Rusya’nın Ukrayna işgali ve iklim krizi nedeniyle sarsılan tedarik zincirleri dünyanın çeşitli bölgelerinde kıtlık ve açlığı tetikledi. Moskova birliklerinin dünyadaki buğday ihracatında yaklaşık yüzde 12 hisseye sahip Ukrayna’nın Karadeniz limanlarına blokaj uygulaması milletlerarası ticari istikrarları altüst etti. Birleşmiş Millet (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna’da 20 milyon ton civarı tahılın ülkeden dışarı çıkarılamadığını belirtti. BM’ye bağlı Besin ve Tarım Örgütü’nün (FAO) datalarına nazaran, besin fiyatları evvelki yıla kıyasla yüzde 30 artarak mart ayında en yüksek düzeye ulaştı.
AFRİKA’DA RİSK
FAO ayrıyeten tahıl krizinin, 12 milyondan fazla beşere açlık riski yarattığını da hesapladı. Araştırmalar, 50’den fazla ülke buğday gereksinimlerini en az yüzde 30’unu Rusya ve Ukrayna’dan karşıladığını gösteriyor. Kelam konusu ülkelerin 24’ü ise Afrika’da yer alıyor.
BESİN KORUMACILIĞI
Savaşın başından bu yana buğday fiyatları yüzde 45’in üzerinde arttı. Bu kapsamda, 30 milyon ton besin sevkıyat sorunu yaşayan kıtada Afrika Kalkınma Bankası 1.5 milyar dolarlık besin üretim kredisini onayladı.
Öte yandan dünyanın ikinci büyük buğday üreticisi Hindistan, son 121 yılın en sıcak aylarını geçirmesinden ötürü ülkede kıtlık yaşanabileceğine işaret ederek tüm buğday ihracatını askıya aldı. Bunun yanında, güç bedellerinin besin üretim maliyetlerini yükseltmesiyle Mısır mart ayında buğday, un, mercimek ve fasulye üzere temel besin hususlarının ihracatını yasaklamıştı. Endonezya da dünyadaki üretimin yüzde 60’ına sahip olduğu palm yağı ihracatını kesmişti.
“BALTIK DENİZİ’Nİ KULLANACAĞIZ”
Davos’ta evvelki gün başlayan Dünya İktisat Forumu’nda Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenski, tahıl krizine ait değerlendirmelerde bulundu. Kremlin ise besin krizinin sorumlusu olarak Batı’yı işaret etti. Ukrayna başkanı, hasat ettikleri lakin ülkede kalan 22 ton tahıl eserini komşu ülkeler aracılığıyla Baltık Denizi’nden gemilerle ihraç edebileceklerini söyledi. Zelenski, ihracat koridoru ulaştırmak için bir kaç devletle irtibatta olduğunu da kelamlarına ekledi. Öbür taraftan Rusya, yaşanan tahıl krizi nedeniyle Batı’nın kendilerine uyguladığı yaptırımları suçladı. Kremlin, Ukrayna’nın Karadeniz’e mayın döşediği için gemi ticareti yapamadığını savundu.