Kur Muhafazalı Mevduat şimdiden kamuya 88 milyar lira maliyet yarattı.
Bankaların Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesaplarında 849 milyar TL’ye ulaşan tasarruf stokunun devlete maliyeti döviz yükseldikçe artıyor. Mart ve nisan aylarında ortaya çıkan kur farkı sebebiyle KKM sahiplerine Hazine’den 16 milyar 255 milyon TL ödeme yapıldı. Mayıs prestijiyle 14-14.50 lira düzeylerindeki yatay seyri sona eren dolar süratle yükselmeye başlayınca ortaya çıkan fatura da kabardı. Finans uzmanlarının hesaplamalarına nazaran dolar 15 lira iken devlete 35 milyar lira maliyet yaratan sistemin faturası, dolar 16 liraya dayandığında 88 milyar liraya çıktı. Yani, 1 liralık kur artışı KKM’nin kamuya maliyetinin 53 milyar lira artmasına yol açtı.
Kurun 17 lira olması halinde maliyet 149 milyar liraya yükselecek
DÖVİZ ÇIKMAZI
Artış önlenemezse maliyet, dolar 17 liraya çıktığında 149 milyar liraya, 18 lira düzeyinde ise 206 milyar liraya yükselebilir. KKM’de biriken toplam stokun kur ortalaması 13.87 lira iken, mart ve nisanda vadesi gelenlerin kur farkını alıp yeni kurla bağladıkları hesaba katılınca şimdiki ortalama 14.33 lira olarak hesaplanıyor.
Yüksek cari açık ve yüksek enflasyona karşın düşük faiz siyasetinde ısrar eden hükümet, dövizde adeta çıkmaza girmiş durumda. Bir yandan dolar yükseldikçe Kur Muhafazalı Mevduat’ın maliyeti artıyor, öbür yandan doları tutmak için Merkez Bankası’nın rezervleri harcanıyor. Üstelik KKM sahipleri, banka mevduat faizinin üzerinde bir kur farkı elde edemedikleri durumda sistemden paralarını çekme riskleri ortaya çıkabilir.
Dolarizasyon yüzde 70.5’i buldu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık datalarına nazaran 13 Mayıs prestijiyle Kur Muhafazalı Mevduat stoku 848 milyar 870 milyon TL’ye (55.2 milyar dolar) ulaştı. Bankalardaki yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 57.1 iken, KKM dahil yabancı para mevduat oranı yüzde 70.5’e ulaşmış durumda. Yurtiçi yerleşiklere ilişkin 214.5 milyar dolarlık döviz tevdiat hesabına, 55.2 milyar dolarlık KMM hesapları da eklenince 270 milyar dolar meblağında mevduatın döviz yahut dövize endekslendiği görülüyor.
Merkez’in net rezervleri eksi 52.2 milyar dolar
13 Mayıs ile biten hafta doları 15 lirada tutmaya çalışmanın Merkez Bankası’na (TCMB) maliyeti de aşikâr oldu. TCMB bilgilerine nazaran 13 Mayıs haftasında rezerv kaybı 5.7 milyar dolar oldu. Brüt rezervler 101.9 milyar dolara inerken, o hafta kur 14.86 lira düzeylerinden 15.56 liraya kadar yükseldi. TCMB’nin net rezervleri ise geçen hafta 3.5 milyar düşüşle 11.5 milyar dolara geldi. Swap hariç bakıldığında ise net rezervler eksi 52.2 milyar dolar oldu. Merkez Bankası’nın 63.7 milyar dolara çıkan swap portföyünün toplam rezervlerine oranı yüzde 63’e çıktı.