Hazal Yalın
Rusya basınında bu hafta İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik başvurusu yer bulurken Türkiye’nin iki ülkenin üyeliğine karşı çıkması ele alındı.EurAsia Daily’den İ. Devitas, ABD Lideri Joe Biden’ın Türkiye’yle İsveç-Finlandiya ortasında arabuluculuk yapacağı telaffuzlarını alayla yorumladı. Nakanune’de A. Nazarov, Umberto Eco’nun eski bir makalesini hatırlatarak “Avrupa Guatemala’ya mı dönüşüyor?” sorusu yöneltti.
Siyaset bilimci A. Podberezkin, faşist Azov Taburu mensuplarının yargılanması üzerine konuştu. Rusya Dışişleri Bakanlığı bünyesindeki Memleketler arası Alakalar Üniversitesi’nden V. Kozin, Litvanya’nın nazi kabahat ortağı olarak tanımlanmasını istedi. Bush’u işleten ünlü Rus şakacılar, Ukrayna’daki askeri-biyolojik laboratuarlarla ilgili itiraf kopardı. Avrora’da B. Martsinkeviç Lenin’in öğretisinin ilmihal olmadığını vurguladı.
Rusya basınından derlemeler şu biçimde:
‘İSİMLERİ HATIRLAMAYAN ADAM MI ARABULUCU OLACAK?’
“Bugünün haberleri eğlenceli. Hangisinden başlayacağını bilmiyorum.
1. G7 ülkeleri, Rusya’dan alınacak petrol için fiyat eşiği saptanması üzerine görüşmelerde bulundular. Düşünsenize; pazara gidiyorsunuz, patatesin fiyatı X dolar. Diyorsunuz ki: “Ama ben bunun yarı fiyatına alacağım.” Sizin üzere bir küme aptal daha toplanıyor. Satıcı der ki: “Ben bu fiyata satıyorum; beğenmediysen dolaş.”
2. Milliyet’in haberine nazaran Biden, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya girmesi müzakerelerinde Türkiye ile arabuluculuk yapacakmış. Bu, etrafındaki insanların isimlerini, misyonlarını hatırlayamayan adam mı? Erdoğan’a Irak devlet lideri der, İsveç’i de İsviçre ile karıştırır.
3. Biden, Seul ziyaretinde şimdiki ve eski devlet liderinin isimlerini karıştırdı. Biden’a ağır tedavilerinden dolayı Amerikalı hekimlere teşekkürler; birkaç sefer hakikat hatırlamış.
4. İngiltere, şayet bu ülkeye yasal temelde geldilerse Ukraynalı mültecileri Ruanda’ya hudut dışı etmeyecek. Pekala kim biliyor Britanya İmparatorluğu’nun kanunlarını?
5. ABD Arizona’da idam kararlarını infaz etmek için nazilerin Auschwitz’te kullandığı hidrojen siyanür kullanılan gaz odaları yapılmış.
6. AB diplomasi şefi J. Borrell, Rusya ile barış kurallarını Ukrayna’nın tayin etmesi gerektiğini söylemiş. Bu kadar aptallık olmaz. Bana şu dünyada, Ukrayna’nın hiçbir şeye karar veremeyecek bir sömürge, Batı’ya bağımlı bir ülke olduğunu bilmeyen tek kimse gösterin.” (İ. Devitas / EurAsia Daily, 21 Mayıs)
‘UMBERTO ECO’NUN ENDİŞE HİKÂYESİ’
“Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya girme müzakerelerini bloke etti. Fransız siyaset bilimcisi Rousseau Edmond’a nazaran ‘AB’nin sonunun (bilhassa Macaristan sayesinde) başlamasından sonra NATO’nun sonu da başladı.’ NATO’nun açgözlü genişlemesi ve Ukrayna’yı kabule hazırlanan Avrupa’nın ihtirası nitekim de ‘AB’nin sonunun başlangıcı’ mı? Bu yeni bir fikir değil. 20 yıl evvel Umberto Eco ‘Avrupa Senaryoları’ başlıklı makalesinde Avrupa’nın önünde yalnızca iki yol olduğunu yazmıştı: Ya olduğu üzere kalacak ve ortak sonlara ve orduya sahip yekpare bir birlik olacak ya da dağılacak. Eco’nun görüşüne nazaran dağılma varsayımı gerçekçi değildi, ancak bunu 20 yıl evvel yazıyordu. O vakit bu varsayımı büsbütün ‘teorik’ çerçevede incelemeye koyulmuştu: bu türlü bir şey nasıl olabilir? Şayet yeni harika güçler (ABD’nin yerini alırsa şayet Çin; lakin bu şimdi gerçekleşmedi; Eco bunda yanıldı) zayıf Avrupa ülkelerini kendine taraf çeker ve böylece muhteşem güç olarak konumunu tahkim ederse (Eco bunda yanılmadı; ABD bunu yapıyor). ‘Bu muhteşem güç askeri üslerini Polonya yahut Cebelütarık’a, Helsinki yahut Talin’e rahatlıkla konuşlandırabilir’ diye yazıyordu Eco, ‘korku hikâyesinin’ yalnızca yirmi yıl sonra gerçek olabileceğini iddia etmeksizin. AB, bir kadro evraklar imzalarsa fiilen yekpare bir ülke haline gelerek kendini kurtarabilirdi, lakin bunun da şerhleri vardı. Şayet ‘Estonya, Türkiye, Polonya’yı ve hani olmaz ya, Rusya’yı kendine katarsa’ AB yekpare olamaz. ‘Avrupa’nın konsolidasyonu lakin AB’nin çekirdeğinde olan ülkeleri kapsayabilir.’ Bu birlik gerçekleşmezse, Eco şöyle yazıyordu: ‘Avrupa bir Guatemala’ya dönüşür.’ Eco bugün olsa yolsuzluğa batmış, boğazlaşmalarla dolu, iflas etmiş bir Ukrayna’nın adaylığı hakkında ne kaygısı? Bu türlü dostlar varken düşmana gerek yok. Guatemala mı dediniz? Bekleyelim, görelim.” (A. Nazarov / Nakanune, 19 Mayıs)
‘AZOVCULARIN YARGILANMASI İÇİN NE GEREKLİ?’
“Azovstal’da bloke edilen Ukrayna askeri çalışanından teslim olanların sayısı 1730 kişiyi buldu. Lakin bunları nasıl bir mukadderat bekliyor? Ellerinde kan olanlar, şoför yahut aşçı numarası yapanlar sorumluluktan kurtulacaklar mı? Bu canavarlar müsamaha gerekçesiyle salınacak mı? Askeri-Siyasi Sorunlar Merkezi Müdürü Aleksey Podberezkin’e nazaran: “Hayır, kimse onları salmayacak. Soruşturmadan geçecekler, kaldı ki Donetsk, Lugansk ve Rusya kapalı servisleri bunlarla ilgili çok ölçüde materyal topladı. Yalnız Azovstal’ın yeraltı sığınaklarındaki bu bireylerin tamamının Azovcu olmadığını unutmamak gerek. Bunlar ortasında deniz piyadeleri ve hudut muhafızları da vardı. Burada kimisi Rusya’dan giden yabancı paralı askerler de gizleniyor. Aşçı ve şoför olmayanlarla ilgili bütün ispatlar mevcut. Bu denli yıldır bütün bu bireyler ve aksiyonları hakkında devasa bir belge oluşturuldu. Tek sorun, Rusya soruşturma Komitesi, Rusya İçişleri Bakanlığı, keza Donetsk ve Lugansk’ın ilgili organlarının kaynaklarının hudutlu olması. Bu yüzden şu anda en kıymetli nokta işçi, soruşturma vazifelileri ve hücrelerin kâfi olması.” (A. Sargin / Argumentı nedeli, 19 Mayıs)
‘LİTVANYA NAZİ CÜRÜM ORTAĞI OLARAK GÖRÜLMELİ’
“10 Mayıs’ta Litvanya parlamentosu Seym, Rusya’yı “terörizmi destekleyen ve hayata geçiren devlet” olarak tanıyan bir kararı oybirliğiyle kabul etti. Gerçekte Litvanya, devlet terörizmi ve Kiev’in Donbass’a karşı saldırganlığının cürüm ortağı siyaseti sürdüren bir devlettir. Litvanya parlamentosunun kararının Rusya açısından hiçbir hukuksal yahut siyasi sonucu yoktur. Başka yandan Litvanya’nın hareketleri, Avrupa ülkelerinin ek NATO birliklerini beslemek için harcamalarını artırmasına yönelik münasebet olarak görülebilir. Unutmamak gerek ki bu harcamaların temel yükünü sübvanse edilen Baltık devletleri değil Avrupa halkları çekecek. Rusya parlamentosu Duma’da, Litvanyo, Letonya ve Estonya’yı “nazizmin işbirlikçileri” kategorisinde değerlendirmeye yönelik görüşmeler başladı. Lakin bu yetmez. Bu üçlüyü “Ukrayna’nın Donbass’a karşı saldırganlığının kabahat ortağı” olarak ilan etmek de muhakkak mümkün. Bu kararı almak için her çeşit sebep mevcut. Nürnberg’de karar giyen canavarlıkların failleri bu Baltık ülkelerinde yalnızca gizlenmemekle kalmıyor, bunlardan övünç duyuluyor ve ulusal gurur nesnesi sayılıyor. BM Genel Kurul’unda “nazizmin kahramanlaştırılmasıyla mücadele” tasarısının oylanmasında 133 ülke tasarıyı desteklerken bu üçlü beklendiği üzere çekimser kaldı. 20 yıldan uzun vakittir bu üç devlet de kendilerinin özel ayrıcalık sahibi olduğu Sovyet periyodunu itibarsızlaştırıyor, Hitlerci Almanya işbirliği yapan yerli kollaborasyonistleri rehabilite ediyor. Litvanya yetkilileri canavarca cürümleri eksiksiz belgelenmiş olan hatalıların kitleler nezdinde kahramanlaştırılmasını devlet ideolojisi olarak benimsiyor. Günümüzde çabucak her Litvanya kentinde nazi işbirlikçilerinin isimlerini taşıyan yerler var. Nazi Almanya’sına karşı savaşanlarla faşistleri savunanlar eşitleniyor. Sovyet askerlerinin anıtlarına yönelik vandalizm teşvik ediliyor. Rusya tarafından Litvanya’nın nazi hata ortağı ülkeler kategorisinde değerlendirilmesinin bu ülke için iktisadi yaptırımlardan siyasi ve kültürel bağların parçalanmasına kadar önemli tesirleri olacaktır. Rusya üzerinden geçerek Klaipėdos Limanı’nda son bulan Kazakistan petrol boru çizgisinin kesilmesi bütçesi esasen açık veren Litvanya’yı yüzde 10 paydan mahrum bırakacaktır. (V. Kozin / Tsentr voenno-politiçeskih issledovaniy (Rusya Dışişleri Bakanlığı’na bağlı Milletlerarası Münasebetler Üniversitesi bünyesinde), 15 Mayıs)
‘BUSH, UKRAYNA’DA BİYOLOJİK LABORATUVARLARI İTİRAF ETTİ’
“George W. Bush, kendilerini Zelenskiy olarak tanıtarak eski lideri işleten Vovan ve Leksus’a, Ukrayna’daki ABD askeri-biyolojik laboratuarların varlığını ve faaliyetini teyit etti. Bush konuşma sırasında eski ABD Dışişleri Bakanı J. Baker’in Gorbaçov’a NATO’nun genişlememe kelamı vermesinin ABD’nin umurunda olmadığını da söyledi. Askeri-biyolojik laboratuarlar konusu ise işletmenin en enteresan tarafı. Kelamda Zelenskiy, Bush’a, ABD tarafından finanse edilen bu laboratuarları kastederek Ukrayna’da Amerikan mirasını koruduklarını söyledi ve Bush’a, bunu hatırlayıp hatırlamadığını sordu. Bush buna olumlu yanıt verdi. Yani, anlamanız için söylüyorum; bu olay yeni ortaya çıkmadı, daha Bush’un başkanlığı sırasında ortaya çıktı ve kendisi de bunu çok uygun biliyor. Kelamda Zelenskiy daha sonra Pentagon’un post-Sovyet coğrafyasında pek çok askeri-biyolojik laboratuvarı finanse ettiğini lafa sokuşturdu ve Ukrayna’nın başarılı bir halde bunları tahliye ettiğini ve Rusya’nın eline geçmesini önlediğini söyledi. Bush buna şu karşılığı verdi: “Peki. Akıllı birisiniz siz.” (D. Rodionov / Svobodnaya Pressa, 20 Mayıs)
‘KADROLAR HER ŞEYİ ÇÖZERLER’
“Şaşılacak şey, daha evvelki yazıma gelen yorumlarda Rusya’da derhal sosyalizmin kurulması zaruretinden kelam etmedim diye bana hayli tenkit yöneltiliyor. Beyazlar ve Kızıllar ortasındaki arbede devam edebilir, lakin şu anda nitekim kural mı? Derhal millileştirmelere başlanması davetinde bulunan herkes için ünlü birinin kelamlarını hatırlatıyorum: “Kadrolar her şeyi çözerler.” [Stalin.] Devletleştirmeden, bütün alanlarda planlı iktisada geçmekten bahsedebiliriz, fakat bu çeşit bir şeye hazır mıyız? 1917 güzünde Rusya’da ortaya çıkan durum büsbütün özeldi ve bundan çıkış yolunu özel biri önerip gerçekleştirdi: Vladimir Lenin ve Bolşevik Partisi. Lenin’in öğretisi Musevilerin Tora’sı değil; bu öğreti geliştirilmeliydi. Geçmiş vakitle konuşuyorum. Sovyetler Birliği’nde dümenin başında olanlar Lenin’in niyetlerini özüne nüfuz etmeden ezberlenmesini önerdikleri bir ilmihale çevirdiler. Yeni Rusya bu yıl 30 yaşına girdi, bu bütün bir neslin hayatı demek, bu jenerasyon parti kongrelerinin ve plenumlarının, birlik kalkınma atılımlarının, beş yıllık planların vb. ne olduğunu bile bilmiyor.” (B. Martsinkeviç / Avrora, 16 Mayıs)