdiği semtten hatta ilçesinden, vilayetinden uzaklaşması ne kadar da zordur diye düşünürken…
Bir yandan da, bu vakitlerin şiiri, romanı, öyküsü nasıl olurdu sanki diye merak etmekten de kendimi alamıyorum.
Düşünsenize bir, son günlerde başta İstanbul olmak üzere pek çok kentimizde olağan dışı bir hareketlilik yaşanıyor. Merkezde güç bela ocaklarına tüttürmeye çalışan orta gelirlilerden pes edenler ötelere kent çeperlerine sığınıyor. Merkezde tutunamayıp taşınanların yerleri de, değişiktir ki çabucak doluveriyor. Hiç bitmeyecekmiş üzere görünen bir taşınma döngüsü içindeyiz anlayacağınız.İflah olmaz bir kıssa meraklısı olarak, bu ‘büyük taşınma hareketi’ nin olası sonuçlarını da çok merak ediyorum ben. Toplumsal, kültürel ve demografik manada kim bilir neler, neler olacak, bu yer değişikliklerinin sonunda.
BİR MESKEN PROBLEMİ
Haftalardır ‘EV’ sıkıntısı ile oturup kalkınca, konut bahisli kitapları arandım durdum. Derken yıllar önce okuduğum ‘Mutlu Ev’ kitabı çıktı karşıma. Aslında uzunca bir alt başlığı var kitabın. ‘Tabiatla Ahenk İçinde Yaşamak İçin Keyifli EV- Konutunuzu Kurarken Kur’an’ın Öğütlediği 9 Prensip», yazıyor kitabın kapağında. Hayy Kitap yayınları ortasında 2012’de çıkan kitabın müellifi ise mimar Semih Akşeker.
Din, bedeller ve medeniyet üzerinden gerçekleştirilecek bir mimari anlayışı bahis edinen ‘Mutlu Ev’ kitabı , günümüz şehirciliğinin çıkmazlarından nasıl kurtulabileceğinin bir nevi formülünü de veriyor. Mimari ve kent sorunlarına yalnızca dünyevi maksatlar noktasından değil dini (evrensel) bedeller ekseninden bakmakla tahlil bulunabileceğini söylüyor.
Semih Şeker, İslam mimarisini meydana getiren bedelleri ise şöyle sıralıyor:
Adalet, tevazu, sadelik, hoşluk, fanilik şuuru, mahremiyet, özgünlük, iktisat, hüsn-ü koruma.
Dekorasyonun aslında bir tuzak olduğunu söyleyen muharrir, çağdaş insanı da eşyaların esiri olarak tanımlıyor. Sanılanın tersine büyük konutların, akıllı binaların da fıtratımıza uygun olmadığını argüman ediyor.
Kitabın en çok ilgimi çeken mevzuları da şunlar: Apartman niye yanlış tercihtir? Yüksek yapılarda ruhsal ve toplumsal sorunlar ile müstakil konutta oturmak hayal mi? Gece gündüz mesken fiyatlarını konuştuğumuz, kiralık konut aradığımız şu tuhaf günlerde, kaygımıza bir deva tahminen de “Mutlu Ev” de olabilir…