Dünya Doğayı Muhafaza Birliği’nin (IUCN) kuşağı tehlike altındaki çeşitlerde kırmızı listede gösterilen caretta caretta ve chelonia mydas tipi deniz kaplumbağalarının Akdeniz’in Türkiye kıyılarındaki yuvalama dönemi başladı. Akdeniz’de caretta caretta tipi deniz kaplumbağalarının en çok yuvalama yaptığı kumsallar ise Antalya kıyılarında yer alıyor. Deniz kaplumbağaları üreme dönemine bağlı olarak Çıralı, Olimpos ve Patara kumsallarına geceleri giriş yapmak, yüzmek, çadır kurmak, ateş yakmak üzere tüm insan faaliyetleri yasaklandı.
PATARA’DA CARETTA CARETTA DÖNEMİ
Kaş ilçesinde dünyanın en hoş plajlarından, 12 kilometrelik Patara kumsalında Tabiat Varlıkları Müdafaa Genel Müdürlüğü’nün dayanağıyla Pamukkale Üniversitesi’nden Prof. Dr. Eyüp Başkale ve uzman biyolog Ayfer Tatlı liderliğinde gönüllülerden oluşan 14 kişilik grup, dönem boyunca yuva ve yavruların kayıt altına alınması ve korunması üzere çalışmaları yürütüyor. Geçen yıl 957 caretta carettanın çıkış yaptığı kumsalda 316 yuva oluştuğunu, 16 bin 980 yavrunun denizle buluşturulduğunu belirten Başkale, kumsalda dönemi bu yıl 15 Mayıs’ta açtıklarını söyledi.
20.00’DEN İTİBAREN KIYIYA GİRİŞ YASAK
Eylül sonuna kadar sürecek yuva ve yavru çıkışlarıyla ilgili saat 20.00’den gün doğumuna kadar kumsala insan ve her türlü araç girişinin yasak olduğunu kaydeden Prof. Dr. Başkale, “Sahilde ateş yakmak, çadır kurmak ve gibisi tüm faaliyetler yasak. Aksi takdirde giriş yapanlar ve ziyan verenlere ait 109 bin TL’yi bulan önemli cezaları var. Geçen yıl birkaç bireye bu cezalar yazıldı. Ateş yakan oldu, araçla girenler tespit edilip plakaları üzerinden cezalar yazıldı. Tabiat Varlıkları Müdafaa Genel Müdürlüğü’nce Patara kıyısında bu sene kazıklama çalışması yapılarak, insanların kullanabileceği alanlar da belirlendi ve yeni bilgilendirme tabelaları konuldu. Günlük kontroller de yapılıyor” diye konuştu.
TURİSTLERE CARETTA CARETTALARI ANLATIYORLAR
Kumsalda 4’ü resmi toplam 14 vazifelinin bulunduğunu lisana getiren Prof. Dr. Başkale, “Görevli ve gönüllülerimiz öğlenden sonraları kıyıdaki vatandaşlara deniz kaplumbağalarının kuşağının tehlike altında ve muhafaza altında olduğu, yuvalamaları, yavru çıkışları, ekoturizme katkıları üzere birçok hususta bilgilendirme yapıyor. Ayrıyeten kıyıya gece girişin yasak olduğu da bildiriliyor. Bölgede jandarma grupları de 24 saat nöbet tutuyor. Şu ana kadar 2 yuva oluştu. Geçen yıl bugünlerde 8-9 yuva olmuştu fakat bu yıl iklim kuralları nedeniyle 1-2 haftalık gecikme yaşanıyor” dedi.
ÇIRALI VE OLİMPOS’TA KIYI YASAĞI BAŞLADI
Çıralı Kıyı Muhafaza Uyum Kurulu Lideri Erdal Elginöz, geçen yıl Çıralı kumsalında 124 yuvadan 3 bin 24 yavrunun, Olimpos kumsalında ise 4 yuvadan 160 yavrunun denizle buluşturulduğunu söyledi. Bu yıl havaların soğuk gitmesi nedeniyle yuva oluşumunda gecikme yaşandığını belirten Elginöz, “Henüz bir yuvalama olmadı. Hem deniz suyu hem de kumun gereğince ısınmamasına bağlıyoruz. Mayıs sonu prestijiyle yuva çıkışlarının başlamasını bekliyoruz. 14 Mayıs prestijiyle kıyıda gece nöbetlerimiz başladı. Deniz Kaplumbağalarının Korunması Genelgesi ve Antalya Valiliği’nin de buyruğu kapsamında Çıralı ve Olimpos’ta gece saatlerinde kumsala giriş yasaklandı” diye konuştu.4’ü maaşlı vazifeli, 4’ü istekli, caretta caretta muhafaza kimlik kartına sahip 8 vazifelinin gün doğumuna kadar kumsal boyunca nöbet tuttuğunu kaydeden Elginöz, “Kaplumbağaların kıyıya çıkıp rahatça yuva yapması sağlanıyor. Bu kapsamda Çıralı’da havanın kararmaya başladığı saat 21.30’dan gün doğumuna kadar gece boyunca bu kıyılara insan girişi yasak. Ateş yakılması, kumul üzerinde hiçbir çadır, karavan ve gibisi formda geceleme yapılamıyor. Gün doğumuyla birlikte beşerler tekrar kumsala girebiliyor. Kıyı boyunca da geceleri girişin yasak olduğuna dair uyarıcı tabelalar bulunuyor” dedi.
109 BİN TL PARA CEZASI
Yasağa uymayanlar için ağır para cezaları uygulandığını anlatan Erdal Elginöz, “Sahil boyunca yerli ve yabancı tüm turistlere bilgilendirme yapıyoruz. Hava karardıktan sonra görevlilerimiz kıyıya giren olursa, bilgilendiriyor ve boşaltılmasını istiyor. Sorun çıkartan olursa jandarmaya haber veriliyor. Jandarmanın ihtarına da itiraz edilirse valilik buyruğu kapsamında 400 TL’nin üstünde idari para cezası, caretta carettalar ve yuvalarına ziyan verici bir olay yaşanırsa da 109 bin 785 TL’lik ‘Çevre Kanunu’ kapsamındaki cezalar uygulanıyor. Maaşlı çalışanın mayıs maaşını kooperatifimiz, haziran-eylül dört aylık maaşını da Kemer Belediyesi ödüyor. Belediye ayrıyeten kafesler ve tabela üzere tüm materyal takviyesini de sağlıyor” dedi.