21 Köy Enstitüsü ziyaretlerinin üçüncüsünü gerçekleştiren CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, partisinin eğitim siyasetleri üzerine konuştu. Kaya, “Geçmişten aldığımız deneyimlerle geleceğimizi inşa edeceğiz. Biz eğitim ihtilallerine yenilerini ekleyeceğiz, öğretmen yetiştirme siyasetlerini 21. yüzyıla uygun hale getireceğiz. Anka kuşu üzere küllerimizden yine doğacağız” dedi.
CHP heyeti, 21 Köy Enstitüsü ziyaretlerinin üçüncüsünü bugün Osmaniye’de Düziçi Köy Enstitüsü’ne yaptı.
Heyet, birinci ziyaretini 16 Nisan’da Eskişehir Mahmudiye Çifteler Köy Enstitüsü’ne, ikinci ziyaretini 24 Nisan’da Kayseri Pazarören Köy Enstitüsü’ne yapmıştı.
Ziyaretlere ait CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya şu açıklamayı yaptı:
“YOK EDİLMESİNE MÜSAADE VERMEYECEĞİZ”
* Türkiye’de ilkokul öğretmeni yetiştirmek için kurulan Köy Enstitüleri’nin 82 yaşını bu yıl 17 Nisan’da kutladık. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları Müdafaa Heyetinin müdafaası altında olan Köy Enstitüleri’nin muhafaza altına alınmadığını, binalarının ve topraklarının harabeye dönüştürüldüğünü görüyoruz. Eğitim ve üretim gereçleri çürümeye terk edilmiş, çalınmış ya da kullanılmaz hale getirilmiş… Biz bu okullarımızın binalarının da fikriyatının da yok edilmesine müsaade vermeyeceğiz.
* AKP iktidarının bu aymazlığının altında yatan gerçek Cumhuriyet’e ve eğitim ihtilallerine karşı yürüttüğü yok etme siyasetidir. Okuma yazma oranının yüzde 5 bile olmadığı bir periyotta, Türkiye’nin 21 yerine eşit oranda dağıtılarak kurulan Köy Enstitüleri ile eğitim ülkenin en ücra köylerine kadar götürülmüştür. Böylesine pahalı bir eğitim siyasetine duyulan kini, nefreti anlamak mümkün değildir.
* Bugün teknolojinin tüm imkanları elimizin altında olmasına karşın, okul yüzü görmeyen 6 milyona yakın çocuğumuz var. Cumhuriyet’in birinci kuruluş yıllarında imkansızlıklardan harika imkanlar yaratılırken; günümüz teknolojisinin imkanlarından yararlanılamıyor. Çocuklarımız, gençlerimiz imkansızlıklarla yüz yüze bırakılıyor. 21. yüzyılın Türkiye’si bunları hak etmiyor. Özgür, demokratik, varlıklı bir Türkiye’yi yaratmanın en kıymetli aracı eğitimdir. Biz bunu geçmişi tekrarlayarak değil, geçmişten ilham alarak yapacağız. Zira bizim rehberimiz bilimdir!”
DÜZİÇİ KÖY ENSTİTÜSÜ
Düziçi Köy Enstitüsü’nün tarihini de anlatan Yıldırım Kaya, konuşmasına şöyle devam etti:
* Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk de ‘Eğer bir gün benim sözlerim bilimle aksi düşerse bilimi seçin…’ demişti. O devirde, o sıkıntı kurallar altında Düziçi Köy Enstitüsü’nde nasıl eğitim verilmiş biraz da ondan bahsetmek istiyorum.
* Köy Enstitüleri kurulmadan evvel burada ‘Haruniye Eğitmen Kursu’ ismiyle eğitim verilmiştir. Köy Enstitüleri kurulduktan çabucak sonra da Düziçi Köy Enstitüsü ismini almıştır.
* Düziçi Köy Enstitüsü’nün eğitime uygun binası yoktu. Almanlardan kalan eski bir kolej binası süratle onararak, 24 Nisan 1940’da bir kısmında eğitim öğretime başlamıştır. Tamir edilen Alman kolejinde bir yıl kadar eğitmen yetiştirilmiştir.
* Bu müddet içerisinde de Düziçi Köy Enstitüsü binaları ve ekleri yapılmıştır. Tüm köy enstitülerinde olduğu üzere yatakhane, yemekhane, lojman, sinema salonu, amfi, tiyatro salonu ve ahır süratle tamamlanarak eğitimin hizmetine verilmiştir.
* Düziçi Köy Enstitüsü’nün Birinci kurucu Müdür Ahmet Lütfi Dağlar’dır. Enstitünün ismini de kurucu müdür Ahmet Lütfi Dağlar vermiştir. Düziçi Köy Enstitüsü ile ilgili çok sayıda kitap, araştırma ve tez çalışması yapılmıştır.
* Bu kaynaklardan edindiğimiz bilgilere nazaran; Düziçi Köy Enstitüsü 1940’tan, 1954 yılında kapanana kadar 6 müdür vazife yapmıştır. Okulda 8 müdür yardımcısı, 184 öğretmen, 5 eğitim şefi, 13 tarla şefi, 4 atölye şefi, 7 sıhhat şefi, 14 memur, 1 teknisyen ve 14 hizmetli misyon yapmıştır.
* Düziçi Köy Enstitüsü’nde vazife yapan 184 öğretmenin 137’si erkek, 47 ‘si ise bayandır. Düziçi Köy Enstitüsü’nde toplam 936 öğrenci mezun olmuş; bu öğrencilerin 888 erkek ve 58 ise kız öğrencidir. Düziçi Köy Enstitüsü birinci mezunlarını 1943-1944 öğretim yılında, son mezunları ise 1951-1952 yıllarında vermiştir.
* Düziçi Köy Enstitüsü’ne etraf vilayetlerden öğrenci alınmıştır. Adana, Gaziantep, Mersin, Hatay ve Kahramanmaraş’tan alınan öğrenciler, öğretmen olarak mezun olduktan sonra bölgenin kalkınmasında, gelişiminde ve eğitiminde büyük bir hisseye sahip olmuştur.
“ANKA KUŞU ÜZERE KÜLLERİMİZDEN TEKRAR DOĞACAĞIZ”
Yıldırım Kaya, kelamlarını şöyle sonlandırdı:
* Bugün harabeye dönüştürülen bu binaları restore ederek, eşsiz mirası geleceğe taşıma kelamını veriyoruz. Biz geçmişi tekrar etmeyeceğiz! Daha düzgününü yapmak için geçmiş bize rehber olacak…
* Geçmişten aldığımız deneyimlerle geleceğimizi inşa edeceğiz. Biz eğitim ihtilallerine yenilerini ekleyeceğiz, öğretmen yetiştirme siyasetlerini 21. yüzyıla uygun hale getireceğiz. Anka kuşu üzere küllerimizden yine doğacağız.
* Köy Enstitüleri tarihte kalmış bir tecrübe ya da birkaç binadan ibaret değildir. Geleceğe ışık tutan, önümüzü aydınlatan devrimci bir tecrübedir.
* Köy Enstitüleri 1940-1954 yılları ortasında, epeyce kısa bir vakitte faaliyette olsa da aydınlanmanın simgesi olmuştur. Biz bu aydınlanmanın müsaadeden gidiyoruz. Köy Enstitüleri’nin tüm mirasını sahipleniyoruz ve savunuyoruz.
Zira;
Köy Enstitülerini savunmak, laikliği savunmaktır!
Köy Enstitülerini savunmak, eğitim hakkını savunmaktır!
Köy Enstitülerini savunmak, toplumsal cinsiyet eşitliğini savunmaktır!
Köy Enstitülerini savunmak, eğitimde adaleti ve fırsat eşitliğini savunmaktır!
Köy Enstitülerini savunmak, köy okullarının açılmasını savunmaktır!
Köy Enstitülerini savunmak, bilimi savunmaktır!
Köy Enstitülerini savunmak, kimsesizlerin kimsesi olmaktır!