TCMB üç hafta evvel getirilen ve birinci sefer kredilere uygulanmaya başlayan Mecburî Karşılıkların akabinde (ZK) gecelik kredi faizleri de yükselişe geçti.
Hususa yakın bankacılık kaynakları, kredilere başlatılan ZK’da en bariz tesirin gecelik vadede faizlerdeki artışta görüldüğünü belirterek, yatırım, kobi, ihracatçı, tarım dışı ticari kredi büyümesini yavaşlatmayı amaçlayan uygulamanın yan tesir olarak faizleri yükselttiğini söyledi.
Gecelik krediler bir sonraki gün kapandığı için tekrar kullandırıldığında tekrar ZK ayırmak gerekiyor. Bu da metametiksel olarak gecelik kredi faizlerini üst çekiyor.
BANKALARA GÖNDERİLDİ
Merkez Bankası Nisan sonunda, bankaların bilançolarının varlık tarafına da mecburî karşılık uygulamaya başlarken kimi TL ticari kredileri de birinci defa bu mecburî karşılığa dahil etmişti. Uygulamanın detayları ise Cuma günü bankalara gönderildi.
Bahis hakkında direkt bilgi sahibi bir bankacı, kredilere uygulanmaya başlanan zarurî karşılıkların tesirini şu formda açıkladı:
“Uygulamanın matematiksel sonucu gecelik kredi faizlerinin artması oldu. Emel faizi yükseltmek değil, kredi büyümesini yavaşlatmak ve istenilen kanala yönlendirmek fakat yan tesir olarak faizler yükseliyor.”
Bir öteki bankacılık kaynağı da kredilere başlatılan ZK’da en bariz tesirin gecelik vadede görüldüğünü belirterek “TCMB’nin daha evvel açıkladığı belli alanlar hariç tutulduğunda gecelik vadede ticari kredi kullanımında artık ZK var. Bu nedenle bu kredilerin rotatif vb kredilere yönlendirilme hedefi olduğunu açıkça söyleyebiliriz” dedi ve ekledi:
“Gecelik vadede kredi açık tutan bu şirketlerin emsal uygulamaya tabi tutulmayan 30 gün üzeri vadeye, ellerindeki nakti kullanmaya ya da 1 aylık krediye yönlenmesinin istendiğini açıkça söyleyebiliriz. Bu halde kredi kullanımındaki değişiklikle bankalardaki kaynakların daha çok üretim yatırım alanlarına kaymasının istek edildiğini de söyleyebiliriz.”
TCMB ZK kararının hedefini kaynakların daha verimli olarak istihdam yaratmaya uygun kullanılmasını sağlaması olarak özetlemişti.
KREDİ İÇİN TALEP GELMİYOR
Kaynakların verdiği bilgiye nazaran gecelik kredilerde faiz oranları yüzde 35-40 düzeylerinde fakat verilen bilgilere nazaran bu oranlardan kredi için talep gelmiyor.
Bankacılar kararın büyük şirketleri gecelik kredi kullanımının yerine 30 gün üzerine ellerindeki nakit varlıklara ya da yurt dışından borçlanma imkanlarına yönlendirilmek istendiğini böylelikle kamunun istediği öbür alanlara daha çok kaynak kalmasının istendiğini belirtiyorlar.