Avrupa Birliği (AB) üye ülkelerin iktisat siyasetlerine yönelik tavsiyeler içeren “Avrupa İlkbahar Periyot Paketi” başlıklı çalışmasını yayımladı.
Çalışmada, savaşın yeni bir ortam oluşturduğu, daha evvel azalması beklenen büyümeye yönelik meseleleri artırdığı, güç arz güvenliği ve fosil yakıtlarda Rusya’ya olana bağımlılık nedeniyle AB iktisadına ek sınamalar ortaya çıkardığı kaydedildi.
Kovid-19 salgınının başlamasıyla birlikte 2020 yılı mart ayında üye ülkelerinin çok kamu harcamalarını sonlandıran AB mali kurallarını askıya aldığı anımsatılan çalışmada, kelam konusu uygulamanın salgından kaynaklı ekonomik problemleri azalttığı ve 2021’de de ekonomik toparlanmanın yolunu açtığı tabir edildi.
Çalışmada, Rusya-Ukrayna savaşının neden olduğu makroekonomik şokun kendine has tabiatı olduğu ve bunun AB’nin güç güvenliği üzerindeki uzun vadeli tesirleri hasebiyle 2023 yılında da dikkatli bir maliye siyaseti belirlenmesi gerektiği kaydedildi.
Ukrayna’daki savaş kaynaklı belirsizliklerin artışı, ekonomik görünüme yönelik güçlü aşağı taraflı riskler, güç fiyatlarındaki gibisi görülmemiş artışlar ve devam eden tedarik zinciri meseleleri üzere nedenlerle üye ülkelerin kamu harcamalarını sonlandıran mali kuralların uygulanmamasını sağlayan “cayma maddesinin” 2023 sonuna kadar uzatılması gerektiğine dikkatin çekildiği çalışmada, “Komite, İstikrar ve Büyüme Paktı’nın genel cayma hususunun 2023’te sürdürülmesi ve 2024’ten itibaren devre dışı bırakılması şartlarının karşılandığını kıymetlendirmektedir.” tabiri kullanıldı.
Çalışmada, AB Kurulunun, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle üye ülkelerdeki borç ve cari açığa sonlar getiren mali kuralların uygulanmamasını 2023 yılı sonuna kadar uzatmayı teklif ettiği kaydedildi.
AB MALİ KURALLARI
İstikrar ve Büyüme Paktı, AB üyesi ülkelerin kamu harcamalarını ve bütçe açıklarını sonlandıran katı kurallar içeriyor.
AB kurallarına nazaran, olağan kurallarda üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYH’lerinin yüzde 3’ünü, kamu borçlarının da GSYH’lerinin yüzde 60’ını geçmemesi gerekiyor. Bu hudut aşıldığında uygulanacak önlemlerin AB Kurulu’na bildirilmesi ve aktif uğraşın yapılması gerekiyor. Aksi takdirde kelam konusu ülkeye yönelik “aşırı açık prosedürü” isimli disiplin süreci uygulanabiliyor. Disiplin süreci sonunda ülkeye ekonomik yaptırımlar kelam konusu oluyor.
AB üyesi ülkeler, salgın nedeniyle 2020’de kelam konusu kuralları askıya alma kararı almış ve kamu harcamalarını yükseltmişti.
Bu evreden sonra kuralların değiştirilmesi için AB üyesi ülkelerin uzlaşması gerekiyor. Fakat bu hususta bir itiraz gelmesi beklenmiyor.
Savaş öncesinde kelam konusu kuralların 2023 yılında tekrar uygulamaya girmesi bekleniyordu.