İngiltere’de parti skandalı: Başbakan Johnson’ın fotoğrafları basına sızdı

İngiltere’de koronavirüs kısıtlamaları devam ederken başbakanlık ofisinde düzenlenen partilere ait tartışmalar sürerken, Başbakan Boris Johnson’ın kelam konusu partilerden birinde çekilmiş kimi fotoğrafları basına sızdı.

İngiliz televizyon kanalı ITV tarafından yayınlanan dört fotoğrafta Johnson, Downing Street’teki başbakanlık ofisinde düzenlenen bir aktiflikte kadeh kaldırırken görüntülendi.

Londra Metropolitan Polis Teşkilatı (Met), alkollü partilere ait soruşturmasını 20 Mayıs’ta tamamlamış, sekiz farklı tarihte düzenlenen etkinlikler kapsamında toplamda 83 bireye 126 adet ceza kesildiğini duyurmuştu.

Lakin Başbakanlık Ofisi, Johnson’ın soruşturma sonucunda yeni cezalar almayacağını bildirmişti.

Geçtiğimiz hafta ceza almamasına karşın, partilere katıldığını gösteren yeni fotoğraflarının yayınlanması Johnson üzerindeki siyasi baskıyı da artırıyor.

ITV, yayınlanan fotoğrafların 13 Kasım 2020’de Başbakan İrtibat Yöneticisi Lee Cain için düzenlenen veda etkinliğinde çekildiğini söyledi.

BBC’ye yapılan açıklamada, en az bir şahsa kelam konusu partiye katıldığı için ceza verildiği söylendi. Lakin bu kişi Başbakan Johnson değil.

Bu durum, muhafelet partileri tarafından reaksiyonla karşılanırken, Met ise soruşturma sonucunda Johnson’ın neden cezalandırılmadığı noktasında sorularla karşı karşıya.

Başbakan, Haziran 2020’de Başbakanlık Konutu’nda eşi Carrie Johnson ve Maliye Bakanı Rishi Sunak ile birlikte kendisi için düzenlenen doğum günü partisine katıldığı ve bu nedenle Covid-19 pandemisinde uygulanan karantina kurallarını ihlal ettikleri gerekçesiyle polis tarafından para cezasına çarptırılmıştı.

Kamuoyu tarafından “partygate” olarak anılan bu etkinliklerden altısına katıldığı bildirilen Johnson’a, Met soruşturmasının akabinde yeni bir ceza daha verilmesi bekleniyordu.

Johnson daha evvel milletvekillerine yaptığı açıklamada Başbakanlık Konutu’nda hiçbir Covid kuralının çiğnenmediğini söylemişti. Muhalefet partileri ise Johnson’ı parlamentoyu yanlış yönlendirmekle suçlamıştı.

Johnson, Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada ise parlamentoyu bilerek yanıltıp yanıltmadığına dair sorulara “Hayır” karşılığını vermişti.

Parlamentoyu bilerek yanıltmak, başbakan ve bakanların uyması gereken kurallara alışılmamış.

Buna nazaran, bu kuralı delen bakanın ya da başbakanın istifa etmesi gerekiyor. Muhalefet partilerine ek olarak birtakım Muhafazakar Parti mensupları da Johnson’ın istifa etmesi tarafında davet yapıyor.

Johnson, daha sonra yaptığı açıklamada partiye 25 dakikalığına katıldığını doğruladı lakin partiye “bir iş aktifliği olduğunu düşünerek katıldığını” söyledi.

Johnson, parlamentoyu yanıltıp yanıltmadığına dair de yeni bir soruşturmayla karşı karşıya. Avam Kamarası’ndan bir komite de kendi soruşturmasına başlayacak.

Hükümet nezdinde üst seviye bürokrat Sue Gray tarafından yürütülen öbür kapsamlı soruşturmanın da yakın vakit içerisinde açıklanması bekleniyor.

Başbakanlık Sözcüsü, Gray’in soruşturmaya ilişkin sonuçları, gelecek günlerde Johnson’ın da olacağı geniş iştirakin sağlandığı bir parlamento oturumunda açıklayacağını söyledi.

HANGİ YANSILAR VERİLDİ?

Yeni fotoğrafların basına sızmasının akabinde, Personel Partisi Genel Lider Yardımcısı Angela Rayner, yaptığı açıklamada Johnson’ın “başbakanlık makamını küçük düğürdüğünü” ve “İngiliz halkının daha düzgününü hak ettiğini” söyledi.

Rayner, “Boris Johnson, tekraren kuralların çiğnenip çiğnenmediğini bilmediğini söyledi. Artık hiç kuşku yok ki, palavra söyledi. Kuralları koyan Boris Johnson, kuralları sonra kendisi çiğnedi” dedi.

Liberal Demokrat Parti’nin Genel Lider Yardımcısı Daisy Cooper ise, manzaraların Johnson’ın “İngiliz halkını aptal yerine koyduğunu” gösterdiğini lisana getirdi.

İskoç Ulusal Partisi’nden (SNP) Ian Blackford, Johnson için “şarlatan ve yalancı” sözlerini kullandı.

Her iki siyasetçi da Muhafazakar Partili milletvekillerinin Johnson’ı vazifeden almaya çağırdı.

İskoç Muhafazakar Partisi’nin eski önderi Ruth Davidson, başbakanın konumunun “savunulamaz” olduğunu belirtti.

Başbakan’ın mensubu olduğu Muhafazakar Parti Milletvekili Sir Roger Gale ise yeni imgeleri eleştirirken Johnson’ın vazifesi bırakması gerektiğini söz etti. Times Radio’ya verdiği demeçte Gale, “Bir parti olduğu, buna katıldığı ve kadeh kaldırdığı katiyetle açık. Bu yüzden bizi yanılttı” dedi.

Johnson’ın partisinden Steve Baker da bir Twitter paylaşımında gelişmeleri eleştirdi. Baker, yüzünün üzerinde “Onun gözlerine bak ve kuralları asla esnetmediğini söyle” yazan bir Covid hastasının fotoğrafını paylaştı.

İskoç Muhafazakar Partisi Genel Lideri Douglas Ross ise Başbakan’dan davranışının “kabul edilebilir” olduğuna neden inandığını açıklamasını istedi.

Öte yandan Muhafazakar Partili Milletvekili Peter Bone ise Johnson’ın gerisinde durarak, “Bence hepimiz bunun bir iş aktifliği olduğu konusunda hemfikir olabiliriz” dedi.

Bir öbür Muhafazakar Partili Desmond Swayne de aktifliğin “suç olmadığını” savundu.

ITV News tarafından yayınlanan fotoğraflarda Johnson’ın meslektaşlarına kadeh kaldırdığı görülüyor. O esnada ise masada şarap şişeleri, şarap kadehleri ve el dezenfektanı üzere görünen bir kap da kadraja giriyor.

Fotoğrafın çekildiği vakit diliminde İngiltere’de sokağa çıkma yasakları yürürlükteydi. Kurallar gereği iki ya da daha fazla kişinin kapalı yerlerde buluşması yasaktı. Fakat iş hedefli geçerli bir sebep olması halinde bir ortaya gelişlere istisnai olarak müsaade veriliyordu.

GAZETELER NE DEDİ?

Fotoğraflara ait tartışmalar, Salı günkü gazetelerin çabucak hemen hepsinin manşetinde yer aldı.

The Guardian gazetesi, Johnson’ın parlamentoya palavra söylediğine dair yeni bir savla karşı karşıya olduğunu aktarırken, Met’in de Başbakan’a ceza vermemesi nedeniyle baskı altında olduğunu yazdı.

8 Aralık 2020’deki Avam Kamarası oturumunda Personel Partisi Milletvekili Catherine West, Johnson’a 13 Kasım 2020’de başbakanlık konutunda bir parti yapılıp yapılmadığını sormuş ve Johnson buna “Hayır” karşılığını vermişti.

The Times gazetesi ise West ile Johnson ortasında geçen diyaloğu, okurlarıyla yeni yayınlanan fotoğrafın üzerinde paylaştı.

The Daily Telegraph da Met’in Johnson için rastgele bir cezai yaptırım uygulamamasının tartışma yarattığını aktardı. Gazeteye konuşan isimsiz bir kaynak, partiye katılan öbür insanların ceza alırken, Johnson’ın ceza almamasını çözemediğini söyledi ve Met için “fiyasko” dedi.

I News gazetesi ise “Parti fotoğrafları Başbakan’ı vuruyor” manşetini attı. Gazete, fotoğrafların Johnson’ın partisindekilerin de yansısını çekebileceğini söz etti.

Metro

Metro gazetesi, “Boris bu kadeh kaldırma için nasıl da ceza almadı?” sorusunu yöneltti.

Daily Mirror gazetesine konuşan bir haber kaynağı, Başbakan’ın polis tarafından olayla ilgili “hele ki kadeh kaldırırken” sorgulanmamasını, “inanılmaz” olarak kıymetlendirdi.

Daily Express

Daily Express gazetesi Met’in kararını ironik bir lisanla eleştirdi ve fotoğrafı işaret ederek, “Burada görülecek bir şey yok. Polis, Boris’in kuralları çiğnemediğini söylüyor” dedi.

The Sun gazetesi, birinci sayfasında fotoğrafı “Sadece kadeh kaldırmak için burada” kelamlarıyla paylaştı.