HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar, partisinin küme toplantısında değerlendirmelerde bulundu.
Sancar’ın konuşmasından satırbaşları şöyle:
ÇERKES SOYKIRIMI: Bugün insanlık tarihindeki en büyük trajedilerden birinin yıldönümüdür. Çerkeslerin uğradığı bu zulmün 158’inci yıl dönümünde bir defa daha o sürgün ve soykırımda hayatını kaybedenleri rahmetle anıyorum, Çerkes halkının acısını, yasını yürekten paylaşıyorum. Çerkes halkının taleplerini konusunda kendileriyle birlikteyiz. Çerkes halkının lisanı, asimilasyonun ortadan kaldırılmasından hak ve özgürlük temelli garantilere kadar demokratik tüm haklarına yönelik taleplerini sahipleniyoruz ve yanlarındayız” dedi.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI: Pandemi ilan edilir edilmez Birleşmiş Millletler Güvenlik Kurulu global ateşkes daveti yapmıştı. Ne yazık ki bu davet kâfi karşılık bulmadı. Şahit olduğumuz bu son aylarda BM Güvenlik Kurulunun daimi üyeleri dahil olmak üzere neredeyse bütün dünya çatışmaları engellemek yerine adeta bir silahlanma ve çatışma yarışına girmiş durumda. Rusya’nın işgal siyasetleri ortada, Ukrayna’ya yönelik savaş siyasetleri ortada, bir yanıyla dünyayı bu karanlık ortama sürükleyen ateşin kıvılcımlarını görüyoruz. Öte yandan NATO’nun genişlemeden ısrarı silahlanma yarışındaki kararları bu tabloyu uygunca karartmaktadır.
İSVEÇ VE FİNLANDİYA’NIN NATO’YA KATILMA TALEBİ: İsveç ve Finlandiya halklarının dertlerini anlıyoruz verecekleri karara hürmet duyuyoruz. Lakin HDP olarak biliyoruz ki; askeri rekabet ve silahlanma yarışının, genişlemeci siyasetlerinin dünya halkları için büyük tehditler doğuracağı ortada. Bu tehditler tıpkı vakitte iki kıymetli alanda önemli tahribatlar da yaratacaktır. Bunlardan birincisi insani güvenliktir. Bugün devletlerin çok büyük bir kısmı ulusal yahut ulusal askeri güvenlik ile o kadar ağırlaşmış durumdalar ki BM’nin ‘insani güvenlik’ olarak tanımladığı maksatlardan ve unsurlardan süratle uzaklaşmaktadırlar. BM’e nazaran insani güvenlik kaygıdan, muhtaç olmaktan azade olma ve haysiyetli hayat hakkıdır. Yalnızca Ukrayna halkı değil yalnızca savaşların direkt doğruya yaşandığı bölgeler değil dünyanın neredeyse tamamı insani güvenlik hakkından yoksun olacak duruma gelmiştir. Buna Rusya da Avrupa da Afrika da Ortadoğu da dahildir.
İSTİKRAR VURGUSU: Bu siyasetlerin yaratacağı yoksulluk ve yokluklar, acılar ve yaralar global bir nitelik kazanacaktır. Bizler diyoruz bu global silahlanma siyaseti ve çatışmacı anlayış ve yarış yalnızca vefatları değil sivillerin sağlıklı besine erişemediği, ferdî ve kolektif güvenliklerinin sağlanamadığı, politik haklarının olağan seviyede tehdit altında olduğu, iklim krizinin de derinleştiği bir periyoda kapı aralamaktadır. Dünya haklarının yoksun kalmakla karşı karşıya kaldığı ikinci durum demokratik istikrardır. İstikrar sözü devlet yöneticilerinin ağzından düşmüyor, bununla kastettikleri siyasi istikrar kendi iktidarlarının idarelerinin ve sistemlerinin istikrarıdır. Halbuki biz bütün dünya için istikrarı demokrasi temelinde anlıyoruz ve savunuyoruz. İstikrar arıyorsak başvuracağımız ölçüt demokrasinin dünyada yaygınlaşmasını sağlayacak siyasetlerdir. Hem milletlerarası hem de ulusal seviyede temel hak ve özgürlüklerin külliyen yok sayılacağı, demokratik kurumların direkt yahut dolaylı olarak tasfiye edileceği bir yer oluşturulmaya çalışılıyor. Bugün askeri rekabet ve silahlanma yarışına baktığımızda; bu taraftaki gelişmelerin ilerlemekte olduğunu görebiliyoruz. Şu ana kadar yaşanan savaşın önüne geçilmesi için devreye girmesi gereken kurumlar uygunca etkisizleşmiştir.
DEMOKRASİ DAVETİ: Dünyanın soğuk savaş periyodunda çatışmaları önlemek için oluşturduğu, global bölgesel diplomasi ve demokrasi kurumları fonksiyonlarını yerine getiremez durumuna düşmüşlerdir. Şu ana kadar savaşın önüne geçmek için devreye girmesi gereken kurumlar güzelce etkisizleşmiştir. Soğuk savaş periyodunda sıcak çatışmaları engellemek için oluşturulan global ve bölgesel diplomasi ve demokrasi kurumları fonksiyonlarını yerine getiremez duruma düşmüştür. Bunlardan biri Avrupa Kurulu oburu de AGİT’tir. Bizler silahlanma yarışına ve çatışmacı güvenlik siyasetlerine karşı diplomasi ve demokrasi temelinde fonksiyon görecek kurumların güçlendirilmesini savunuyoruz. Şayet, bu kurumlar yeterlice etkinsizleşirse ortam yalnızca silah ve silah ticareti alanında iş gören, pazar arayan ve egemenlik, hegemonya kurma eforlarına giren aktörlere kalacaktır. Askeri kurumlar güçlendikçe ve büyüdükçe diplomasi ve demokrasi kurumları daha da zayıflayacak. Bunun dünya için, insanlık için, tüm gezegen için ne üzere sonuçlar doğuracağını görmek için kolay bir matematik bilgisi kafidir.
BARIŞ ACİL MUHTAÇLIK: Askeri rekabet silahlanma yarışı, otoriter arayışlar; özgürlükleri, demokrasiyi, insanlığı ve gezegeni tehdit eden bir süratli genişleme dinamiğine sahiptir. Türkiye bu tecrübeyi neredeyse 10 yıldır en ağır biçimiyle yaşamaktadır. Bizim ülkemizin ve yakın bölgemizin ve de dünyanın insanlığın ortak ve acil muhtaçlığı barıştır, demokratik istikrardır, adalettir özgürlüklerdir, dayanışmadır. Şayet güvenlik kelam konusu olacaktır insani güvenliktir. HDP bu ülkeye, bu bölgeye bu perspektifi sunmak için çaba yürütmektedir. Varlık temeli olarak gördüğü bu prensipleri savunmaktadır, artık de bütün dünyaya başta Avrupa olmak üzere tıpkı bakış açısının en sağlıklı yol olduğunu ilan etmektedir. Diyoruz ki silahlanma yarışı değil askeri güvenlik değil, demokratik istikrar insani güvenlik en geniş dayanışma ve hukuk özgürlük temelinde bir nizam. Muhtaçlığımız olan budur.
BARIŞ İTTİFAKINI OLUŞTURALIM: Hatırlatalım savaştan krizlerden beslenenler de bilsinler ki halklar ve dünya kendilerinden çok daha büyüktür. Şayet halklar bir ortaya gelebilirse; biraz evvel saydığım prensipler ve maksatlar çerçevesinde iradelerini ve güçlerini birleştirebilirlerse bu karanlık gidişi durduracak gücü kesinlikle ortaya çıkaracaklardır. HDP olarak hem Türkiye’de hem bölgede hem Avrupa’da hem de dünyada üzerimize düşen rolü oynamaya devam edeceğiz. Zati HDP’yi yalnızca ülkemiz için değil içtenlikle söylüyorum dünya için özel kılan bu niteliktir. Bu unsurlarda baştan sona dengeli davranması ve kararlı bir uğraş yürütmesidir. İktidarın bizi gaye almasının temel nedeni de budur. Gerçek alternatifin nerede olduğunu, insanlığın ve gezegenin, halkların ve tabiatın çıkarlarının nerede yattığını en açık ve inandırıcı bir biçimde ortaya koyan en güçlü aktörlerin başında gelmektedir HDP. Bu gücünü hem bu ülkede hem Ortadoğu da hem de dünyada tahlil için kullanılacak değerli bir dayanağa kavuşmuştur. Artık bu takviyesi büyük bir politik gayeye dönüştürme vaktidir. Bekleyecek halimiz yok, gecikecek vaktimiz yok, derhal en büyük demokrasi ve barış ittifakını daima birlikte oluşturalım.
AKILDAN UZAK BİR POLİTİK ANLAYIŞ VAR: Biraz evvel de söyledim; iktidarın kriz güvenlikçi ve çatışma odaklı siyasetlerinin içerideki yansımaları her gün demokrasi taleplerine yönelik saldırgan tavırlarla net bir biçimde ortaya çıkıyor. Her gün bir yasak gözaltı ceza hak ve özgürlükleri engelleme demokratik siyaseti baskılama, sığınmacılar üzerinde nefreti canlı tutma otoriter iktidarın günlük faaliyetleri olarak karşımızda duruyor. Kürtçe tiyatrolar yasaklanıyor, konser Kürtçe müzik söyleneceği gerekçesiyle engelleniyor, iptal ediliyor. En son İstanbul Valiliği Dersim Dernekleri Federasyonu’nun 32 yıldır yaptığı pikniğe müsaade vermedi. Yasakçılık batağından beslenen akıldan, izandan, vicdan ve insaftan mahrum bir politik anlayışla karşı karşıyayız. Vaktinde sevgili Apê Musa kaldığı öğrenci yurdunda Kürtçe ıslık çaldı diye gözaltına alınmıştı. Sonra hakaretlere maruz kalmış ve günlerce azap görmüştü o günkü zihniyet bugün katlanarak devam ediyor. Neredeyse Kürtçe ıslık çalma bile yasaklanma ve cezalandırma sebebi haline geliyor.
KÜRT HALKI ONURUNU SAVUNACAKTIR: Kürt düşmanlığı yapıyor bu iktidar dediğimizde feveran ediyorlar daha açık ne olabilir. Evet bu iktidar Kürt düşmanlığı yapıyor lakin bu düşmanlığın bundan evvelki iktidarları nereye götürdüğünü göremeyecek kadar akıl tutulması yaşıyorlar. Kürt halkı bütün bu zulüm tarihinde daima dik durmayı, direnmeyi, onurunu ve haklarını savunmayı bilmiştir bundan sonra da bu hususta en ufak bir taviz vermeyecektir tam bilakis haklarını onurunu kimliğini sonuna kadar savunacak ve siyasetlerin hepsini çökertecektir.
İKTİDARA TENKİT: Bu iktidar bütün bu uygulamaları hayata geçirirken yine ve tekrar beka telaffuzuyla ambalajladığı savaş siyasetine dönmektedir. Bölgesel askeri operasyonların daha da yaygınlaşacağını dün AKP Genel Lideri duyurdu. Bütün bunların tekrar bir kanlı girdabı bu coğrafyaya ve bu ülkeye taşıyacağını mevcut kanlı girdabın ve karanlık döngünün derinleşmesine yol açacağını hepimiz görmek zorundayız. Bu iktidarın Ukrayna savaşında arabuluculuk üzere eforlarının ne kadar iki yüzlüce bir tavır olduğunu burada da görüyoruz. Orada arabulucu, barış güvercini Ortadoğu ve ülkede savaş şahini. Bu siyasetler her açıdan bu ülkenin halkların ve Ortadoğu’da halkların birlikte demokratik bir barış kurma uğraşlarına karşı en büyük tehdittir. Bunu görmek lazım. O nedenle savaş zıtlığı o denli bir şiar değildir. Barış maksadı o denli kalıplaşmış tekdüze bir telaffuz olarak algılanmamalıdır. Savaş zıtlığı ve barış siyaseti birebir vakte hayatlarımıza sahip çıkma, hayatlarımız hakkında geleceğimiz hakkında karar verme hakkının temelini oluşturmaktadır.
MUHALEFETE TENKİT: Şayet bu hususta kararlı ve dengeli davranmazsak hayatlarımız üzerinde tasarruf hakkımız azalacak ve bu iktidarın, onun yandaşlarının, onun siyasetlerinden beslenen bir avuç sermayenin insafına terk edilecek. Savaşa karşı çıkmak barışı savunmak birebir vakitte emeğimizi ekmeğimizi onurumuzu ve özgürlüğümüzü savunmaktır. Bu mevzuda gösterilecek her tereddüt bu iktidarın yıkım siyasetlerini güçlendirmekten diğer bir işe yaramayacaktır. Her seferinde bütün kısımlara en başta siyasi muhalefete bizim dışımızda kalan muhalefet partilerine de söylüyoruz, üzgünüz ki bu alanda güçlü sistematik dengeli bir hal ortaya koyamıyorlar. Buradaki çekincelerin hiçbir karşılığı yoktur. Halkta temel maksadın ve isteğin onuruyla ve refah içinde özgürlüğü ile demokrasi içinde yaşamak olduğunu herkesin görmesi gerekiyor. İktidarın yarattığı algıya teslim olmak bu ülkenin geleceğini bu kirli iktidar oyunlarına terk etmek manasına gelir. Kimse bu tuzağa düşmemelidir. HDP bu tuzağı bozacaktır. En geniş birlikteliği oluşturacaktır. Bütün demokrasi güçlerini bir ortaya getirecektir. Bu kapıları açıp belaları savuşturacak anahtar HDP siyasetidir. (HABER MERKEZİ)