Statü ve nitelik gözetmeksizin her yerde madenciliğe müsaade veren mevzuatın, doğal varlıklarımızı, besin güvenliğimizi ve kültürel kıymetlerimizi müdafaaya yetmediğine dikkat çeken TEMA Vakfı, madenciliğe kapalı alanların kanunlarla belirlenmesini önerdi. Kapanması gereken alanları sıraladı.
TEMA Vakfı, Türkiye’nin tüm kentlerinde doğal varlıkları, besin güvenliği ve kültürel bedelleri dikkate almadan ruhsatlandırılan; çok büyük kısmına Valilikler, Etraf Şehircilik Bakanlığınca Çevresel Tesir Kıymetlendirme (ÇED) Raporu “Gerekli değildir” görüşüyle müsaade verilen maden alanlarına bir kere daha dikkat çekti.
Vakıf, Türkiye’de 24 vilayette yaklaşık 20 bin maden ruhsatının ayrıntılı maden haritaları incelendiğinde, maden ruhsatlarının bütünsel bir bakış açısı olmadan ve kümülatif tesirler göz önüne alınmadan verildiğini tespit ettikleri tarafındaki çalışmalarını hatırlattı. Doğal varlıkları, besin güvenliği ve kültürel bedelleri tehdit eden madencilik faaliyetlerine karşı bir siyaset dokümanı hazırladı. Madenciliğe kapalı alanların kanunlarla belirlenmesi ve muhafaza altına alınmasını önerdi.
“KAPALI ALANLAR KANUNLA BELİRLENSİN”
TEMA Vakfı, Birleşmiş Milletler’in farklı alt kuruluşlarının önerdiği ve başka kimi ülkelerde de olduğu üzere madenciliğe kapalı alanların kanunlarla belirlenmesi gerektiğini söz etti. TEMA Vakfı’nın önerdiği Madenciliğe Kapalı Alanlar Siyaset Evrakı’na nazaran; ekosistemin sürdürülebilirliği, biyolojik çeşitlilik, yaban hayatının devamlılığı, içilebilir su ile inançlı besine ulaşabilmek için madencilik faaliyetlerine kapatılması istenen alanları da kamuoyu ile paylaştı.
İŞTE KANUNLA KORUNMASI ÖNERİLEN ALANLAR
* Orman amenajman planlarında ana işletme maksadı; tabiat muhafaza, erozyonu tedbire, iklimi muhafaza, su üretimi, toplum sıhhati, estetik, ekoturizm ve rekreasyon, ulusal savunma ve bilimsel fonksiyonları yerine getirme olarak belirlenmiş orman alanları.
* Ulusal Parklar, Etraf, Kara Avcılığı ile Kültür ve Tabiat Varlıklarını Muhafaza kanunlarıyla korunan alanların tamamı.
* Milletlerarası Mukavelelerle Korunan, Biyosfer rezerv ve Ramsar alanları.
* Bilimsel çalışmalarla belirlenmiş Değerli Tabiat, Kuş ve Bitki Alanları üzere Potansiyel Korunan Alanlar.
* Toprak Muhafaza ve Arazi Kullanımı Kanununa nazaran mutlak tarım toprakları, özel eser toprakları, dikili tarım toprakları ile büyük ovalar.
* Mera Kanunu kapsamında belirlenmiş endemik yahut az bulunan lokal yayılışa sahip tipler ile yaygın yayılışlı olmakla birlikte lokal coğrafik ırkların bulunduğu mera/otlak, çayır, yaylak ve kışlak alanlar.
* Zeytin Kanunu ile hudutları çizilen zeytin alanları.
* Tüm müdafaa uzaklıkları ile içme suyu havzaları, sulak alanlar, kıyı alanları ve deniz muhafaza alanları.
* Bilimsel çalışmalarla belirlenmiş Kıymetli Tabiat, Kuş ve Bitki Alanları üzere Potansiyel Korunan Alanlar.