Son devirde ekonomik buhranın gündelik hayatın her alanını etkilediği Kıbrıs’ın kuzeyinde enflasyon kayda kıymet bir seyir izliyor. Kıbrıslı uzmanlar enflasyonun son periyotta tarihi düzeyleri zorladığı görüşünde hemfikir.
‘Kıbrıs Postası’nda yayımlanan son datalara nazaran, Kuzey Kıbrıs’ta nisan ayında dünyanın en yüksek 6. enflasyonu kayıt altına alındı. Yüksek enflasyon vatandaşların gündelik hayatının her alanını tesiri altına almış durumda.
‘SON 25 YILIN ZİRVESİNDE’
Kıbrıs’ın kuzeyinde faaliyet gösteren ‘İktisatbank’ hususla ilgili yayımladığı değerlendirmede “KKTC İstatistik Kurumu bilgilerine nazaran, Nisan ayında TÜFE aylık bazda yüzde 5,07; yıllık bazda ise yüzde 88,81 artarak son 25 yılın doruğunda gerçekleştiği” bilgisini paylaştı.
Aylık bazda besin fiyatlarının yüzde 8,70, yıllık olarak ise yüzde 105,23 artış kaydettiği Kıbrıs’ın kuzeyinde enflasyonun alt kalemlerinde genele yayılan bir yükseliş kaydediliyor. Güç fiyatlarının da takviyesi ile ulaştırma kalemiyse yıllık yüzde 138,31 artışla birinci sırada yer alıyor.
‘İktisatbank’ın tahlilinde Kuzey Kıbrıs’ın Nisan ayı ile dünyanın en yüksek 6. enflasyonuna imza attığı bilgisi dikkat çekerken, “üç haneli enflasyon için (kuvvetle olası yaz ayları) geri sayımdayız” bildirisi verildi.
Dikkat alımlı değerlendirmenin devamında “Türkiye’de cuma günü açıklanan TÜFE bazlı gerçek efektif kurun yüksek enflasyon nedeniyle kıymetlendiğini görüyoruz. Bu nedenle de kur kaynaklı olarak turizm ve dış ticarette rekabet avantajından kelam etmek de güçleşiyor. Daha kolay bir anlatımla, yüksek enflasyon nedeniyle kurdaki yükselişin getirdiği rekabet avantajı da kaybolmuş durumda” görüşüne yer verildi.
Kıbrıs’ın kuzeyindeki sosyoekonomik buhran siyasi belirsizliğin ağırlaştığı bir periyoda denk geliyor. Kuzey Kıbrıs’ta yeni koalisyon hükümeti arayışları vatandaşların olumsuz ekonomik kurallarla çaba verdiği bir süreçte gündemdeki yerini muhafazaya devam ediyor.
GÜNEY KIBRIS’TA DA ARTIYOR
Kıbrıs’ın güneyinde de enflasyon son periyotta kayda kıymet bir seyir izliyor. Ukrayna’daki savaşın gölgesinde üyesi olduğu Avrupa Birliği (AB) ile Kıbrıs Cumhuriyeti de yüksek enflasyondan nasibini alıyor.
Kıbrıs İstatistik Servisi tarafından geçtiğimiz günlerde yayımlanan son datalara nazaran, adanın güneyinde Nisan 2022’de enflasyon yüzde 8,8 olurken, Tüketici Fiyat Endeksi Mart 2022’de 107,78 üniteye kıyasla 2,58 ünite artarak 110,36 üniteye yükseldi. Ocak-Nisan 2022 devrinde TÜFE, bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 7 arttı.
EN BÜYÜK DEĞİŞİM ELEKTRİKTE
Ekonomik kökene bakıldığında, Nisan 2021 endeksine kıyasla en büyük değişimler elektrik (yüzde 39), petrol eserleri (yüzde 32) ve tarım mallarında (yüzde 18,3) kaydedildi. Bir evvelki ayın endeksine nazaran en büyük değişim elektrikte (yüzde 16,4) kaydedildi.
Nisan 2021 ile karşılaştırıldığında, en büyük değişimler konut, su, elektrik, gaz ve öbür yakıtlar (yüzde 21,1), ulaştırma (yüzde 18) ve besin ve alkolsüz içecekler (yüzde 11) kategorilerinde kayıt altına alındı. Bir evvelki ayın TÜFE’sine kıyasla en büyük değişim konut, su, elektrik, gaz ve başka yakıtlarda (yüzde 7) kaydedildi.