Kıbrıs’ın kuzeyinde son yıllarda gündemde olan tabir özgürlüğü tartışmaları yine alevleniyor. Geçtiğimiz günlerde güvenoyu alan yeni üçlü Ulusal Birlik Partisi (UBP) – Demokrat Parti (DP) – Tekrar Doğuş Partisi (YDP) koalisyon hükümetinin gündeme getirip yasallaştırdığı yeni bir kanun Kıbrıs’ta reaksiyonlara neden oldu.
“Ceza (Değişiklik) Yasa Tasarısı (Y.T.No:19/1/2022)” Cumhuriyet Meclisi İçtüzüğünün 85’inci unsuru yeterince Resmi Gazete’de yayımlandı. Yeni yasanın münasebet kısmında “günümüzde bilişim sistemlerinin hayatımızın her alanına girmesi sonucunda medyan gelen durdurulamaz teknolojik hareketler, iş ve toplumsal hayatlardaki ifşalarla ilgili kabahat ve ceza kavramalarının günümüze uygun olarak tekrar tanımlanmasını gerekli kılmaktadır” denildi.
‘KÜÇÜK DÜŞÜRMEYİ AMAÇLAYAN NİYET’ CÜRMÜ
Kelam konusu yeni kanunun 4 (1) (b) ve (c) bentlerinde “Cumhurbaşkanına ve/veya Yasa ile kurulmuş Devlete karşı, nefret uyandırmayı ve/veya hoşnutsuzluk ve/veya soğukluk yaratılmasını kışkırtmayı ve/veya Cumhurbaşkanı ile Devleti aşağılamayı ve/veya küçük düşürmeyi ve/veya alay konusu yapmayı; yahut KKTC hükümetini ve/veya hükümet üyelerini ve/veya Devletin adalet ve/veya yardı idaresini aşağılamayı ve/veya küçük düşürmeyi amaçlayan bir niyet” sözlerine yer verildi.
Yeni kanun uyarınca kabahat ögesi taşıdığı düşünülen iletiyi “herhangi bir formülle yayımlayan ve/veya bilişim sistemleri ve/veya kitle irtibat araçları kullanılarak oluşturulan he türlü iletiyi yayımlayan ve/veya tekrar yayımlayan rastgele bir kişi, hafif bir cürüm işlemiş olur”. Bu hata temelinde 12 aya kadar mahpus cezası öngörülüyor.
‘FAŞİST ZİHNİYETİN ÜRÜNÜ’
Yeni yasa ile Cumhurbaşkanının toplumsal medyada müdafaa zırhına kavuşması Kıbrıs’ın kuzeyinde reaksiyonlara neden oldu. Yeni yasa Kıbrıs Türk toplumunda “Türkiye’de ne varsa burada olmaya başladı” yorumuna neden olurken, Kıbrıslı hukukçular yeni yasaya sert reaksiyon gösterdi.
Kıbrıs Türk Basınına nazaran, Kuzey Kıbrıs’taki Barolar Birliği Lideri Hasan Esendağlı, “tasarıyı hazırlayanların faşist ve gerici olduğunu” söz ederek “Biz, fikir ve tabire yönelik ceza öngören tüm hususların maddelerden temizlenmesini beklerken; 2022 yılının mayıs ayında KKTC Meclisi’ne gönderilen tasarıya bak sen! Aldığınız örnekler problemli. Hiç uzatmayalım. Bunu yazan da geçiren de uygulayan da faşisttir, gericidir, korkaktır!” sözlerini kullandı.
PARTİ LİDERİ YARGILANIYOR
Kıbrıs’ın kuzeyinde söz özgürlüğü bir parti önderine Cumhurbaşkanına hakaret savı temelinde dava okunduğu bir sürece denk geldi.
‘Bugün Kıbrıs’ta yer alan yeni bir habere nazaran, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın “Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği” gerekçesiyle yaptığı şikâyet üzerine, geçtiğimiz haftalarda polise tabir veren Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) Genel Lideri Mine Atlı teminat münasebeti ile mahkemeye çıkarılıyor.
Kuzey Kıbrıs’ın tek bayan parti başkanı Atlı yeni gelişmeyle ilgili olarak toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, polisin kendisine dava okuyacağı ve teminata bağlanacağını duyurdu.
Atlı bahisle ilgili olarak “Faşist bir ülkede yaşamak ne demek iliklerimize kadar hissediyoruz. Günlük davalarımı yapmak üzere mahkemeye giderken polisten öğreniyorum ki bana dava okunacak ve teminat isteyecekler. Teminatın emeli insanların yargılanmadan kaçmamasını sağlamak. Korkmayın da ben bir yere gitmiyorum” açıklamasında bulundu.
Cumhurbaşkanı Tatar geçtiğimiz devirde Atlı’nın yanı sıra diğer muhaliflerle de toplumsal medya ortamında karşı karşıya gelmiş, Cumhurbaşkanlığının teşebbüsleri sonucunda Sol Hareket’ten Abdullah Korkmazhan emsal bir durumla karşılaşmıştı.