Son periyotta artan kira fiyatları, konut sahipleriyle kiracıları karşı karşıya getirdi. Kiracılar, konut sahiplerinin kiralarda yaptığı orantısız artışlar ve ani tahliye kararlarından epeyce şikayetçi. Pekala, kiracıların hakları neler? Mesken sahibi istediği oranda artırım yapabilir mi? Kiracıya ihtarname çekip çıkarabilir mi? Kiracıyı rahatsız eden konut sahiplerine karşı yaptırımlar var mı?
KONTRAT TARİHİ + 10 YIL
Tüm bu soruların yanıtlarını Avukat İmran İçer, yanıtladı:
– Kiracılar, kirasını kontratta yazılı tarihlerde eksiksiz olarak ödüyorsa, mukavelede yazılı olan yıllık artışı uyguluyorsa, kontrattaki öbür yükümlülükleri yerine getiriyorsa kontrat bitiminden itibaren 10 sene dolmadan tahliye edilemez. Örneğin, mukavele 01.01.2022 ila 01.01.2023 tarihleri ortasında ise ve bu sayılan kaidelere uyuluyorsa tahliye edemez. Ayrıyeten, yapılan mukavele müddetine ek olarak kiracı meskeninde yasal olarak 10 yıl daha kalabilir.
TÜFE ORANINDAN FAZLA ARTIRIM OLMAZ
– Mesken sahipleri, TÜİK tarafından 2022 Nisan ayı için açıklanan TÜFE oranı %34,46’dan daha fazla kira bedelini artıramaz.
– Konut sahibi, lakin kira mukavelesinin imza tarihinden 5 sene sonra kira bedelinin tekrar belirlenmesini isteyebilir. Belirlenecek bu bedel piyasa rayiçlerine uygun olmalıdır. Kiracı, kiraya verenin piyasa rayiçlerine nazaran istediği kira bedelini kabul etmeyerek eski bedeli ödemeye devam edebilir.
– Mesken sahiplerinin kiracıları korkutmak emeliyle gönderdiği ve içerisinde yasal taleplerin bulunmadığı ihtarnameler bir karar evrakı değildir. Bu ihtarname ile karşılaşan kiracılar korkmamalı ve tüzel takviye almalı. Kiracılar bu ihtarnamelere karşı karşılık kararında ihtarname gönderebilir.
MESKEN SAHİPLERİ CEZA ALABİLİR
– Kiracılar, meskeni tahliye etmesi için ısrarlı tacizlerde bulunan, konuta zorla girmeye çalışan mesken sahipleri hakkında, savcılığa şikayette bulunabilir.
– Konut sahibinin, kiracının huzur ve sükunu bozmak gayeli ısrarlı davranışları TCK’nın 123. unsuru uyarınca “Huzur ve sükunu bozmak” hatasını oluşturur ve konut sahibi 3 aydan 1 yıla kadar mahpus cezası ile karşı karşıya kalır.
– Bir kimsenin konutuna giren, girdikten sonra buradan çıkmayan kişi, mağdurun şikayeti üzerine, altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
– Konuttan ayrılması için kiracısına tehdit ve hakaretlerde bulunan konut sahipleri için 6 aydan 2 yıla kadar mahpus ya da 3 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası ile yargılanma tehlikesi var.
Fahiş fiyat artışlarını bildirin
Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, fahiş kira artışlarına ait açıklama yaptı. Kiracılarla alakalı kendilerinin de kabul etmediği bir süreçle karşı karşıya olduklarını aktaran Kurum, “Vatandaşlarımız her makta özgürler. Tüketici mahkemeleriyle birlikte bu süreci takip edip, kanunlar çerçevesinde bu haklarını aslında talep edebilirler. Ticaret Bakanlığımız, Adalet Bakanlığımız. Yani fahiş fiyat artışlarına ait bu türlü bir durum kelam hususuysa bakanlığımıza ve bakanlıklarımıza bildirsinler. Bu çerçevede gerekli her türlü önlemi almak durumundayız durumundayız ve gelen talepler doğrultusunda da her türlü incelemeyi emin olun ki bakanlıklarımız yapıyorlar ve yapmaya da devam edecekler” diye konuştu. Vatandaşın yanında olacaklarını vurgulayan Kurum, “Biz fahiş kira artışlarına hiçbir vakit müsaade etmedik, etmek durumunda da değiliz” dedi.