Dünyada alarma neden olan maymun çiçeği virüsü şu ana kadar İngiltere, İspanya, Portekiz, ABD ve Kanada’da tespit edildi. Yüzde ve bedenin geri kalanında deri döküntüleri ile kendini gösteren, ayrıyeten ateş ve baş ağrısı üzere semptomlara neden olduğu bilinen maymun çiçeği virüsünün İspanya’da 23, Portekiz’de 20, İngiltere’de 8, Kanada’da 15, ABD’de ise 1 bireyde tespit edildiği belirtildi.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?
Maymun çiçeği virüsü Orta ve Batı Afrika’nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıktı. Maymun Çiçeği virüsü viral ve zoonoz bir hastalıktır. Hastalığın kaynağının kemirgenler olduğu düşünülüyor. Hastalık beşerde birinci kere 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde görüldü.
İki farklı genetik kümesi olan Maymun Çiçeği virüsü; Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsü olarak 2’ye ayrılır. Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne nazaran daha şiddetlidir ve daha yüksek mevt oranına sahiptir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BULAŞICI MI?
Maymun çiçeği virüsü primat ve kemirgenlerden beşere bulaşır. Maymun çiçeği virüsü beşerden beşere çok kolay bulaşmasa da beşerden beşere bulaşma da gerçekleşebilir.
İngiltere Sıhhat Güvenliği Ajansı (UKHSA), yeni olayların virüsünün endemik olduğu bir ülkeyle rastgele bir seyahat kontağı olmadığını, bu nedenle bireylerin bulaşma yoluyla enfekte olmasının mümkün olduğunu bildirdi. Virüsün beşerler ortasında kolaylıkla yayılmadığı lakin virüs bulaşmış yatak kadroları ve giysiler üzere objelerle temas durumunda yahut virüslü şahısla uzun müddet yakın temas halinde teneffüs yoluyla bulaşmanın gerçekleşebileceği bildirildi.
UKHSA’dan epidemiyolog Mateo Prochazka ise virüsün cinsel yolla bulaşabileceğine dair bulguların olduğunu söyledi. Prochazka yaptığı açıklamada, “Daha da tuhaf olan, enfeksiyonu cinsel temas yoluyla kapmış üzere görünen hadiseler bulmak. Bu, salgın karşılığı ve denetimi üzerinde tesirleri olacak yeni bir bulaşma yolu. Bedeninde rastgele olağandışı kızarıklık fark eden bireylerin gecikmeden sıhhat kuruluşlarına müracaat etmelerini tavsiye ediyoruz” dedi.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Maymun çiçeğinde, deride döküntü ve kabarıklıklar, ateş, sırt ve kas ağrıları, şişmiş lenf düğümleri en yaygın belirtiler olarak biliniyor. Lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon periyodu 0-5 gün ortasında sürer. Lenfadenopati, başlangıçta benzeri görünebilen öteki hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü hadisesinin ayırt edici bir özelliğidir. Deri döküntüsü ekseriyetle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜNÜN TEDAVİSİ, AŞISI VAR MI?
Şimdi maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış, inançlı bir tedavi yoktur. 2019’da çiçek hastalığı ve maymun hastalığının önlenmesi için daha yeni bir aşı onaylanmakla birlikte şimdi kamu dalında yaygın olarak mevcut değil.
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞINDAN NASIL KORUNUR?
Birden fazla insan enfeksiyonu birincil olarak hayvandan beşere bulaşmadan kaynaklanır. Yabani hayvanlarla, bilhassa hasta yahut meyyit hayvanlarla, etleri, kanları ve öbür kısımları dahil, korunmasız temastan kaçınılmalıdır. Ek olarak, hayvan eti yahut modülleri içeren tüm yiyecekler yemeden evvel düzgünce pişirilmelidir.
Maymun çiçeği virüsü ile enfeksiyonu önlemek için alınabilecek tedbirler;
-Virüsü barındırabilecek hayvanlarla temastan kaçının (maymun çiçeğinin meydana geldiği bölgelerde hasta olan yahut meyyit bulunan hayvanlar dahil).
-Hasta bir hayvanla temas etmiş rastgele bir kontamine materyalle temastan kaçının.
-Enfekte hastaları, enfeksiyon riski altında olabilecek başkalarından izole edin.
-Enfekte hayvanlar yahut beşerlerle temastan sonra yeterli el hijyeni uygulayın. Örneğin, ellerinizi sabun ve suyla yıkamak yahut alkol bazlı el dezenfektanı kullanmak.
-Hastalara ile temas ederken ferdî kollayıcı ekipman (KKD) kullanın.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ TÜRKİYE’DE GÖRÜLDÜ MÜ?
Türkiye’de şimdi maymun çiçeği virüsü tespit edilmedi.
Sıhhat Bakanlığı’nca bir bildirim yapılmadığını söyleyen Şenol, Türkiye’nin hava nakliyatında transit bir ülke olması nedeniyle şu tekliflerde bulundu:
“Uluslararası yolcu transit noktalarının uyarılması, ikaz sistemlerinin ve alarmlarının kurulması gerekiyor. Havaalanı girişlerinden itibaren sıkı bir kontrol olmalı, fakat gördüğüm kadarıyla yokmuş üzere davranılıyor.”