Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) resmi dataları son yıllarda işçilerin giderek yoksullaştığını; sermayenin ise giderek karını artırdığını gösteriyor. Kamuoyunda ulusal gelir olarak bilinen GSYH’nin nasıl bölüşüldüğüne dair datalar bunu ortaya koyuyor.
Euronews’te yer alan habere nazaran, gelir tekniğiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına nazaran 2021 yılında işgücü ödemeleri 1 trilyon 949 milyar 628 milyon lira oldu. Tıpkı devirde GSYH ise 7 trilyon 209 milyar 40 milyon gerçekleşti. Buna nazaran işgücü ödemelerinin ulusal gelire oranı yüzde 27 oldu. Bu oran 2020’de yüzde 29,4; 2019’da ise yüzde 31,4 olmuştu. Bu sayılar personellerin ulusal gelirden aldığı hissenin Kovid-19 salgını periyodunda besbelli biçimde düştüğü manasına geliyor.
ULUSAL GELİRİN YARISI ŞİRKETLERE GİTTİ
2021 yılında net işletme artığı/karma gelir ise 3 trilyon 388 milyar 916 milyon TL oldu. Böylelikle ulusal gelirin neredeyse yarısı şirketlere gitmiş oldu. Net işletme artığı/karma gelirinin GSYH’ye oranı yüzde 47 olurken bu hisse 2020’de yüzde 43,8 ve 2019’da yüzde 42,7 düzeyinde gerçekleşmişti.
PERSONELLERİN HİSSESİ SON 10 YILDAKİ EN DÜŞÜK SEVİYEYİ GÖRDÜ
2012-2021 yılları ortasında işgücü ödemelerinin GSYH’ye oranına bakıldığında 2021 yüzde 27 ile en düşük düzey olarak kayıtlara geçti. 2012’de bu oran yüzde 27,7 idi. Çalışanların hissesi azalırken net işletme artığı/karma gelir ise son 10 yılın tepesini gördü. 2021’deki yüzde 47’lik oran 2012’den bu yana en yüksek oran olarak ölçüldü. 2012’de şirketlerin hissesi yüzde 45,9 olmuştu.
TÜRKİYE’NİN ULUSAL GELİRİ NE KADAR?
Pekala, Türkiye’nin ulusal geliri son 20 senede nasıl seyretti? 2002’de 240,2 milyar Amerikan doları olan GSYH 2021’de 806,8 milyar dolar gerçekleşti. Memleketler arası Para Fonu’nun Nisan 2022 iddiasına nazaran Türkiye’nin 2022’deki ulusal geliri 692,4 milyar dolara düşecek.
IMF’nin kestirimi hakikat çıkarsa Türkiye’nin GSYH’si 2007 düzeylerine inmiş olacak. Öte yandan, Türkiye’nin dünya iktisadından aldığı hisse 1980’de yüzde 0,86 iken bu oran 2021’de yüzde 0,84’e düşyü. Bu hisse IMF’nin varsayımına nazaran 2022’de yüzde 0,67’ye kadar gerileyecek.