İş insanı Kenan Yavuz, doğup büyüdüğü Bayburt’un Beşpınar köyüne, yaklaşık 15 bin metrekareden oluşan bir müze kurdu. 2013 yılında kurulan Kenan Yavuz Etnoğrafya Müzesi (KYEM) 6 yıl kültür meskeni olarak hizmet verdikten sonra 2019 yılında “Resmi Özel Müze” statüsü kazandı.
Avrupa’da yılın müzesi seçilen KYEM, 2021’de dünyada gezilmesi gereken 7 müze ortasına dâhil edildi. “Avrupa Yılın Müzesi Ödülleri” yarışında “2021 Silletto Ödülü”nün sahibi olan müze için evvelki gün akşam CRR’de bir gala gecesi düzenlendi.
Gala öncesi sorularımızı cevaplayan Yavuz, projenin mimarının annesi olduğunu söyleyerek, müzede çocuklara yönelik masal müsabakası düzenlediklerini, çeşitli etkinliklerle köy tecrübesini ziyaretçilere yaşattıklarını ve sayısız müzeden işbirliği teklifi aldıklarını da belirtti. Müzenin bir toplumsal sorumluluk projesiyle ortaya çıktığını söyleyen Yavuz, “Köyüme bir borç ödemek istedim. Dünyanın dönüşümünde modernizmin geleneklerimizi, Anadolu’nun hoşluklarını, aile ömrümüzü yok etmesine küçük bir direniş olsun istedim” dedi.
MÜZE GEZERKEN AĞLANIR MI?
Köylülerin müzeyi birinci vakitler garipsediğini söz eden Yavuz, gösterilen ilgiyle işin değerinin kavrandığını vurguluyor. Müzenin imalinde, etraftan toplanan 5 bin ton moloz taş kullanılmış. Yavuz, müzecilik anlayışına yeni bir bakış açısı getirdiklerini belirterek “Dünyada bu türlü bir müze yok. Müzemizdeki her şey ikinci hayatını yaşıyor. Taşlar, ahşaplar… Yalnızca yapıtlarımız değil, yerimiz da etnografik. Vakit, yer bağlantısını kurmayı çok âlâ başardık” diye konuştu.
İnsanın tabiatla ve toplumsal ömürle iç içe olma muhtaçlığının müzeye ilgiyi artırdığını söyleyen Kenan Yavuz, “Müzelere büyük binalar, büyük paralar değil; küçük ve gerçek kıssalar, samimiyet, halkla alakası ve toplumu nasıl etkilediği ve etkilendiğiyle ilgileniyorlar. Müzecilik anlayışı buraya hakikat evriliyor. Biz de bu trendin ortasına düştük. Farkında olmadan uygun bir şey yapmışız” diye yorumladı.
Müzeye dair kendini en etkileyen şeyin gelenlerin ağlaması olduğunu aktaran Yavuz, “İnsanların gezerken dua etmesi ve ağlaması beni çok etkiledi. Müze gezerken insan ağlar mı? Bizim müzemizi gezenler ağlıyor. Genç, yaşlı, orta yaşlı, eğitimli, eğitimsiz. Dorukta yaptığımız sunumda Avrupa Müze Forumu lideri da ağladı. Yalnızca Türkler değil, yabancılar da etkileniyor. Etkileyen şeyse öykümüzün gerçekliği” dedi.
ESERLER BAYBURT YOLCUSU
Sanatçı Yücel Kaya’nın yapıtları, galanın düzenlendiği CRR fuaye alanında konukların beğenisine sunuldu. KYEM müşavere heyeti lideri Selin Bozkurt da Kaya’nın yapıtlarının müzede sergileneceği muştusunu Yeni Şafak’la paylaştı. Bozkurt, “Müzenin müracaat şurası üyesi ve küratörü Feride Çelik öncülüğünde bir stant organize ettik. Bu standın Kenan Yavuz Etnografya Müzesi’ne paha katacağını düşünüyoruz. Bilhassa ahşap ve kilden yapılan eserler gereç olarak müzemizin kurum kimliğine uygun. Bu işlerden kimilerini, bilhassa “Kaşık Havası” yapıtını müzemizde sergileyeceğiz” açıklamasında bulundu.