Bu dalda maaşlar yüzde 100’den fazla arttı

Taban fiyata yapılan artırımın tüm çalışanların fiyatlarına yansıyıp yansımadığı merak ediliyor. Bu soruya yanıt bulmak için Toplumsal Güvenlik Kurumu’na (SGK) beyan edilen prime temel kar datalarına baktık. Prime temel karlar brüt fiyata karşılık geliyor. Özel dalda yılın birinci yarısında fiyat artışları genel olarak ocak ve şubat aylarında yapılıyor. SGK en son şubat ayı bilgilerini yayımladı.

2022 yılında net minimum fiyat yüzde 50.5 oranında artarak 2825.90 TL’den 4253.40 TL’ye yükseldi. Net fiyatın yüzde 50.5 artmasını, minimum fiyata kadar olan karların vergi dışı bırakılması sağladı. 2022 yılında brüt taban fiyat ise yüzde 39.9 oranında artarak 3577.50 TL’den 5004 TL’ye yükseldi.

Taban fiyattaki artışın tüm çalışanlara yansıyıp yansımadığını anlamak için gerçek karşılaştırmanın brüt fiyata nazaran yapılması gerekiyor. SGK’nın faaliyet kolları prestijiyle yayımladığı bilgilere nazaran, şubat ayı prestijiyle Türkiye genelinde personel statüsünde çalışanlar için beyan edilen ortalama brüt fiyat geçen yılın tıpkı ayına kıyasla yüzde 42.02 oranında arttı. Artış oranı erkek çalışanlarda yüzde 42.95 olurken, bayan çalışanlarda yüzde 40.65’te kaldı.

SGK bilgileri, Türkiye genelindeki ortalama fiyat artışının brüt minimum fiyat artışının üzerinde gerçekleştiğini gösteriyor. Fakat, kesimler bazında fiyat artışlarında büyük farklar olduğu gözleniyor. Kimi kesimler Türkiye ortalamasının iki katını aşarken, kimi bölümlerin ise Türkiye ortalamasının neredeyse yarısı seviyesinde kaldığı görülüyor.

Ülke genelindeki ortalama fiyat artışlarının taban fiyatın üzerine çıkmasında yıllık bazda enflasyonun aralık ayında yüzde 36.08, ocak ayında da yüzde 48.69 açıklanmasının tesirli olduğu bedellendiriliyor. (Nisan ayında açıklanan enflasyonun yıllık bazda yüzde 69.97, 4 aylık devirde ise yüzde 31.71 olduğu dikkate alınırsa, yıl başında yapılan artırımlar enflasyon karşısında şimdiden eridi.)

Ortalama fiyat artışında havayolu nakliyatı bölümünü yüzde 64.66 ile memleketler arası örgütler ve temsilcilikler izledi. Bu iki kesimin akabinde sırasıyla madenciliği destekleyici hizmet faaliyetlerinde yüzde 58.09, makine ve ekipmanların konseyimi ve tamiri dalında yüzde 56.50, insan sıhhati hizmetlerinde yüzde 54.27, sigorta, reasürans ve emeklilik fonlarında yüzde 52.28, finans kesiminde yüzde 50.90, temel eczacılık eserleri imalatında yüzde 50.35 oranında artış oldu.

EĞİTİM BÖLÜMÜNDE FİYAT ARTIŞI YÜZDE 31.78’DE KALDI

Ortalama fiyattaki artışın en düşük olduğu bölüm ise yüzde 23.92 ile spor, cümbüş ve dinlence faaliyetleri bölümü oldu. Bunu sinema sineması, dizi ve müzik dalı (%24.37), kok kömürü ve rafine edilmiş petrol eserleri imalatı (%25.10), yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve cümbüş faaliyetleri (%29.84), kiralama ve leasing faaliyetleri (%30.89), yatılı bakım faaliyetleri (%30.66), yüzde 31.78 ile de eğitim dalı izledi.

FAALİYET KOLLARINA NAZARAN ORTALAMA AYLIK FİYATLARDAKİ DEĞİŞİM ORANI (Yüzde) Erkek Bayan Genel Toplam
Bitkisel Ve Hayvansal Üretim İle Avcılık Ve İlgili
Hizmet Aktif.
43,44 41,09 42,64
Ormancılık İle Endüstriyel Ve Yakacak Odun Üretimi 45,60 41,09 44,84
Balıkçılık Ve Su Eserleri Yetiştiriciliği 44,69 39,84 43,94
Kömür Ve Linyit Çıkartılması 50,28 49,20 50,23
Ham Petrol Ve Doğal Gaz Çıkarımı 39,83 42,52 39,86
Metal Cevherleri Madenciliği 39,78 49,19 40,27
Öbür Madencilik Ve Taş Ocakçılığı 47,34 44,26 47,01
Madenciliği Destekleyici Hizmet Faaliyetleri 58,04 61,46 58,09
Besin Eserlerinin İmalatı 43,23 41,81 42,33
İçeceklerin İmalatı 44,31 36,36 42,83
Tütün Eserleri İmalatı 51,09 42,55 48,63
Dokumacılık Eserlerinin İmalatı 45,15 43,55 44,56
Giysi Eşyalarının İmalatı 41,83 41,12 41,42
Deri Ve İlgili Eserlerin İmalatı 42,56 41,24 41,93
Ağaç, Ağaç Ür. Ve Mantar Ür.İmalatı (Mobilya Hariç)tı 42,34 39,07 41,64
Kağıt Ve Kağıt Eserlerinin İmalatı 48,98 46,33 48,22
Kayıtlı Medyanın Basılması Ve Çoğaltılması 46,15 40,86 44,53
Kok Kömürü Ve Rafine Edilmiş Petrol Eserleri İmalatı 25,66 23,48 25,10
Kimyasalların Ve Kimyasal Eserlerin İmalatı 46,68 42,21 45,43
Temel Eczacılık Eserlerinin Ve Eczacılığa Ait Materyallerin İmalatı 50,95 49,47 50,35
Kauçuk Ve Plastik Eserlerin İmalatı 42,53 40,60 41,90
Öbür Metalik Olmayan Mineral Eserlerin İmalatı 44,59 42,60 44,10
Ana Metal Sanayii 43,55 44,28 43,45
Fabrikasyon Metal Eserleri İmalatı (Makine Ve Teçhizat Hariç) 43,08 40,74 42,56
Bilgisayarların, Elektronik Ve Optik Eserlerin İmalatı 43,48 45,36 43,81
Elektrikli Teçhizat İmalatı 43,57 43,65 43,40
Diğer Yerde Sınıflandırılmamış Makine Ve Ekipman İmalatı 44,12 41,31 43,52
Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) Ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı 41,18 43,74 41,52
Öteki Ulaşım Araçlarının İmalatı 52,74 45,68 52,34
Mobilya İmalatı 43,69 40,92 43,10
Öteki İmalatlar 42,47 44,55 43,12
Makine Ve Ekipmanların Heyetimi Ve Tamiratı 58,24 47,49 56,50
Elektrik, Gaz, Buhar Ve Havalandırma Sistemi Üretim Ve Dağıtımı 44,45 41,29 44,16
Suyun Toplanması, Arıtılması Ve Dağıtılması 42,58 38,79 42,22
Kanalizasyon 38,85 46,91 39,32
Atığın Toplanması, Islahı Ve Bertarafı Faaliyetleri; Unsurların Geri Kazanımı 33,61 35,64 33,68
Uygunlaştırma Faaliyetleri Ve Başka Atık İdaresi Hizmetleri 43,34 37,74 42,84
Bina İnşaatı 42,04 38,54 41,92
Bina Dışı Yapıların İnşaatı 49,82 47,17 49,65
Özel İnşaat Faaliyetleri 38,95 37,33 38,59
Motorlu Kara Taşıtları Ve Motosiklet Toptan Ve Perakende Ticareti İle Tamiri 39,99 36,08 39,25
Toptan Ticaret (Mot. Kara Taşıtları Ve Motosikletler Hariç) 42,05 39,96 41,38
Perakende Ticaret (Mot. Kara Taşıtları Ve Motosikletler Hariç) 42,67 41,65 42,11
Kara Nakliyeciliği Ve Boru Sınırı Nakliyatı 43,35 39,62 42,99
Su Yolu Nakliyeciliği 48,34 60,53 47,56
Hava Yolu Nakliyatı 71,77 165,48 104,01
Nakliyecilik İçin Depolama Ve Destekleyici Faaliyetler 45,28 48,74 45,90
Posta Ve Kurye Faaliyetleri 40,37 35,27 39,34
Konaklama 46,37 44,07 45,43
Yiyecek Ve İçecek Hizmeti Faaliyetleri 40,20 38,14 39,41
Yayımcılık Faaliyetleri 34,68 29,18 32,55
Sinema Sineması, Görüntü Ve Televizyon Prog. İmal, Ses Kaydı Ve Müzik Yay. Aktif. 24,74 23,69 24,37
Programcılık Ve Yayıncılık Faaliyetleri 41,44 39,10 40,69
Telekomünikasyon 35,64 35,17 35,32
Bilgisayar Programlama, Danışmanlık Ve İlgili Aktif. 44,79 42,54 43,60
Bilgi Hizmet Faaliyetleri 47,94 45,11 46,14
Finansal Hizmet Aktif. (Sigorta Ve Emeklilik Fonları Hariç) 49,31 53,70 50,90
Sigorta, Reasürans Ve Emeklilik Fonları (Zorunlu Toplumsal Güvenlik Hariç) 51,14 53,81 52,28
Finansal Hizmetler İle Sigorta Faaliyetleri İçin Yardımcı Faaliyetler 40,69 41,03 40,46
Gayrimenkul Faaliyetleri 41,07 38,48 40,45
Hukuk Ve Muhasebe Faaliyetleri 37,70 37,27 37,42
Yönetim Merkezi Faaliyetleri; İdari Danışmanlık Faaliyetleri 44,53 43,53 43,85
Mimarlık Ve Mühendislik Faaliyetleri; Teknik Test Ve Tahlil Aktif. 39,69 38,24 38,81
Bilimsel Araştırma Ve Geliştirme Faaliyetleri 48,51 48,73 48,28
Reklamcılık Ve Piyasa Araştırması 40,83 39,15 40,00
Öbür Mesleksel, Bilimsel Ve Teknik Faaliyetler 38,67 36,55 37,54
Veterinerlik Hizmetleri 37,92 36,13 36,54
Kiralama Ve Leasing Faaliyetleri 28,29 39,51 30,89
İstihdam Faaliyetleri 42,98 42,77 42,84
Seyahat Acentesi, Tıp Operatörü Ve Öbür Rezervasyon Hizmetleri Ve İlgili Aktif. 31,84 31,18 31,47
Güvenlik Ve Soruşturma Faaliyetleri 42,12 45,83 42,44
Binalar İle İlgili Hizmetler Ve Etraf Düzenlemesi Faaliyetleri 41,95 45,59 43,21
Ofis İdaresi, Ofis Dayanak Ve İş Takviye Faaliyetleri 46,29 46,40 45,95
Kamu İdaresi Ve Savunma; Mecburî Toplumsal Güvenlik 43,28 47,53 44,49
Eğitim 37,58 28,59 31,78
İnsan Sıhhati Hizmetleri 59,20 50,99 54,27
Yatılı Bakım Faaliyetleri 31,91 30,01 30,66
Barınacak Yer Sağlanmaksızın Verilen Toplumsal Hizmetler 43,81 39,09 39,29
Yaratıcı Sanatlar, Şov Sanatları Ve Cümbüş Faaliyetleri 27,62 34,42 29,84
Kütüphaneler, Arşivler, Müzeler Ve Başka Kültürel Faaliyetler 47,57 42,32 45,62
Kumar Ve Müşterek Bahis Faaliyetleri 50,89 39,83 47,83
Spor Faaliyetleri, Cümbüş Ve Dinlence Faaliyetleri 26,55 26,14 23,92
Üye Olunan Kuruluşların Faaliyetleri 39,21 33,67 37,16
Bilgisayarların, Şahsî Eşyaların Ve Konut Eşyalarının Tamiri 38,36 35,91 37,72
Öteki Hizmet Faaliyetleri 36,34 38,10 36,64
Mesken İçi Çalışan Çalışanın Patronları Olarak Hanehalklarının Faaliyetleri 36,65 36,54 34,03
Hanehalkları Tarafından Kendi Kullanımlarına Yönelik Üretilen Mal Ve Hizmetler 33,49 35,49 33,61
Memleketler arası Örgütler Ve Temsilciliklerinin Faaliyetleri 61,65 68,72 64,66
Ek-9 Konut Hizmetlerinde 10 Günden Fazla Çalışanlar 40,26 39,93 40,05
Toplam 42,95 40,65 42,02

 

EN YÜKSEK FİYAT HANGİ DALDA?

Havayolu nakliyeciliği ve milletlerarası örgütler ve temsilciliklerde fiyat artışının yüksek olmasında, bu dallarda fiyatların yüklü olarak döviz üzerinden ödenmesi tesirli oldu. Fiyat artış oranlarındaki farklılık bölümlerin fiyat sıralamasını da değiştirdi.

Geçen yıl şubat ayında fiyat sıralamasında birinci sırayı 14.615 lirayla ham petrol ve doğalgaz çıkarımı alırken, bu kesimi bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri (13.094 TL), havayolu nakliyeciliği (12.789 TL), kok kömürü ve rafine edilmiş petrol eserleri imalatı (12.264 TL) dalları izledi.

Bu yıl şubat ayında ise 26.091 TL ile birinci sıraya havayolu nakliyatı bölümü yerleşti. Onu ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (20.439 TL), bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri (19.416 TL), memleketler arası örgütler ve temsilcilik faaliyetleri (18.310 TL), finans bölümü (17.583 TL), kok kömürü ve rafine edilmiş petrol eserleri imalatı (15.341 TL), bilgisayar programlama ve danışmanlık faaliyetleri (15.263 TL ) izledi.

En düşük fiyat ise 5.071 TL ile bu yıl da konut hizmetlerinde çalışanlarda görüldü.

FAALİYET KOLLARINA NAZARAN ORTALAMA AYLIK FİYATLAR 2021 Şubat ayı 2022 Şubat ayı
Bitkisel Ve Hayvansal Üretim İle Avcılık Ve İlgili
Hizmet Aktif.
4.572 6.521
Ormancılık İle Endüstriyel Ve Yakacak Odun Üretimi 5.644 8.175
Balıkçılık Ve Su Eserleri Yetiştiriciliği 4.687 6.746
Kömür Ve Linyit Çıkartılması 7.508 11.279
Ham Petrol Ve Doğal Gaz Çıkarımı 14.615 20.439
Metal Cevherleri Madenciliği 6.722 9.429
Öteki Madencilik Ve Taş Ocakçılığı 5.077 7.465
Madenciliği Destekleyici Hizmet Faaliyetleri 8.111 12.822
Besin Eserlerinin İmalatı 4.604 6.553
İçeceklerin İmalatı 6.251 8.927
Tütün Eserleri İmalatı 8.392 12.474
Dokuma Eserlerinin İmalatı 4.860 7.026
Giysi Eşyalarının İmalatı 4.151 5.870
Deri Ve İlgili Eserlerin İmalatı 4.146 5.884
Ağaç, Ağaç Ür. Ve Mantar Ür.İmalatı (Mobilya Hariç)tı 4.365 6.183
Kağıt Ve Kağıt Eserlerinin İmalatı 5.466 8.102
Kayıtlı Medyanın Basılması Ve Çoğaltılması 5.050 7.299
Kok Kömürü Ve Rafine Edilmiş Petrol Eserleri İmalatı 12.264 15.341
Kimyasalların Ve Kimyasal Eserlerin İmalatı 6.849 9.961
Temel Eczacılık Eserlerinin Ve Eczacılığa Ait Gereçlerin İmalatı 7.423 11.160
Kauçuk Ve Plastik Eserlerin İmalatı 5.455 7.741
Öbür Metalik Olmayan Mineral Eserlerin İmalatı 5.066 7.300
Ana Metal Sanayii 6.738 9.666
Fabrikasyon Metal Eserleri İmalatı (Makine Ve Teçhizat Hariç) 5.433 7.746
Bilgisayarların, Elektronik Ve Optik Eserlerin İmalatı 7.024 10.101
Elektrikli Teçhizat İmalatı 6.044 8.667
Öbür Yerde Sınıflandırılmamış Makine Ve Ekipman İmalatı 5.913 8.486
Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) Ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı 7.061 9.993
Öteki Ulaşım Araçlarının İmalatı 7.870 11.989
Mobilya İmalatı 4.286 6.133
Öteki İmalatlar 4.632 6.629
Makine Ve Ekipmanların Konseyimi Ve Tamiratı 6.371 9.970
Elektrik, Gaz, Buhar Ve Havalandırma Sistemi Üretim Ve Dağıtımı 6.392 9.214
Suyun Toplanması, Arıtılması Ve Dağıtılması 7.193 10.230
Kanalizasyon 6.327 8.815
Atığın Toplanması, Islahı Ve Bertarafı Faaliyetleri; Hususların Geri Kazanımı 5.505 7.360
Güzelleştirme Faaliyetleri Ve Öbür Atık İdaresi Hizmetleri 5.154 7.362
Bina İnşaatı 4.069 5.775
Bina Dışı Yapıların İnşaatı 6.036 9.034
Özel İnşaat Faaliyetleri 4.359 6.041
Motorlu Kara Taşıtları Ve Motosiklet Toptan Ve Perakende Ticareti İle Tamiratı 4.808 6.695
Toptan Ticaret (Mot. Kara Taşıtları Ve Motosikletler Hariç) 5.382 7.609
Perakende Ticaret (Mot. Kara Taşıtları Ve Motosikletler Hariç) 4.383 6.229
Kara Nakliyatı Ve Boru Çizgisi Nakliyeciliği 4.347 6.216
Su Yolu Nakliyeciliği 9.093 13.418
Hava Yolu Nakliyeciliği 12.789 26.091
Nakliyat İçin Depolama Ve Destekleyici Faaliyetler 5.874 8.570
Posta Ve Kurye Faaliyetleri 5.181 7.219
Konaklama 4.767 6.933
Yiyecek Ve İçecek Hizmeti Faaliyetleri 4.037 5.627
Yayımcılık Faaliyetleri 6.971 9.240
Sinema Sineması, Görüntü Ve Televizyon Prog. Üretim, Ses Kaydı Ve Müzik Yay. Aktif. 5.959 7.411
Programcılık Ve Yayıncılık Faaliyetleri 7.499 10.551
Telekomünikasyon 10.436 14.122
Bilgisayar Programlama, Danışmanlık Ve İlgili Aktif. 10.629 15.263
Bilgi Hizmet Faaliyetleri 9.403 13.742
Finansal Hizmet Aktif. (Sigorta Ve Emeklilik Fonları Hariç) 11.652 17.583
Sigorta, Reasürans Ve Emeklilik Fonları (Zorunlu Toplumsal Güvenlik Hariç) 9.048 13.779
Finansal Hizmetler İle Sigorta Faaliyetleri İçin Yardımcı Faaliyetler 7.313 10.271
Gayrimenkul Faaliyetleri 4.437 6.232
Hukuk Ve Muhasebe Faaliyetleri 4.532 6.228
Yönetim Merkezi Faaliyetleri; İdari Danışmanlık Faaliyetleri 9.099 13.089
Mimarlık Ve Mühendislik Faaliyetleri; Teknik Test Ve Tahlil Aktif. 6.643 9.221
Bilimsel Araştırma Ve Geliştirme Faaliyetleri 13.094 19.416
Reklamcılık Ve Piyasa Araştırması 5.558 7.781
Öbür Mesleksel, Bilimsel Ve Teknik Faaliyetler 5.678 7.809
Veterinerlik Hizmetleri 4.606 6.289
Kiralama Ve Leasing Faaliyetleri 5.917 7.745
İstihdam Faaliyetleri 4.884 6.976
Seyahat Acentesi, Cins Operatörü Ve Öteki Rezervasyon Hizmetleri Ve İlgili Aktif. 5.579 7.335
Güvenlik Ve Soruşturma Faaliyetleri 4.668 6.649
Binalar İle İlgili Hizmetler Ve Etraf Düzenlemesi Faaliyetleri 4.769 6.829
Ofis İdaresi, Ofis Dayanak Ve İş Takviye Faaliyetleri 6.247 9.117
Kamu İdaresi Ve Savunma; Zarurî Toplumsal Güvenlik 5.203 7.517
Eğitim 5.617 7.403
İnsan Sıhhati Hizmetleri 5.900 9.102
Yatılı Bakım Faaliyetleri 4.731 6.182
Barınacak Yer Sağlanmaksızın Verilen Toplumsal Hizmetler 4.760 6.630
Yaratıcı Sanatlar, Şov Sanatları Ve Cümbüş Faaliyetleri 7.610 9.881
Kütüphaneler, Arşivler, Müzeler Ve Öbür Kültürel Faaliyetler 5.520 8.039
Kumar Ve Müşterek Bahis Faaliyetleri 4.755 7.030
Spor Faaliyetleri, Cümbüş Ve Dinlence Faaliyetleri 6.390 7.918
Üye Olunan Kuruluşların Faaliyetleri 6.278 8.611
Bilgisayarların, Şahsî Eşyaların Ve Konut Eşyalarının Tamiri 4.816 6.633
Öteki Hizmet Faaliyetleri 4.017 5.489
Mesken İçi Çalışan İşçinin Patronları Olarak Hanehalklarının Faaliyetleri 3.887 5.209
Hanehalkları Tarafından Kendi Kullanımlarına Yönelik Üretilen Mal Ve Hizmetler 4.123 5.509
Memleketler arası Örgütler Ve Temsilciliklerinin Faaliyetleri 11.120 18.310
Ek-9 Mesken Hizmetlerinde 10 Günden Fazla Çalışanlar 3.621 5.071
Toplam 5.371 7.628
KAYNAK: HABERTÜRK / AHMET KIVANÇ

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir