20 YILDA 77 KAT ARTTI: ÇİFTÇİNİN ORTALAMA BORCU 151 BİN TL
Tarım alanları ve çiftçi sayısı azaldı, kendine yetebilen yedi ülkeden biri olan Türkiye ithalatçı durumuna düştü. Girdi maliyetlerinin çiftçiyi tarladan koparmasıyla besin krizi kapıya dayandı. Bir yılda gübre yüzde 300, mazot yüzde 240 ve yem fiyatları yüzde 130’un üzerinde zamlandı. Ziraat Odaları Birliği Lideri Bayraktar “Bu durum sürdürülemez. Üretim teşvik paketi bekliyoruz” dedi. 2002’de 2.5 milyon çiftçinin 2.4 milyarlık banka borcu ise üretici sayısı azalmasına rağmen 185 milyar TL’yi aştı.
‘BİR LİTRE SÜTLE 1.5 KG YEM ALINAMAZSA ÜRETİCİ BİTER’
Çiftçi Kayıt Sistemi’nde 700 binden fazla kişi kaydını sildirdi. 10 yılda bir milyon çiftçinin tarladan uzaklaştığını belirten CHP’li Gürer “5 milyon hektar arazi artık tarım yapılamaz durumda. Bir litre sütle 1.5 kg yem, bir kg karkas etle 25 kg yem, bir kg tavuk eti ile 3.5 kg yem alınamazsa üreten ayakta kalamaz” dedi. Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Lideri Demirtaş “Planlama olmadığı için çiftçi ne ekeceğini şaşırmış durumda. Bu şartlar altında ‘Dünya Çiftçiler Günü’ nasıl kutlanabilir?” diye sordu.
TARIMDA YÜKSEK MALİYET KRİZİ VAR
Tarım bölümünde kriz büyüyor. Artan maliyetlere dayanamayan üretici tarladan çekildi. Türkiye’de çiftçi sayısı son yılların en düşük düzeyine gerileyerek 500 binin altına düşerken, 5 milyon hektar tarla tarım yapılamaz duruma geldi. TZOB Genel Lideri Şemsi Bayraktar, gübre fiyatlarının son bir yılda yüzde 300’e varan oranda zamlandığını, mazot fiyatlarının yüzde 239, yem fiyatlarının ise yüzde 130’un üzerinde arttığını aktararak, “Tarım kesiminin en büyük sorunu, girdi maliyetlerinin yüksekliğidir” dedi.
Ekonomik krizden en çok etkilenen kesimlerin başında tarım geliyor. Yüksek maliyetler, peş peşe gelen artırımlar yüzünden üretici üretim yapamadığı için tarladan çekildi. Ziraat Odası datalarına nazaran ise Çiftçi Kayıt Sistemi’nde (ÇKS) 700 binden fazla kişi kaydını sildirirken çiftçilik kaybolmaya yüz tutan meslekler listesine adım adım ilerliyor. ÇKS sisteminin yanı sıra TEPAV’ın nisan ayında yayınladığı İstihdam İzleme Bülteni’ne nazaran, Türkiye’de çiftçi sayısı son yılların en düşük düzeyine gerileyerek 500 binin altına düştü. Yüksek maliyetlerden ötürü üretim yapamayan çiftçi tarladan çekilirken milyonlarca hektar tarla atıl duruma geldi. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, gübre fiyatlarının son bir yılda yüzde 300’e varan oranda zamlandığını, mazot fiyatlarının yüzde 239, yem fiyatlarının ise yüzde 130’un üzerinde arttığını aktararak, “Tarım dalının en büyük sorunu, girdi maliyetlerinin yüksekliğidir” dedi. 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü münasebetiyle açıklama yapan TZOB Genel Lideri Bayraktar, “Girdi fiyat endeksiyle üretici fiyat endeksi ortasındaki fark açıldı. Girdi fiyatlarının yüksekliği üretimi olumsuz etkilemekte, üreticimiz daha az girdi kullanmaktadır. Örneğin geçen yılın son çeyreğinde ve bu yılın birinci çeyreğinde taban ve üst gübre kullanımında azalma olduğunu tespit ettik. Üreticilerimiz geçmiş yıllara göre daha az gübre kullandılar. Bu durum bütün eserleri etkilemekle bir arada buğday arpa üzere hububat ve bakliyat eserlerinin üretimini olumsuz etkileyecektir’’ sözlerini kullandı. Türkiye’nin tarım potansiyeli yüksek, dünyada yetişmeyen birçok eseri yetiştirebilen bir ülke olduğunu vurgulayan Bayraktar, ‘’ Hükümetimizden bilhassa girdi maliyetlerini azaltacak bir üretim teşvik paketi açıklamasını bekliyoruz’’ diye konuştu.
‘ÇİFTÇİ DAHA AZ GÜBRE KULLANMAK ZORUNDA KALDI’
Çiftçi üretemezse Türkiye’nin aç kalacağının altını çizen TZOB Genel Lideri Şemsi Bayraktar, ‘’Tarım nüfusu süratli bir biçimde azalıyor. Gençlerimizi kırsalda tutmak epeyce zorlaştı. Bayan çiftçilerimiz üretimde olmazsa ülkeyi doyuramayız. Tarım bölümünde çalışanların yaklaşık yarısı bayan çiftçilerimizdir. Ülkenin ziraî üretimine büyük katkı sağlayan bayan çiftçilerimizin yüzde 94,5’u Toplumsal Güvenlik Sistemine dâhil değildir. Gençlerimizin ve bayanlarımızın Toplumsal Güvenlik Kurumu primlerinin yarısının devlet tarafından karşılanması Toplumsal Güvenlik Sistemine girmelerini kolaylaştırır. SGK sistemine dâhil olan çiftçi sayısı 497 bine kadar düştü. Çiftçilerimiz minimum fiyata bağlı olarak artan primlerini ödemekte zahmet çekiyorlar. Prim gün sayısını azaltarak ödeme gücüne kavuşturulmaları gerekiyor’’ tabirlerini kullandı.
‘700 BİN KİŞİ ÇKS’DEN KAYDINI SİLDİRDİ’
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarımda son 20 yılda uygulanan yanlış siyasetler ile tarım alanları, çiftçi sayısı azalırken Türkiye’nin ithalatçı bir ülke durumuna geldiğini söyledi. Gürer, çiftçilere, üreticilere, besicilere, süt inekçiliği yapanlara gerçek manada yarar sağlayacak takviyeler verilerek problemlerin aşılabileceğini tabir etti. Gürer, AK Parti İktidarlarının çiftçilik mesleğini de kaybolmaya yüz tutmuş meslekler kategorisine soktuğunu da söyledi. Son 10 yılda 1 milyondan fazla çiftçinin tarımdan uzaklaştığını, tarım alanlarının da daima daraldığını belirten Gürer, bunun nedeninin, AK Parti’nin ‘yanlış tarım siyasetlerinden kaynakladığını söz etti. Gürer, “Ziraat Odası datalarına nazaran ise Çiftçi Kayıt Sistemi’nde (ÇKS) 700 binden fazla kişi kaydını sildirmiştir. Öte yandan tarım alanları da daima daralmaktadır. 5 milyon hektar tarım yerinde artık tarım yapılamaz duruma gelmiştir” dedi. Gürer, et ve süt eserleriyle ilgili fiyatlar daima artarken bunun üreticiye yansımadığını ve bu nedenle de hayvancılık dalında de kriz yaşanacağını kaydetti. Gürer, “Tavuk ve yumurtada da emsal meseleler var. Tüketici değerli eser alıyor ancak bundan üreten hisse almıyor. Bir litre süte 1,5 kilogram(kg) yem, bir kg karkas ete 25 kg yem, bir kg tavuk eti ile 3.5 kg yem alınamaz ise üreten de ayakta kalamaz” diye konuştu.
BUĞDAY SORUNU YOLDA
Dünyanın en büyük ikinci buğday üreticisi Hindistan’da buğday ihracatı yasaklandı. Rusya-Ukrayna savaşının akabinde dünyanın buğday gereksinimini sırtlanmaya başlayan Hindistan’da buğday ihracatı yasaklandı. Bu gelişmeyle bir arada ülkeyi bir alternatif olarak görüp yüklü ölçüde sipariş veren Türkiye’nin de buğday krizi yaşaması bekleniyor. Dünya, Ukrayna’daki Rus işgalinin yol açtığı arz kısıtlamalarını hafifletmek için ikinci en büyük buğday üreticisi olan Hindistan’a bel bağlamıştı. Lakin, Hindistan Dış Ticaret Genel Müdürlüğü, ülkedeki buğday ihracatını derhal yürürlüğe girmek üzere yasakladığını açıkladı. Öbür ülkelerin talebi üzerine buğday ihracatına müsaade verilebileceğini bildiren Genel Müdürlük, öbür tüm yeni sevkiyatların derhal yasaklanacağını söyledi. Dünyanın en büyük ikinci buğday üreticisi Hindistan’ın ihracatı durdurma kararı, ülkedeki yüksek enflasyon konusundaki telaşlara dikkat çekerken savaşın başlamasından bu yana besin korumacılığının artmasına yol açıyor. Dünyanın dört bir yanındaki hükümetler, artan tarım fiyatları ile lokal besin tedarikini sağlamaya çalışıyor. Endonezya hurma yağı ihracatını durdururken, Sırbistan ve Kazakistan tahıl sevkiyatlarına kota koydu.
SON BİR YILDA 46 MİLYAR LİRA BORÇ
CHP Tarım Siyasetlerinden Sorumlu Genel Lider Başdanışmanı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) bilgilerine nazaran çiftçi borçlarının 185 milyar liraya çıktığını söyledi. Sarıbal, 1 Ocak’tan itibaren çiftçinin bankalara olan borcunun 166 milyar lira olduğunu bunun 109 milyar lirasının Ziraat Bankası’na ilişkin olduğunu belirterek “AK Parti’nin iktidara geldiği 2002 yılında 2 milyon 589 bin çiftçinin toplamda 2,4 milyar lira olan banka borcu, çiftçi sayısı 2,1 milyona düştüğü halde, bugün 185 milyar liraya ulaştı. Yılbaşından bu yana 19 milyar lira kredi kullanan çiftçilerimiz son bir yılda tam 46 milyar lira kredi kullandı. 2020 ile 2021 ortasında 38 milyar lira kredi kullanan çiftçi bunun 29 milyarını Ziraat Bankası’ndan aldı. Ortalama bir çiftçimizin Ziraat Bankası’na olan borcu 151 bin lirayı aştı’’ dedi.
PESTİSİT HEM ÜRETİCİ HEM DE TÜKETİCİNİN SIHHATİNİ ETKİLİYOR
Maliyetleri karşılayamayan üretici daha fazla randıman almak için zirai ilaç kullanımına yöneldi. Buğday Ekolojik Ömrü Destekleme Derneği, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nde tarımda pestisit tehlikesine dikkat çekerek, “Hem çiftçi ve tarım çalışanlarının sıhhatini korumak, hem de pestisit kullanılan eserleri tüketen toplumun sıhhatini korumak için pestisit kullanımını azaltmaya yönelik siyasetlerin hayata geçirilmesi gerekiyor” ikazını yaptı.
İTHALAT KORKUSU ÜRETİMİ SEKTEYE UĞRATIYOR
Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Lideri Hüseyin Demirtaş, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü nedeniyle tarımda yaşanan ıstıraplara dikkat çekerek, hasat devri yaklaşmasına rağmen alım fiyatlarının açıklanmadığını vurguladı. Demirtaş, “Üretim planlaması olmadığı için çiftçi ne ekeceğini şaşırmış durumda. Tam hasat periyodunda fiyat açıklanacağı sırada ‘sıfır gümrüklü ithalatın’ önünün açılması korkusu çiftçinin üretim yapmasını engelliyor. Üretilen eserin alım garantisi yok” dedi. Demirtaş “Planlama olmadığı için çiftçi ne ekeceğini şaşırmış durumda. Bu şartlar altında “Dünya Çiftçiler Günü” nasıl kutlanabilir?” diye sordu.
‘TARLALARIN YARISINI EKEBİLDİM’
Dereceyle üniversite mezunu olan Onur Ömer Dara, işsiz kalınca evvel pazarcılık işine girdi. Burada da umduğunu bulamayan genç, çiftçi oldu. Dara ‘’Dedemden yadigar kalan yaklaşık 100 dönümlük tarlayı ekmek için bugün köye geldim. Fakat bu 100 dönümün 100’ünü de ekemiyorum maalesef. Lakin yarısını ekebiliyorum. Mazotun 22 lira, gübrenin 14 bin lira, tohum fiyatlarının 5-6 TL olması nedeniyle fakat tarlalarımın yarısını ekebiliyorum’’ dedi. Dara, “Bu tarlalar da artık benim son umudum. Şayet bu yıl da kurak geçerse son umudum da böylelikle yok olmuş olacak” tabirlerini kullandı.