Mars’taki Perseverance keşif aracından gelen görüntü ve verileri inceleyen araştırmacılar, gezegenin Jezero Krateri‘nde organik moleküllerin kanıtlarını buldular ve bu da potansiyel olarak gezegenin karbon döngüleri ve yaşama ev sahipliği yapma kabiliyeti hakkında kanıt sağlıyor. Bulgular Mars’ın bir zamanlar yaşama ev sahipliği yaptığını kesin olarak kanıtlamasa da, Dünya’nın komşusundaki “yaşamın temel yapı taşları” için şaşırtıcı derecede karmaşık organik koşullara işaret ediyor.
Mars, bir zamanlar yaşama elverişliydi
Yapılan bu keşifle birlikte “Mars’ta bildiğimiz anlamda bir yaşam var mıydı?” sorusu cevaplanmıyor ancak yaşam için gerekli koşulların bir zamanlar var olduğuna işaret ediliyor.
Jezero Krateri’ni ilk keşfeden araç olan Perseverance, Şubat 2021’den bu yana bölgeyi araştırıyor. Araştırmacılar, havzanın bir zamanlar içine akan bir nehirden bir delta da dahil olmak üzere eski bir göle ev sahipliği yaptığına inanıyor. Burası Mars’ta yaşam kalıntılarını ortaya çıkarması en muhtemel bölgelerden biri. Jezero Krateri’nde gözlemlenenler gibi organik moleküller karbon ve genellikle hidrojen atomları içeriyor. Bunlar Dünya’da bildiğimiz yaşamın temel bileşenleridir, ancak abiyolojik olarak da gelişebilirler. Londra Doğa Tarihi Müzesi’nde doktora sonrası araştırmacı olarak çalışan Joseph Razzell Hollis, yaptığı açıklamada, “Genellikle yaşamın yapı taşları olarak düşünüldükleri için astrobiyologlar için heyecan verici bir ipucu. Daha da önemlisi, bildiğimiz yaşamla ilgili olmayan süreçler tarafından oluşturulabilirler ve bu nedenle organik moleküller, biyolojik olmayan – veya abiyotik – süreçlerle açıklanamayan yeterli ekstra kanıt olmadan kendi başlarına yaşamın kanıtı değildir.” dedi.
Organik madde nasıl keşfedildi?
NASA’nın Perseverance keşif aracı kaya yüzeylerindeki organik molekülleri ve mineralleri haritalayan SHERLOC aracını kullanarak bileşikleri gözlemledi. Krater tabanında gözlemlenen on hedefin tamamında organik maddelerin bulunmasının önemli bir bulgu olduğu belirtildi. Araştırmacılar molekülleri gözlemlediklerine göre, kökenleri hakkında daha fazla sonuca varmak için Dünya’daki laboratuarlarda onlara daha iyi bakmaları gerekecek. Nature’da yayınlanan çalışmanın yazarları toplanan numunelerin Dünya’ya gönderilerek derinlemesine incelenmesi gerektiğini belirtiyor. Bunun için en azından 2020’lerin sonuna kadar Dünya’dan fırlatılması beklenmeyen MSR görevinin beklenmesi gerekecek. Eğer Jezero Krateri’nde yaşam varsa, bilim insanları kraterin batı kenarındaki bir nehir deltasında bulunma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyor. Çünkü Dünya’daki en eski yaşam belirtileri olan 3,5 milyar yıllık stromatolit adı verilen fosilleşmiş mikrobiyal matlar benzer sığlıklarda ortaya çıkıyor. Jezero’ya en az bir milyon yıldır akan su ve kraterin zemininde bulunan organik moleküller, bildiğimiz yaşam için oldukça uygun bir ortam oluşturmuş olabilir.