Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Hastalık belirtileri 2-4 hafta sürer ve çoklukla tedavi gerektirmeden kendi kendine güzelleşir. Lakin hastalık şiddetli de seyredebilir ve akciğer enfeksiyonu, sepsis, beyin enfeksiyonu, kornea enfeksiyonu (körlüğe neden olabilir) üzere komplikasyonlara yol açabilir. Çocuklarda daha önemli seyredebilir. Hastalık yüzde 3-6 ortasında mevte neden olabilmektedir” dedi.
Enfeksiyonun kuluçka periyodu (virüsün bulaşmasından hastalık belirtilerinin çıkmasına kadar geçen süre) ekseriyetle 6-13 gündür, lakin 5-21 gün ortasında değişebileceğini söyleyen Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, şu bilgileri paylaştı:
“Bu hastalığın belirtileri, 1980 yılında dünyada yok edildiği ilan edilen çiçek hastalığına (smallpox) benzeridir. Maymun çiçeği çiçek hastalığına nazaran daha az bulaşıcı ve daha hafif bir hastalıktır. Hastalık sıklıkla ateş, kas ağrısı, bitkinlik, deri döküntüsü ve lenf düğümlerinde büyüme ile kendini gösterir ve bir kadro önemli problemlere yol açabilir. Döküntüler daha ağır olarak yüz ve kol-bacaklarda görülür. Bu döküntüler ağız içi, göz kapağı mukozasında da görülebilir; ciltte düz olarak başlayıp ciltten kabarmalar ve içi sıvı dolu kesecikler ve iltihaplı yaralar halini alabilir. Hastalık belirtileri 2-4 hafta sürer ve ekseriyetle tedavi gerektirmeden kendi kendine güzelleşir. Fakat hastalık şiddetli de seyredebilir ve akciğer enfeksiyonu, sepsis, beyin enfeksiyonu, kornea enfeksiyonu (körlüğe neden olabilir) üzere komplikasyonlara yol açabilir. Önemli hadiseler daha çok çocuklarda görülür. Yüzde 3-6 ortasında vefata neden olabilmektedir.”
Maymun Çiçeği (monkeypox) Virüsü’nün bir DNA virüsü kaynaklı enfeksiyon hastalığı olduğunu söz eden Şerefhanoğlu, “Bu hastalık temel olarak Orta ve Batı Afrika tropik yağmur ormanlarındaki hayvanlarda görülür ve bazen öteki bölgelere yayılabilmektedir. Virüsün bulunduğu en önemli hayvanlar kemirgenler ve primatlardır (maymun, goril, şempanze, orangutan)” formunda konuştu.
‘İNSANLARDA BİRİNCİ 1970’DE SAPTANDI’
Hastalığın aslında beşerler ortasında yeni olmadığını, birinci olarak 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde saptandığının altını çizen Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, bu tarihten beri ülkenin kırsal bölgeleri ve yağmur ormanlarında görüldüğünü, son vakitlerde ise giderek artan bir sıklıkta bölge dışındaki insanlara yayıldığını işaret etti.
‘2003’TE ABD’DE 70’İN ÜZERİNDE HADİSE İLE SALGINA NEDEN OLDU’
Maymun çiçeği enfeksiyonunun 1970 yılından beri 11 Afrika ülkesinde (Benin, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Cote d’lyoire, Liberya, Nijerya, Kongo Cumhuriyeti, Sierra Leone ve Güney Sudan) görüldüğünü belirten Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Maymun çiçeği, günümüzde Afrika dışında da görünmesi nedeniyle dünya genelinde halk sıhhati açısından değerli bir hastalık olmuştur. 2003 yılında ABD’de 70’in üzerinde olayın görüldüğü bir salgına neden olmuştur. 2018 yılından itibaren İsrail, İngiltere, Singapur’da Afrika’ya seyahat eden bireylerde hastalık görülmüştür” dedi.
‘ANNEDEN BEBEĞİNE PLESENTA YOLUYLA BULAŞABİLİR’
Hastalığın insanlara virüsü taşıyan bir hasta ya da hayvanla yakın temas ve kontamine gereçlerle temas ile bulaştığına dikkat çeken Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Virüsün beşerden beşere geçişi hastalık yaraları, tükürük, kan üzere beden sıvıları, balgam ve çarşaf üzere bulaş olmuş gereçler ile yakın temas ile olmaktadır. Hamilelerde anneden bebeğe plesenta yolu ile bulaşabilmektedir” tabirlerini kullandı.
‘ÇİÇEK AŞISI MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜNE KARŞI ETKİLİ’
Teşhisin cilt lezyonlarından alınan örneklerin PCR prosedürü ile bakılması ile konduğunu belirten Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Çiçek hastalığı için kullanılmış aşılar maymun çiçeğine karşı da tesirlidir. Bu nedenle çiçek aşısı olanlar bu hastalığa karşı korunmakta ya da daha hastalığı daha hafif geçirmektedir. Maymun çiçeği hastalığına yönelik yeni bir aşı da üretilmiş ve kullanıma girmiştir. Çiçek hastalığı için kullanılan tecovirimat isimli antiviral bir ilaç maymun çiçeği hastalığı için de kullanım onayı almıştır” açıklamasında bulundu.
‘HASTAYLA YAKIN TEMASTA MASKE TAKILMALI’
Hastalıktan korunma yolları hakkında bilgi veren Prof. Dr Şerefhanoğlu, “Maymun çiçeği virüsünden korunmak için kuşkulu hadiselerde yakın temastan kaçınılmalı, hastaya ilişkin çarşaf, havlu üzere materyallere mümkünse çıplak elle dokunulmamalıdır. Hastayla yakın temas durumunda maske takılmalıdır” dedi. (HABER MERKEZİ)