Türk-İş’in Mayıs 2022 açlık ve yoksulluk hududu araştırmasına nazaran, açlık sonu 6 bin 17 TL ile mevcut taban fiyatın 1764 TL üzerinde gerçekleşti. Yoksulluk hududu ise 19 bin 602 TL oldu.
Türk-İş’in Mayıs 2022 açlık ve yoksulluk sonu araştırmasına nazaran, açlık hududu 6 bin 017 TL ile mevcut minimum fiyatın 1764 TL üzerinde gerçekleşti. Mutfak enflasyonundaki artış aylık yüzde 13 olurken son on iki aylık yüzde 107 oranında belirlendi. Yoksulluk sonu ise 19 bin 602 TL olurken bekâr bir çalışanın aylık yaşama maliyeti 7 bin 836 TL‘ye ulaştı
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran, besin eserlerinde Mayıs 2022 itibariyle gözlemlenen değişim harcama kümelerine nazaran şu formda oldu:
SÜTE, PEYNİR VE YOĞURT ZAMLANDI
Süt, yoğurt, peynir kümesi: Yem-süt bedel eşitliğindeki(parite) bozukluk çiğ süt fiyatlarının üst çekilerek dengelenmesiyle düzeltildi. Süt fiyatlarındaki artış yavaşlamış olmakla birlikte bu ay raflarda ortalama yüzde 10 zamlandı. Tıpkı halde peynir de yüzde 10 zamlanırken yoğurttaki artış yüzde 24 oldu.
ET VE TAVUK ARTIRIMLARDAN NASİBİNİ ALDI
Et, tavuk, balık, kurubaklagiller, yağlı tohum eserlerinin bulunduğu küme: Mayıs ayında da dana, kuzu, tavuk ve balıketinin hepsinde fiyat artışları oldu. Balık av döneminin kapanması ile eser çeşitliliği azaldı ve balık fiyatlarında ortalama yüzde 30 artış gerçekleşti. Tavuğun kg fiyatı 40 TL’yi geçti. Nohut fiyatları gerilerken kırmızı mercimek fiyatı sabit kaldı. Kuru fasulye ve yağlı tohumlar zamlandı.
EKMEK, MAKARNA, BULGURDA FİYAT ARTIŞI
Ekmek ve tahıllar kümesi: Ankara’da 200 gr ekmek 3 TL oldu. Makarna, pirinç, bulgur ile un ve irmik fiyatlarının tamamı yükseldi. Bu kümede en yüksek artırımlar makarnada yüzde 14, pirinçte yüzde 12, irmikte yüzde 11 oldu. Esnaftan kimileri satış yapabilmek için yarım ekmek ve yarım simit satmaya başladı.
ZERZEVAT MEYVE FİYATLARI HÂLÂ YÜKSEK
Taze sebze-meyve kümesi: Havaların ısınmaya başlamasıyla semt pazarlarında maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşillikleri ve lahana, ıspanak üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları geriledi. Çok tüketilen patates ise hâlâ 10 TL’nin üzerinde satılmaya devam ediyor.
Taneli sebzelerden barbunya 30 TL, fasulye 25 TL’den, bakla 20 TL’den tezgâhlarla buluşurken görece en uygun fiyatlısı 15 TL’den satılan bezelye oldu. Soğan kilogramı 8,5 TL’ye çıktı. Örtü altı eserlerden kabak, patlıcan, biber fiyatları geriledi.
Domates fiyatı değişmedi. Daima artan üretim maliyetlerine ek olarak mart ayındaki don olaylarından ötürü meyvede yıllık toplam ürün(rekolte) düştü ve yüksek fiyatlarla tezgahlarda yer buldu. Çilek, kayısı ve nektarin 25 TL’den satılırken, erik 30, kiraz 35 TL’den satıldı. Görece en erişilebilir bahar meyvelerinden çağla 20, yenidünya 15 TL’den yerli muz 20-22 TL’den satıldı.
Ortalama zerzevat kg fiyatı 12,25 TL, ortalama meyve kg fiyatı 18,3 oldu. 20’si zerzevat ve 5’i meyve olmak üzere toplam 25 eserdeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 13,46 TL olarak tespit edildi.
TEREYAĞINDA ARTIRIM REKORU
Temel yağ eserlerinin bulunduğu küme: Ayçiçek yağı, zeytinyağı ve margarin zamlandı. 1 litre ayçiçek yağında 56,50 TL’ye kadar yükselmiş fiyat etiketleri tespit edildi. Son bir ayda yüzde 25 fiyat artışı yaşayan tereyağı ise bu ay yeniden artırım rekoru kırdı. Bunda çiğ süt fiyatına olması gereken artırımının yapılmış olması, baskılanmış fiyatın artmasında tesirli oldu. Birtakım marketlerde sıvı yağlara alım hududu ve eserlere hırsızlığa karşı alarm takılması uygulamaları devam devam ediyor.
ŞEKER VE ÇAYA ARTIRIM
Son küme içinde yer alan besin unsurları: Şeker reyonlarında marka çeşitliliğinde son iki aydır azalma gözlemleniyor. Kooperatif şekerleri ile şirket şekerleri ortasında fiyat farkı makası açıldı. Bu ay, yeni çay alım fiyatlarının açıklanmasıyla, siyah çayın ortalama kg fiyatı yüzde 50’lik bir artış gerçekleşti. Kelam konusu artışın sonucunda çayın ortalama perakende satış fiyatı 60,50 TL’den oldu.
Siyah zeytinde, reçelde ve salçada fiyat yükselişi kümenin başka üyeleri kadar olmazken bu ay yeşil zeytin yüzde 23, pekmez yüzde 15 artırımlı satıldı. 3 aydır fiyatı düşen bal mayıs ayında yüzde 30 artırımlı olarak raflardaki yerini aldı. Tuz ve baharat fiyatları geriledi. Birtakım marketlerde yaş çay artırımıyla kiloluk çaylara ve görece uygun fiyatlı kooperatif salçalarına alım sınırlaması getirildi.