Dünya corona virüsü salgınıyla uğraşa devam ederken son periyotta 12 farklı ülkede maymun çiçeği virüsü (monkeypox) salgını ortaya çıktı. ABD Lideri Joe Biden’ın bile “endişe yaratıyor” dediği maymun çiçeği virüsünden korunmak ve tedbirinizi almanız için kapsamlı bir rehber ve tahlil hazırladık.
Dünya 6 milyondan fazla insanın vefatına sebep olan corona virüsü salgınıyla gayretine devam ederken son devirde Avrupa ülkeleriyle birlikte ABD, Kanada ve Avustralya’da yeni bir salgınla karşı karşıya kaldı…
Genelde Orta ve Batı Afrika’da ortaya çıkan ve vakit zaman salgın halini alan maymun çiçeği virüsü (monkeypox) farklı ülkelerde çok sayıda beşerde tespit edildi. Bilim insanlarının incelemelerine devam ettiği ve ABD Lideri Joe Biden’ın bile şahsen “endişe yaratıyor” dediği maymun çiçeği virüsü ile ilgili bilinmeyen birçok ayrıntı ve bilgi var.
Ancak bilim insanları ve uzmanlar maymun çiçeği virüsünden korunmak ya da bu hastalığı geçirenlerin hayata tutunabilmesi için kimi bilgileri kamuoyu ile paylaştı.
İşte maymun çiçeği virüsü ile ilgili bilinmesi gereken 7 şey:
1- ŞU ANA KADAR HANGİ ÜLKELERDE GÖRÜLDÜ?
Maymun çiçeği virüsü şu ana kadar resmi olarak dokuz Avrupa ülkesinin yanı sıra ABD, Kanada ve Avustralya’da görüldü. Olağanda Orta ve Batı Afrika’nın ücra köşelerinde rastlanan bu hastalığın görüldüğü Avrupa ülkeleri, Birleşik Krallık, İspanya, Portekiz, Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya ve İsveç oldu.
2- SEMPTOMLARI NELERDİR?
Maymun çiçeği virüsünün vücudun farklı bölgelerinde oluşan kimi semptomları bulunmaktadır. Birinci tespit edilen semptomlar ortasında yüksek ateş, baş ağrısı, sırt ağrısı, kas ağrısı ve şişlik öne çıkıyor.
Ateş arttıkça bedende bir kızarıklık ve kaşıntı oluşmaya başlıyor. Bu genelde yüzde başlıyor ve daha sonra bedenin öteki noktalarına ulaşıyor. Genelde avuç içinde ve ayakların tabanlarında yaygın bir halde ortaya çıkıyor. Kaşıntı çok derecede rahatsız edici ya da acı verici olabiliyor. Öte yandan bu kaşıntı süreci geçtikten sonra ayak tabanları ve avuç içindeki yaralar kabuk bağlıyor ve geçiyor.
Bilim insanları ve uzmanlar bu enfeksiyonun genelde 14-21 gün ortasında sürebileceğini belirtiyor.
3- NASIL BULAŞIYOR?
Maymun çiçeği virüsü hastalık bulaşmış bir şahısla yakın temasta olan birisinden çarçabuk bulaşabiliyor. Virüs ciltteki bir yaradan, teneffüs yoluyla ya da göz-burun-ağızdan bulaşabiliyor.
Uzmanlar cinsel yollarla da virüsün bulaşabileceğine dair açıklamalarda bulundu.
Öte yandan bu hastalık, virüs bulaşan maymun, fare ve sincap üzere canlılardan ya da üzerinde virüs bulunan yatak örtüsü, elbise, kıyafet üzere eserlerde de bulaşabiliyor.
Virüse yakalananların ciltlerinde deformasyon oluşuyor.
4- NE KADAR ÖLÜMCÜL?
Bilim insanlarının geçmişte yaptıkları açıklamalara nazaran maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığına benziyor ve genelde hafif geçiyor. Hastalık birkaç hafta içerisinde kendi kendine büsbütün geçebilirken buna karşılık birtakım durumlarda çok ağır geçebiliyor. Batı Afrika’da bu hastalığın vefata sebebiyet verdiğine dair kayıtlar mevcut.
5- TEDAVİSİ NEDİR?
Rastgele bir salgının önüne geçmek için, aşı yapılması değerli bir adım. Çiçek hastalığına karşı geliştirilen aşıların maymun çiçeğine karşı yüzde 85 müdafaa sağladığı da biliniyor.
Öte yandan antiviral ilaçların da tesirinin olduğu aktarıldı.
6- HASTALIK KUŞKUSU VARSA NE YAPMALISINIZ?
Bilim insanları son periyotta Afrika kıtasının aşikâr bölgelerine gitmiş ya da hastalanmış şahıslarla görüşen ya da belirti gösterdiğini düşünen şahısların bir an evvel doktora gitmesi gerektiği ihtarında bulundu.
ABD’nin önde gelen sıhhat kuruluşlarından Hastalık Tedbire ve Çaba Merkezleri’nden (CDC) Andrea McCollum, “Eğer bireyler hastalandıysa genelde iki ile dört hafta hasta kalırlar. İnsanların erken teşhis koymaları ve bir an evvel tedavilerine başlamaları ve bu müddet zarfında görüştükleri insanları bilgilendirmeleri gerekiyor” dedi.
7- DÜNYA SIHHAT ÖRGÜTÜ NE DİYOR?
Birleşmiş Milletler bünyesinde çalışmalarını sürdüren Dünya Sıhhat Örgütü, üç farklı bölgede 12 üye ülkede maymun çiçeği hastalığının tespit edildiğini duyurdu. DSÖ’nün Avrupa Kısım Lideri Hans Kluge, “Coğrafi olarak bakıldığında hadiselerin Avrupa ve başka ülkelerde görüldüğü tespit edildi. Bu da, maymun çiçeği hastalığının bir müddettir yayılmakta olduğunun kanıtı” dedi.
Kluge, hususla ilgili incelemelerin devam ettiğinin de altını çizerken, şu an Avrupa’da açıklanan olayların hafif geçtiğini de belirtti.
8- GEBE VE ÇOCUKLAR RİSK ALTINDA MI?
Genelde hafif ve orta şiddette geçen maymun çiçeği hastalığı ile ilgili telaş yaratan bir açıklama DSÖ’nün Avrupa Kısım Lideri Kluge’den geldi.
Kluge, “Bu hastalık genelde hafif geçse de, bilhassa çocuk, gebe bayan ve bağışıklık sistemi zayıf olanlarda ağır geçebilir” sözünü kullandı.