Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen 22 Mayıs Milletlerarası Biyolojik Çeşitlilik Günü bu yıl, “Tüm ömür için ortak bir gelecek inşa etmek” temasıyla kutlanırken, TEMA Vakfı, yürüttüğü “A. Nihat Gökyiğit Biyolojik Çeşitlilik Projesi” kapsamında “İklim” görüntüsünü paylaştı. Görüntü ile TEMA Vakfı, biyolojik çeşitlilik ve iklimin birbirine tesirine dikkat çekiyor.
“ONLAR YOKSA BİZ DE YOKUZ”
Her bir canlı ömrünün karmaşık ağlarla birbirine bağlı olduğunu tabir eden Deniz Ataç; biyolojik çeşitliliği müdafaanın, fakat bu ağlardaki tüm omurların korunması ile sağlanabileceğini vurguladı. Ataç; “İnsanların su, hava, besin üzere temel muhtaçlıkları, sıhhati ve refahı, biyolojik çeşitliliğe bağlıdır. Hayvancılık için gerekli yem, kullandığımız güç, ilaç ve daha birçok muhtaçlık, tabiattaki canlılar sayesinde karşılanıyor. Örneğin hala 2 milyardan fazla insan ısınma, ısıtma, pişirme muhtaçlıklarını tabiattan karşılıyor. Yaklaşık 4 milyar insan tabiattan elde edilen ilaçlarla sıhhat buluyor. Başta antibiyotikler olmak üzere yaygın olarak kullanılan 150 ilacın %57’si, kanser tedavisinde kullanılan ilaçların yaklaşık yüzde 70’i tabiattan sağlanıyor. İklimin düzenlenmesi, su döngüsü ve atmosferde oksijen istikrarı, canlılar ortasındaki hassas istikrarlara bağlı” dedi.
YAKLAŞIK 1 MİLYON ÇEŞİDİN KUŞAĞI TEHLİKE ALTINDA
Ataç, bugün insanların karasal ekosistemlerin %77’sini (buzul alanlar hariç), denizlerin ise yüzde 87’sini çeşitli derecede etkilediğini ve bunun sonucunda toplam bitki varlığının yüzde 50, göğüslü cinslerinin ise yüzde 83 azaldığını tabir etti. “Dünyadaki kalan göğüslü varlığının yüzde 95’inin yalnızca kültüre alınan hayvanlardan oluşması biyolojik çeşitlilik kaybının tipik bir göstergesi. İnsanların neden olduğu iklim değişikliği, çok avlanma ve yararlanma, kirlilik ve öbür ekosistemlerden getirilen işgalci çeşitler nedeniyle biyolojik çeşitlilik süratle azalmaya devam ediyor. Yalnızca son birkaç yüzyılda omurgalı canlılarda görülen cins kayıpları, geçmiş periyotta yaşanan tıp kayıplarının 100 katı oldu” biçiminde konuşan Ataç, dünyada bilinen ve kıymetlendirme yapılan tiplerin yüzde 25’i, yani yaklaşık 1 milyon cinsin kuşağının tehlike altında olduğunu söyledi.
KORUNAN ALANLARIN ARTACAK
BM Biyolojik Çeşitlilik Kontratı kapsamında 2030 yılında korunan alanların yüzde 30’a çıkarılmasının hedeflendiğine de değinen Ataç, “Ülkemizde korunan alanlar, toplam karasal alanın yüzde 10’undan daha az. Ne yazık ki hala biyolojik çeşitliliğin yüksek olduğu değerli tabiat alanlarının neredeyse tamamı (%97’si) müdafaa statüsünden uzak. Bir kıta kadar bitki çeşitliliğine sahip olan, biyolojik çeşitliliğin yüksek olduğu ülkemizde en az yüzde 30 korunan alan maksadına ulaşmak üzere çabucak harekete geçilmesi gerekiyor” dedi.