İşitme sağlığı; çocukların dil, konuşma, sosyal, duygusal ve akademik gelişimi için hayati önem taşıyor. Sağlıklı bir işitme sürecinde çocuklar, konuşma seslerini ve çevredeki diğer sesleri dinleyerek öğreniyor. Ancak pek çok anne ve baba doğum aşamasından itibaren çocukların işitme sağlığı hakkında soru işaretleri taşıyor. Yeni doğan işitme taramasının bebekteki işitme durumunu tanımlamak için en doğru yöntem olduğunun altını çizen Odyolog Mehmet Tarık Kaya, işitme problemlerinde erken teşhisin kritik önemde olduğunu vurguladı.
“Çocuğunuzun işitmesiyle ilgili bir sorun var ve normal işitemiyorsa, erken müdahale ile işitme problemini ortadan kaldırmanız gerekiyor. Çünkü beynimizdeki işitmeden sorumlu bölge, işitme kaybı sebebiyle yeteri kadar uyaran alamazsa çocuğun yaşına uygun konuşma ve dil gelişimini sağlaması zor olacaktır. Bu nedenle işitme kaybının mümkün olduğunca erken tespit edilmesi, işitme kaybı nedeniyle oluşacak eksikliklerin erken müdahale ile giderilebilmesi için çok önemli.”
Yeni doğanlarda işitme testleri için 48 saat beklenmeli
Hastanelerde zorunlu olarak yapılan yeni doğan işitme taramasının kısa ve ağrısız bir işlem olduğunu anlatan Kaya, bu test için en sağlıklı sonucun doğumdan 48 saat sonra alınabildiğini söyledi. Kaya “Yeni doğan işitme taraması bebekteki işitme durumunu tanımlamak için çok güvenilir ve doğru bir yöntemdir. Ancak bebek ilk tarama testinden geçmezse bu kesin işitme kayıplı olduğu anlamına gelmez. Daha detaylı bir değerlendirme için belirlenen bir süre sonra işitme testi tekrarlanır” şeklinde konuştu.
Çocukta işitme kaybı nasıl anlaşılır?
Bazı basit denemelerle çocuklardaki işitme sorunlarının tespit edilebileceğini söyleyen Kaya, anne ve babalara şu tavsiyelerde bulundu: “Çocuğunuz doğal ortamındayken ani ve yüksek sesler karşısındaki tepkilerini değerlendirebilirsiniz. Özellikle uyku esnasında süpürge sesi gibi yüksek seslerden rahatsız olup olmadığında bakabilirsiniz. 6 aylık ve daha büyük çocuklarda ise arkası dönükken ismiyle seslendiğinizde tepkilerini inceleyebilirsiniz. Bu değerlendirmenizde herhangi bir problemden şüphelenmeseniz bile, bu kesin olarak işitme kaybı olmayacağı anlamına gelmez. Çünkü çocuğunuzda hafif derecede işitme kaybı olabilir ve hafif derecedeki işitme kayıplarında bu tarz değerlendirmeler sağlıklı olmayacaktır. Eğer çocuğunuzun konuşmasıyla ilgili sorun yaşıyorsanız, geç kalmadan muhakkak işitme testi yaptırmanızda fayda var. Çocuğunuz da işitme kaybı olabilir. Erken tanı ve erken müdahale ile işitmeyle ilgili yaşanan sorunlar giderilebiliyor.”
Akademik ve sosyal başarıyı olumsuz etkiliyor
Önceden fark edilmemmiş işitme kaybı olan çocukların okul çağına geldiklerinde bazı sorunlarla karşı karşıya kalabildiğini ifade eden Odyolog Mehmet Tarık Kaya, bu tip çocukların akademik ve sosyal başarılarında düşüşler gözlemlenebildiğini söyledi. Erken tanı ve müdahaleyle işitme kayıplı çocukların akademik hayatlarında yaşanabilecek problemlerin önüne geçilebildiğini dile getirdi.