“Sosyal Medya Yasası” olarak bilinen Basın Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifi AK Parti ve MHP milletvekillerinin ortak imzası ile dün TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Meslek örgütleri ve gazeteciler kanun teklifinin, “Cumhuriyet tarihinin en ağır sansür ve otosansür sistemlerinden birine yol açabileceği tasasıyla, ‘dezenformasyonla mücadeleyi” değil gazeteciliğe baskıyı artırmak üzere tasarlandığı anlaşılan kanun teklifinin hemen geri çekilmesi” davetinde bulundu.
40 unsurdan oluşan teklifin 28 unsuru internet haber sitelerinin Basın Kanunu kapsamına alınmasını düzenliyor. Yapılması planlanan değişikliklerle internet haber siteleri resmi ilanlardan faydalanabilecek, çalışanları basın kartı alabilecek.
Lakin düzenlemede ‘dezenformasyonla mücadele’ olarak nitelendirilen 29. Madde’ye yönelik reaksiyonlar sürüyor. Kelam konusu düzenleme ile Türk Ceza Kanunu’na “Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” kabahati eklenecek. Unsura nazaran “Sırf halk ortasında kaygı, dehşet yahut panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu tertibi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe ters bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli halde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis” cezasıyla cezalandırılacak. Buna nazaran hatanın, failin gerçek kimliğini gizlemek suretiyle yahut bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilen ceza yarı oranında artırılacak.
‘BU KANUN GAZETECİLER İÇİN YOK HÜKMÜNDE’
Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Lideri Gökhan Durmuş, Meclis Başkanlığına verilen Basın Kanunu ve Birtakım Bahislerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun başlıklı teklifi ile gazetecilik mesleğinin yapılamaz hale getirilmek istendiğine vurgu yaptı. “Muğlak tabirler kanunun içerisine eklenerek yeni kabahat ögeleri yaratılıyor” diyen Durmuş, şunları söyledi:
“’Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma’ üzere kabahatin ne olduğu aşikâr olmayan iktidarın istediği noktaya çekebileceği unsurlar içeriyor. Mahkemelerin tarafsız karar veremediği bir ortamda bu üzere muğlak tabirler gazetecilere yeni cezaların önünü açacaktır. İnternet medyasında çalışan meslektaşlarımızın basın kanunu kapsamına alınması olumlu iken internet haberlerinde de erişim engelleme, çıkartma yetkisinin genişlemesi olumsuz bir durumdur. Basın kartları kurulunun yapısını kanun ile oluşturulurken tekrar Türkiye’nin en esaslı meslek örgütlerinin dışarıda bırakılması, bağlantı başkanlığının yetkiyi elinde toplaması gazetecilerin basın kartına ulaşımını zorlaştıracaktır. Ve en kıymetlisi Türkiye’de çalışan gazetecilerin çalışma şartlarından basın kartına, habere verilecek cezalardan, gazetecilere verilecek cezalara kadar birçok kıymetli düzenlemenin yapıldığı bir kanunda meslek örgütlerinden görüş alınmaması kabul edilebilir bir durum değildir. ABD’deki teknoloji şirketlerinin dahi fikirlerini söyleyebildiği ancak meslek örgütlerinin görüş beyan edemediği brükratlar tarafından hazırlanan bu kanun gazetecilerin için yok kararında olmalıdır.”
‘DEMOKRATİŞKMİŞ’ ÜZERE UNSURLAR SIKIŞTIRILMIŞ’
DİSK Basın-İş Genel Lideri Faruk Eren, “İktidarın 20 yıldır her düzenlemede yaptığı üzere içine kimsenin itiraz edemeyeceği, ‘demokratikmiş’ üzere hususlar sıkıştırılmış. Tıpkı daha evvel AKP-Gülen cemaati koalisyonu periyodunda yapılan referandum gibi… (O referandum, 12 Eylül’cüleri yargılayacağız, çocuklara müspet ayrımcılık getireceğiz üzere unsurlarla süslü anayasa değişikliği yargıyı Gülen cemaatine teslim etmişti.) İnternet medyasında çalışanlara da basın kartı verilecek, internet medyasına Basın İlan Kurumu’ndan ilan verilecek üzere düzenlemelerin bizim için hiçbir manası yoktur. Zira Saray rejimi kurduğu İrtibat Başkanlığı ile basın kartlarını büyük bir keyfiyetle dağıtıyor. Kimin gazeteci olup olmadığına Saray’dan karar verilmek isteniyor. Basın İlan Kurumu kendini aslında mahkeme yerine koyuyor ve Saray iktidarının direkt temsilcisi. BirGün, Üniversal üzere gazeteleri cezalandırıyor” tabirlerini kullandı.
‘YASA ARACILIĞIYLA SEÇİM ÖNCESİ İNTERNET MEDYASI SUSTURULMAK İSTENECEK’
Halkın haber alma hakkının, basın ve tabir özgürlüğünün bir demokrasi sorunu olduğuna dikkat çeken Eren, kelamlarına şöyle devam etti: “Bu tasarı yasalaşırsa, söyledikleri nedeniyle hapishanelerde tutulan, yargılanan binlerce beşere yenileri eklenecektir. (Bir de yasa tasarısına kopyala yapıştır olduğu belirli olan, Türkçesi bozuk demokrasi tarifleri serpiştirilmiş). Kelamı uzatmaya, unsur husus anlatmaya gerek yok. Bu yasa aracılığıyla, seçimler öncesi internet medyası susturulmak, baskı altına alınmak istenecektir.”