UKRAYNA savaşında enerji kaynakları ve tahılı silah olarak kullanmakla suçlanan Kremlin, Ukrayna limanlarını ulaşıma açma adımı attı. Rusya, Ukrayna’nın çeşitli limanlarında savaş nedeniyle mahsur kalan yaklaşık 70 geminin tahliye edilmesi için her gün belirli saatler arasında güvenlik koridoru açtıklarını duyurdu.
GÜVENLİK KORİDORU
Ukrayna’daki limanlarla ilgili güvenlik koridoru açıklamasını yapan Rusya Savunma Bakanlığı Milli Operasyonlar Dairesi Komutanı General Mihail Mizintsev, “Ukrayna’nın Herson, Nikolayev, Çernomorsk, Oçakov, Odesa ve Yujnıy limanlarında bulunan yabancı bandıralı gemilerin güvenli çıkış yapabilmesi için koridor açıyoruz. 27 Mayıs’tan itibaren limanlarda bulunan yaklaşık 70 gemi için sabah 08.00 akşam 19.00 arasında 80 mil uzunluğunda ve 3 mil genişliğinde güvenlik koridoru açıyoruz. Yabancı gemiler bu koridorları kullanarak toplanma noktasına gelebilir. Ancak aynı geçiş güvencesini Ukrayna tarafının da vermesi gerek” dedi.
AZAK’TA DURUM FARKLI
Azak Denizi’nde durumun daha farklı olduğunu dile getiren General Mizintsev, “Mariupol limanı çevresinde Ukrayna tarafından döşenen mayınları temizledik. Burada Kerç Boğazı’ndan çıkışa kadar 115 mil uzunluğunda ve 2 mil genişliğinde koridor belirledik. Halihazırda Mariupol limanında bulunan 6 yabancı ülke gemisisinin kaptanlarına ve ilgili ülkelere limanı güvenli biçimde terk etmeleri gerektiğini bildirdik. Bir an önce çıkış yapmalarını bekliyoruz” dedi. Mariupol’de bir Türk şirketine ait “Azov Concord” isimli yük gemisi de bulunuyor.
ÇÖZÜM DEMEK DEĞİL
Ancak güvenli geçiş adımı, Ukrayna’nın tahıl ihracatının hemen yeniden başlayacağı anlamına gelmiyor. Tahıl konusu kapalı kapılar ardında Birleşmiş Milletler girişimiyle görüşülmeye devam ediliyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in tahıl ihracatındaki aksaklıklar için Rusya’nın suçlanmaması gerektiğini söylemiş ve tahıla yolun açılabilmesi için Rusya’ya uygulanan yaptırımların bir bölümünün kaldırılması şartını koşmuştu. Dün akşam Ukrayna lideri Volodimir Zelenski, Rusya’yı “Karadeniz ve Azak Denizi üzerindeki ana ihracat yollarını kapatmakla” suçlayarak “22 milyon ton tahılın depolarda bekletildiğini” söyledi.
ÜÇ ÜLKE ARASINDA TAHIL DİPLOMASİSİ
RUSYA ile Ukrayna arasındaki çatışmalar devam ederken Karadeniz kıyısındaki limanlarda bekleyen 20 milyon tondan fazla tahılın Türkiye üzerinden değerlendirilmesi formülü üzerinde duruluyor. Ukrayna-Rusya arasındaki çatışmalar günlerdir devam ederken, dünyanın gözü Kiev’in ürettiği ancak ihraç edemediği buğday ve tahıl ürünlerine çevrildi. Dünyanın en büyük ikinci tahıl üreticisi konumunda olan Ukrayna’nın Karadeniz ve Azak Denizi limanlarıyla, ambarlarında 20 milyon tondan fazla tahılın beklediği öğrenildi. Tahılın çıkarılması için Türkiye-Ukrayna-Rusya arasında yapılan kritik görüşmelerde mesafe kat edildiği öğrenildi.
İKİ FORMÜL GÜNDEMDE
Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna ile yürüttüğü görüşmeler çerçevesinde buğdayın tahliyesi için iki ayrı formül gündeme geldi. Masadaki ilk formüle göre; Türkiye’den Ukrayna’ya açılacak bir koridorla tahılın ihtiyaç duyulan pazarlara sevkiyatı sağlanacak. İkinci formüle göre de Karadeniz’e komşu ülke gemilerine Rusya’nın kontrolünde olmak şartıyla tahılları çıkarma izni verilecek. Görüşmelerin devam ettiği masadaki iki formülde de en önemli konunun Karadeniz’deki mayınlar olduğu belirtildi. Görüşmelerde beklenen ilerlemenin sağlanması durumunda önümüzdeki günlerde İstanbul’da BM öncülüğünde bir toplantı yapılması da planlanıyor. Tarihi netleşmeyen toplantının yakın zamanda yapılacağı kaydediliyor.