İspanyol güç altyapı şirketi Enagas’ın Üst Yöneticisi (CEO) Arturo Gonzalo, Avrupa Birliği (AB) Kurulu’nun 18 Mayıs’ta açıkladığı ve 2030’a kadar AB’nin Rusya’dan fosil yakıtına bağımlılığını sona erdirmeyi öngören “RePowerUE” isimli planını, Madrid’deki bir küme yabancı gazeteciye kıymetlendirdi.
“2050’de güç muhtaçlıklarının yarısı yenilenebilir elektrik, başka yarısı da yenilenebilir gazdan karşılanacak ve burada hidrojen kilit bir pozisyonda olacak.” diyen Gonzalo, “Şu anda yaptığımız tahlil mevcut doğal gaz sistemini nasıl yenilenebilir gaza dönüştürebileceğimizdir. Burada iki değerli faktör var. Biri teknik oburu de sürdürülebilir olması ve etrafa uygunluk. Gittiğimiz yol, hidrojen gazı ve elektriğin entegre bir biçimde planlanmasıdır.”
YEŞİL HİDROJENE GEÇİŞ HAZIRLIĞI
Gonzalo, RePowerUE planında öngörülen yeşil hidrojene geçişin başladığını lakin “büyük sıçramanın 2030’da olacağını” söyledi.
“Avrupa’nın şu anda yıllık 5 milyon ton olan yeşil hidrojen tüketimi 2030’da 4 kat artarak 20 milyon tona çıkacak. Bu çok büyük bir ölçü. Bunun 10 milyon tonu Avrupa içinde, kalan 10 milyon tonu da Kuzey Afrika ve öteki komşu ülkelerden ithal edilecek. 10 milyon ton yeşil hidrojen tüketimi için 40 bin megavat elektrolize ihtiyaç var. Bu da 100 mil megavat ek yenilenebilir güç demek. Yani, muazzam büyüklükte bir endüstriyel, ekonomik meydan okumadan bahsediyoruz.”
AB’NİN RUSYA’YA OLAN GÜÇ BAĞIMLILIĞI
Gonzalo, AB’nin 2021’de Rusya’dan 155 bcm gaz ithal ettiğini; bunun, AB’nin tükettiği toplam gazın yaklaşık yüzde 40’ına tekabül ettiğini belirterek mevcut durumda 20 bcm gaz kapasitesine sahip İspanya’nın, Rusya’nın yerini almasa da RePowerUE planıyla “Avrupa’nın güç açığına verilecek karşılığın kıymetli bir kesimi olabileceğini” savundu.
“Güvenilir, esnek ve çok istikametli bir altyapıyla” AB’nin güçte orta temas projelerini öne çıkarmaya çalıştığını vurgulayan Gonzalo, İspanya’nın AB’nin gaz toplama kapasitesinin yüzde 34’üne, gaz tankları kapasitesinin de yüzde 45’ine sahip olduğunu söz etti.
Gonzalo, İspanya’nın mevcut durumda 2 Fransa, 2 Portekiz ve 2 Cezayir olmak üzere toplam 6 milletlerarası gaz boru sınırına sahip olduğunu ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın akabinde bunların hepsinin tam kapasiteye yakın çalıştığını vurguladı.
“Ekonomik ve toplumsal krize dönüşen bir güç kriziyle karşı karşıyayız” diyen Enagas CEO’su, “Yüksek elektrik fiyatlarını tüketicilere açıklamak şu an için çok sıkıntı bir şey. İspanya ve Portekiz’in ortalarında anlaştığı üst fiyat limiti üzere istisnai tahlillerin yakın gelecekte tüm Avrupa’ya yayılması beklenebilir” diye konuştu.
İSPANYA-İTALYA ORTASINDA BİRİNCİ GAZ BORU ÇİZGİSİ
Gonzalo, yeni güç ağı projeleri kapsamında birinci sefer İspanya ve İtalya ortasında (Barselona-Livorno) Akdeniz’de deniz altından geçecek bir gaz boru sınırı inşa edileceğini ve hükümetler ortasında verilen vaatlerin yerine getirilmesi halinde 2 yıl içinde fonksiyon duruma geçebileceğini söz etti.
Kelam konusu 700 kilometrelik boru çizgisi için 2,5 ile 3 milyar avro ortasında bir yatırım öngörülüyor.
İSPANYA-FRANSA ORTASINDA 3. GAZ BORU SINIRI PROJESİ
Öteki yandan mevcut durumda İspanya ve Fransa’da iki olan doğal gaz irtibatına ek olarak yapılması planlanan, 7 bcm kapasiteli üçüncü boru sınırının 2,5 yıl içinde tamamlanarak fonksiyonel duruma geçmesinin öngörüldüğü kaydeden Gonzalo, bunun maliyetinin yaklaşık 600-700 milyon euro olacağını söyledi.
İspanya ve Fransa ortasında öteki bir boru sınırı projesi olan MidCat, Fransa’nın aldığı hal sonucunda 2019’da reddedilirken Rusya ile çıkan güç krizinin akabinde iki ülke yeni projeleri gündemine almaya başladı.
İspanya’da hükümet yetkilileri, Fransa ile yapılacak mümkün tüm yeni gaz altyapı çalışmalarının AB’den finansman takviyesi alması gerektiğini savunuyor.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de son olarak Davos Doruğu olarak da bilinen Dünya Ekonomik Forumu’nda yaptığı konuşmada, İspanya’nın sıvılaştırılmış doğal gazı alması ve depolaması için çok sayıda terminalinin olduğunu vurgulamıştı. Lakin İspanya’daki gaz boru çizgilerinin Avrupa’nın geri kalanıyla hudutlu kontakta olması Sanchez’in İspanya’yı güçte transit ülke yapma teşebbüsünün kısa vadede nasıl kullanılabileceği konusunda belirsizlik yaratıyor.