Son yıllarda Somali ve Türkiye ortasındaki bağlantıların ileriye taşınması, toplumsal ve kültürel etkileşimin artması üzerine, halkın en fazla talep gösterdiği lisan Türkçe oldu.
Başşehir Mogadişu sokaklarında çabucak hemen her caddede ya da dükkanda Türkçe bilen birine rastlamak mümkünken rastgele bir kursta eğitim alamayan pek çok kişi, izledikleri dizi ve sinemaların tesiriyle Türkçe söz ve sözleri ezbere biliyor.
Türk eğitim kurumları ağır talebe karşılık vermekte zorlanırken halihazırda okul fonksiyonu gören ve yüzlerce çocuğun eğitim aldığı 3 yetimhanede Türkçe, mecburî ders olarak okutulmaya başlandı.
Yunus Emre Enstitüsünün (YEE) Somali Ulusal Eğitim Bakanlığıyla başlatmayı planladığı proje kapsamında Türkçe, evvel başşehir sonra ülke genelinde seçmeli ders olarak okutulacak.
Talebe yetişemiyorlar
Ülkede Türkçe öğretiminin merkezi haline gelen Mogadişu YEE’nin Koordinatör Vekili Sinan Doruk, AA muhabirine, 2017’den bu yana 5 binden fazla bireye Türkçe öğretimi verdiklerini söyledi.
Doruk, Türkçe öğretimini yüz yüze sınıfların yanı sıra Türk askeri eğitim üssü, yetimhaneler ve Sıhhat Bilimleri Üniversitesinde sürdürdüklerini anlattı.
Yaklaşık 25 işçiyle ülkede binlerce kişinin Türkçeyle tanışmasına aracı olduklarını kaydeden Doruk, birinci olarak, lise düzeyine kadar eğitimin verildiği Bondhere Yetimhanesi’nde başlayan zarurî Türkçe eğitiminin, toplam 3 yetimhanede verildiğini kaydetti.
Yüz yüze kurslarda talebe yetişemediklerini belirten Doruk, “Talep çok fazla. Yalnızca Mogadişu’dan değil, başşehir dışından da çeşitli vesilelerle talep geliyor. Bize daima Somali, Mogadişu’dan ibaret değil, neden Puntland’a ya da Somaliland’a gelmiyorsunuz diye soruluyor.“ dedi.
Doruk, “Önümüzdeki devirde Somali Ulusal Eğitim Bakanlığıyla ortak projeyi tamamlarsak Türkçeyi seçmeli ya da mecburî lisan olarak müfredata koyabilmek üzere bir amacımız var.” diye konuştu.
Projenin birinci olarak Mogadişu’da pilot olarak uygulanacağını lisana getiren Doruk, insan kaynağını sağlamak için çalışmaların sürdüğüne işaret etti.
Online eğitim başlıyor
Sinan Doruk, bu yıl çevrim içi eğitimle de Türkçe dersi vermeye başlayacaklarını belirterek “Sadece son 5 günde ülkenin farklı yerlerinden 300 kurs başvurusu aldık.” tabirini kullandı.
Somalililerin sıklıkla Türkçe öğrenerek daha yeterli bir eğitim alma ve gelecek kurma inancı taşıdığını tabir eden Doruk, “Türkiye’ye olan teveccüh, Türk lisanına ve kültürüne olan teveccühü beraberinde getiriyor. Lisan, kültürün bir taşıyıcısı.” değerlendirmesini yaptı.
Doruk, Türk ve Somaliler ortasındaki gönül bağının hem insanlara hem de topluma bir yarar sağladığına dikkati çekerek Türkçe öğrenen Somalilerin bunu kendi toplumlarını hizmet etmek için bir vesile gördüğünü söyledi.
Doruk, şöyle devam etti:
“Biz nasıl ki İpek Yolu’nun üzerinde kıymetli bir noktadaysak Somali de Baharat Yolu’nun üzerinde kıymetli bir noktada. Bu cins ticaret rotaları yalnızca mal taşımaz, fikir taşır, ideoloji taşır, kültür taşır, lisan taşır. Bu rotalar üzerinde yerleşik olan milletler farklılıklara, farklı kanılar açıktır. Biz nasıl bir eritme potası gibiysek Mogadişu da burada benzeri pozisyonda.”
“Türkiye’yi sevdiğimiz için Türkçe öğretimine başladık”
Mecburî Türkçe dersinin verildiği Bondhere Kız Yetimhanesinin Müdürü Nurto Mohammed Addow, ülkenin farklı bölgelerinden yetim ya da kimsesiz çocukların burada kalarak ilkokuldan lise düzeyine dek eğitim aldığını söyledi.
Addow, devletin ve sivil toplumun yaptığı katkılarla ayakta kalmaya çalışan yetimhanenin yüzlerce kız çocuğu geleceğe hazırladığını kaydetti.
Yetimhanenin açılmasında Türkiye Cumhuriyeti’nin büyük katkıları olduğunu lisana getiren Addow, Türkiye’yi sevdikleri için Türkçe eğitimine başlama kararı aldıklarını vurguladı.
Öğrencilerin Türkçeye ağır ilgi gösterdiklerini belirten Addow, 2012’den sonra birinci mezunlarını bu yıl vereceklerini ve Türkçe öğrenen gençlerin üniversite eğitimine başlayacağını anlattı.