Baykar Savunma Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar geçtiğimiz günlerde bir merasime katılmış ve devam eden projelerle ilgili kısa bir sunum yapmıştı. Mezunu olduğu İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) tarafından Fahri Doktora unvanı verilen Bayraktar’ın burada yaptığı sunum, KIZILELMA MİUS’un (Muharip İnsansız Uçak Sistemi) geleceği yapısı hakkında kıymetli ayrıntılar veriyor.
TRT Haber’den Sertaç Aksan’ın haberine nazaran KIZILELMA’nın TCG Anadolu’dan kalkış ve inişine dair hazırlanan animasyon gösterilmiş ve Bayraktar da buradaki imgelerin ‘matematiksel temellere dayanarak’ oluşturulduğundan bahsetmişti. Aslında bu bilgi son derece değerli… Zira hem yaklaşma, hem iniş, hem de kalkış konusunda MİUS’un nasıl bir yol izleyeceği animasyonun akabinde daha anlaşılır bir hale geldi.
‘MATEMATİKSEL TEMELLER’ VURGUSUNA DİKKAT
Savunma Sanayii Araştırmacısı Mehmet Fatih Küçük ile bir ortaya gelerek hem görüntüdeki kimi ayrıntıları hem de TCG Anadolu hizmete alındığında üzerinde hangi insansız hava araçlarının olabileceği konusunu ele aldık.
Aslında bu şekil animasyonlar kesimde çok büyük heyecan yaratmıyor. Küçük de bu yaklaşıma katılıyor fakat kelam konusu animasyonun çok dikkat alımlı olduğundan bahsediyor. Nedeni soruyoruz… “Selçuk Bayraktar’ın görüntüyü sunarken bunların matematiksel temellere dayandırılarak oluşturulmuş manzaralar olduğunu belirtmesi çok önemli” karşılığını alıyoruz.
ORTAYA KONAN İRADE BİR ‘ARA ÇÖZÜM’ DEĞİL
Bu durumun öteki bir gerçekliğe işaret ettiğine dikkat çekiyor Küçük ve “Baykar Teknoloji’nin projeksiyonu uzun vakit evvel planlanmış. Daha net tabirle KIZILELMA’nın tasarımı en başından bugüne TCG Anadolu ve benzeri platformlarda vazife alacak biçimde yapılmış. Bu da bizi kelam konusu yaklaşımın bir ‘ara çözüm’ olmadığını, direkt alandaki dinamiği değiştirecek durum üzerine çalışıldığını gösteriyor” bilgisini paylaşıyor.
KIZILELMA’nın katapult/mancınık da denilen uçağın hızlanmasını sağlayan bir takviye sistemi olmadan kısa pistten kalkabilmesinin değerine değinen Küçük, devam ediyor:
“Bu gerçekleştirilmesi hayli güç bir kısım. Baykar Teknoloji’nin burada çok yüksek itki tartı oranı hedeflediğini görüyoruz. İniş kısmındaysa yeniden birçok uçak gemisinde olduğu üzere uçağı yakalayan bir kanca sistemi bulunuyor. Bu sistemin gemiye entegrasyonu da çok kolay değil. Lakin daha da sıkıntı olan kısmı TCG Anadolu üzere, uçak gemilerine nazaran daha dar olan bir platforma, bu biçimde uçak indirmek. Bu noktada Baykar Teknoloji’nin yıllardır geliştirdiği otopilot ve yazılımlarına güvendiğini görüyoruz.”
KIZILELMA’nın animasyonu haliyle TCG Anadolu’da konuşlanacak insansız hava araçları sorununu tekrar gündeme taşıyor. Hem bu mevzuyu hem de gelecek periyotta Kızılelma’nın farklı platformlar için de emsal adaptasyonlarını görme ihtimalini soruyoruz…
ÖNCELİKLE TASARIMSAL SÜRECE DEĞİNİYOR KÜÇÜK:
“Açıkçası TCG Anadolu üzerinde SİHA görmek için bir müddet daha bekleyeceğiz. TCG Anadolu halihazırda yeni tamamlanan ve üzerinde modifikasyon yapılması kolay olmayan bir gemi. Platformun dizayn sahibi İspanyol Navantia şirketinin gemiye dair garantileri var. Tasarım değişikliği bu üslup bahislerde sorun yaratabiliyor.
Ayrıyeten, bir an evvel envantere kazandırılarak Türk Deniz Kuvvetleri tarafından geminin farklı harekat usulleri için tatbikatlarda kullanılması, bir nevi ‘bünyeye sindirilmesi’ gerekiyor. Hasebiyle TCG Anadolu’ya ne vakit sıra gelir ve üzerinde değişikler yapılarak İHA kullanımına kazandırılır bilemiyoruz.
Öncelikle kara üzerinde gemi pistlerini simüle eden bir yapı kurularak İHA’lar buralarda test edilir. Birinci olarak kabiliyetlerimizi orada göreceğimizi varsayabiliriz.”
TCG ANADOLU’DA HANGİ İNSANSIZ HAVA ARAÇLARI OLACAK?
Türk savunma sanayiinin bugüne kadarki tek seferdeki en büyük projesi olan TCG Anadolu’nun üzerinde kullanılacak platformlarla ilgili de görüşlerini paylaşıyor Küçük ve “TB2 esasen bu şekil bir platformda direkt kullanılmayacak. Oradan elde edilen deneyimler ışığında TB-3 geliştirildi. Hasebiyle TB-2’yi gemi konuşlu olarak göreceğimizi sanmıyorum. Akıncı’nın 20 metrelik kanat açıklığı LHD tipi bir gemiden kalkışa müsaade vermiyor. Bu da demek oluyor ki, şayet başarılabilirse biz TCG Anadolu yahut gibisi bir LHD üzerinde KIZILELMA ve TB-3 ikilisini göreceğiz.” diyor.
Bu noktada yeni bir parantez açıyor Küçük… Gemi konuşlu uçak kullanımında tek konunun pistten uçağın kalkıp inebilmesi olmadığını belirterek, kelamlarını şöyle tamamlıyor:
“Uçağın ne kadar yükle kalkabildiği, ne kadar sıklıkla sorti gerçekleştirebildiği, gemi üzerindeki ve karadaki bakım aralığı üzere kıymetli parametreler var. Bir gemiye 20 adet uçak konuşlandırdığınızda 20’sini de kullanabildiğiniz yahut bunları birebir anda uçurabildiğiniz manası çıkmıyor.
Türkiye, düz güverteli uçar platformlu gemi deneyimlerinin şimdi başında. Bu platformlara hava aracı geliştirme konusundaki eksikliklerimizi göz önüne almamız kural. Haliyle sabırlı olmamız gerekiyor.
ABD üzere ülkelerin yıllardır sürdürdüğü deneyimleri var. Gerçekten yeniden bu alanda eski bir oyuncu olan Rusya tek uçak gemisi Kuznetsov ile Akdeniz’de yaptığı operasyonlarda değerli sayıda uçağını kaybetti. Yeniden bu alanda deneyimli bir ülke olan Fransa uçak gemisi geliştirirken ABD ile daima dirsek temasında bulunuyor.
Birleşik Krallık yeni uçak gemileri üzerinde ABD üretimi uçakları kullanıyor. Biz bu alanda İHA’lar ile yeni bir dinamik oluşturmak istiyoruz. Bu kuvvetli bir süreç olacak. İnşallah yaşanmaz ancak acı deneyimlerle müsabaka ihtimalimiz de var. Deniz havacılığı çok kuvvetli bir süreç. Bu gelişmeleri başardığımızda Türk Deniz Kuvvetleri’nin yıllardır amaçladığı ‘Orta Ölçekli Global Güç Transfer Yeteneğine Sahip Deniz Kuvveti’ olma maksadına ulaşacağımıza inanıyorum.”