Rusya-Ukrayna savaşının 72’nci gününde birinci açıklamasını yayımlayan Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK), binlerce kişinin vefatına yol açan savaşın üzerinden 2 ay geçmesine karşın yaşanan olayları ‘savaş’ olarak nitelendiremedi. BMGK üyeleri, Ukrayna’da savaş devam ederken nihayet bir açıklama metni üzerinde uzlaşmaya varabildi. Lakin hazırlanan metinde, BMGK üyesi ve periyot lideri Rusya’nın veto etme kaygısıyla ‘savaş’ ve ‘işgal’ üzere tabirler yer almadı.
Açıklamada Güvenlik Kurulu üyeleri, “Ukrayna’nın barış ve güvenliğinin korunmasına ait derin endişelerini” söz ederken, “BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in uyuşmazlığa barışçıl tahlil bulma uğraşlarını desteklediklerini” bildirdi. Açıklamayla ilgili Guterres, “Bugün Güvenlik Kurulu Ukrayna’da barışın sağlanması için birinci kere tek sesle konuştu” değerlendirmesinde bulundu.
DÜNYA 5’TEN BÜYÜKTÜR
İki ay geçmesine karşın fakat hazırlanabilen metnin zayıf ve gerekli tanımlamalardan mahrum olması, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın BMGK’ya yönelik 2013 yılında sarf ettiği “Dünya 5’ten büyüktür” eleştirisini hafızalara getirdi. Akıllarda yer eden politik doktrin niteliğindeki tenkit ile Erdoğan, BMGK’nın yapısının dünya barışını muhafazada yetersiz kaldığını, caydırıcılığını yitirdiğini ve daimi üye olan 5 ülkenin (İngiltere, Fransa, Almanya, ABD, Çin) BM’yi etkisizleştirdiğini vurgulamıştı.
BM daimi üyesi olan 5 ülkenin rastgele birinin alınacak kararı veto etmesi durumunda tasarı kabul edilmiyor. Ulusal siyasetleri ekseninde karar alan daimi üyeler, kurumun kuruluş maksadı olan “küresel barış ve güvenliği temin etme” maksadını gerçekleştirmediği istikametinde sıkça eleştiriliyor. Son olarak nisan ayının sonuna hakikat veto hakkıyla ilgili güncellemeye giden BMGK, veto gücüne sahip devletlerin bu hakkı kullanması halinde açıklama yapmasını talep eden kararı kabul etmişti.