Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsrail temasları kapsamında Holokost (Yahudi soykırımı) Tarih Müzesi Yad Vaşem’i ziyaret etti. Çavuşoğlu, 15 yıl aradan sonra Türkiye’den Dışişleri Bakanı düzeyinde gerçekleştirilen ilk ziyaret kapsamında İsrail’e gitti.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile Batı Kudüs’te yaptıkları görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. İkili ilişkilere yeniden enerji kazandırma konusunda hemfikir olduklarını kaydeden Çavuşoğlu, “Farklılıklarımıza rağmen sürdürülebilir diyaloğun devam etmesi faydalı olacaktır. Bu da birbirimizin hassasiyetlerine saygı temelli olmalıdır. Bu sadece ikili ilişkilerimiz için değil aynı zamanda bölgemizdeki barış açısından da faydalı olacaktır” dedi. Filistin-İsrail meselesini de görüştüklerini kaydeden Çavuşoğlu, Kudüs ve Harem-i Şerif’in kutsallığıyla ilgili hassasiyetleri paylaştığını söyledi.
İsrail’i tanıyan ilk müslüman ülke
Türkiye’nin İsrail’i tanıyan ilk Müslüman ülke olduğunu söyleyen İsrail Dışişleri Bakanı Lapid, özetle şunları söyledi: “İlişkilerimizde herhangi bir iniş olmadı’ demiyoruz ama Türkiye 1949’da İsrail’i tanıyan ilk Müslüman ülkeydi ve biz her zaman diyalog ve işbirliğine nasıl dönebileceğimizi bildik. Uzun geçmişe sahip uluslar, bir dönemi nasıl kapatıp yeni bir dönemi nasıl açacaklarını bilirler. İşte biz de bugün bunu yapıyoruz.”
‘Bağlarımız açısından gelişme var’
Lapid şöyle devam etti: “Türk Dışişleri Bakanı’nın 15 yıllık süre içinde yaptığı ilk ziyareti esnasında diplomatik ve güvenlik ilişkilerimizi açısından değil aynı zamanda ekonomik bağlarımız açısından da bir gelişme olduğunu gördük. Amacımız ekonomik ve sivil iş birliğini daha da geliştirmek. İnsanlar arasındaki bağlantılarımızı geliştirmek ve ülkelerimizin karşılıklı avantajlarını hem bölgesel anlamda hem küresel anlamda birlikte kullanmak. Salgın döneminde ve hatta siyasi gerginliklerin olduğu dönemde bile ülkelerimiz arasındaki ekonomik iş birliği sürekli olarak artmaya devam etti. Geçen sene içinde iş birliğimiz emsalsiz bir boyuta ulaştı. Bu memnuniyetle karşıladığımız bir şey. Ancak biz bu çalışmaları bu haliyle kabul edemeyiz. Daha da geliştirmemiz gerekiyor. Bugün Sayın Bakanla birlikte Ortak Ekonomik Komisyonumuzu yeniden oluşturmayı ve yeni bir sivil havacılık anlaşması üzerinde çalışmayı kabul ettik.”
‘İsrailliler Türkiye’yi çok seviyor’
Diplomasinin de ötesinde İsraillilerin Türkiye’yi çok sevdiğini ifade eden Bakan, “Her gün onlarca uçuş İsrail’den ayrılıyor, Türkiye’ye geliyor. Binlerce İsrailli sizin kültürünüzü, müziklerinizi, güzel plajlarınızı, güzel pazarlarınızı çok seviyorlar. Bugün ilişkilerimizi geliştirmek için yeni bir çerçeve oluşturmuş olduk. Bundan sadece bizler değil, önümüzdeki yıllarda çocuklarımız da faydalanacak” ifadelerini kullandı.
‘Pozitif bir gündem üzerine çalışmalarda bulunmalı’
Lapid’in ardından konuşan Çavuşoğlu, şunları kaydetti: “Farklılıklarımıza rağmen sürdürülebilir diyaloğun devam etmesi faydalı olacaktır. Bu da birbirimizin hassasiyetlerine saygı temelli olmalıdır. Bu sadece ikili ilişkilerimiz için değil aynı zamanda bölgemizdeki barış açısından da faydalı olacaktır.
Pozitif bir gündem üzerinde çalışmalarda bulunmak bizlerin anlaşmazlıklarımızı daha da yapıcı bir şekilde ele almamıza yardımcı olabilir. Bakanlıklarımız ve ilgili kamu kurumlarımız arasında teknik toplantıları yeniden tesis etme konusunda hemfikir olduk.”
‘İki devletli çözüm tek çözüm’
Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Sayın Bakan Lapid’in bugün ifade etmiş olduğu gibi bizler de ikili ilişkilerimize yeniden enerji kazandırmaya ve farklı mekanizmaların toplantılarına yeniden oluşturmaya ve sivil havacılıkla ilgili görüşmeleri başlatma konusunda hemfikir olduk.
Coğrafi yakınlığımız ve birbirini tamamlar nitelikteki ekonomilerimiz Türkiye ve İsrail’i doğal ticaret ortağı haline getiriyor. Yaşadığımız zorluklara rağmen, Covid gibi ve geçmişteki farklılıklara rağmen ticaret hacmimiz katlanarak artmaya devam etmiştir. Geçen seneki ticaret hacmimiz 8 milyar doları aşmıştır. Bu senenin ilk çeyreğindeki rakamlar da ümit vaat edici. Nisan sonu itibariyle 1,8 milyar dolarlık bir ihracat var Türkiye’den İsrail’e. Filistin-İsrail meselesini de görüştük. Birleşmiş Milletler parametreleri içinde iki devletli çözümün kalıcı barış için tek çözüm olduğuna inanıyoruz. Bizim gerçekten görmek istediğimiz şey bu, kalıcı bir barışın Orta Doğu’da sağlanması. Kudüs ile ilgili hassasiyetleri paylaştım ve Harem-i Şerif’in kutsallığıyla ilgili hassasiyetimizi paylaştım.”
İsrail Dışişleri Bakanı Lapid
İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid de konuşmasında, “Türk Dışişleri Bakanı’nın 15 yıl sonra ilk ziyareti sonrası sadece diplomatik ve güvenlikte değil, ekonomik ilişkilerimizde de gelişme bekliyoruz” ifadesini kullandı.
Yair Lapid, “Sayın Bakan’la (Mevlüt Çavuşoğlu) görüşmemizin ardından, karşılıklı ortak (Türkiye-İsrail) ekonomik komisyon girişimini yeniden başlatmak için anlaştık” dedi.
Dikkat çeken Kudüs detayı
Çavuşoğlu, İsrail temasları kapsamında mevkidaşı Yair Lapid ile bir araya geldi. Sözkonusu ziyaretin İsrail işgali altında bulunan Batı Kudüs’te gerçekleşmesi ise dikkat çekti.
Holokost anıtını ziyaret etti
Batı Kudüs’teki Yad Vaşem’i ziyaret eden Çavuşoğlu, Holokost anıtına çelenk bırakarak müzedeki anı defterini imzaladı.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu dün de Filistin’i ziyaret ederek mevkidaşı Riyad el-Maliki ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile görüşmüştü.