Son yıllarda başta Konya havzası olmak üzere İç Anadolu Bölgesinin büyük kısmında koyun sayısında azalma olduğunu lisana getiren Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Akmaz, “Türkiye’de maalesef takviye siyasetleri dilek edilir seviyede verimliliği artırır düzeyde değil” dedi.
Prof. Dr. Akmaz, “Dünya normlarında verilen seviyede dayanak verilmiyor ve dayanaklar verimliliği artırır seviyeden fazla ünite hayvan başına takviye veriliyor. Bu dayanaklar randımanda önemli bir artışa sebebiyet vermez. 2021 yılı için verilen dayanak, 4 aylık buzağılara, damızlık hayvanlara, hayvan başı dayanak veriliyor. Bitkisel üretimin katma bedeli düşük eserlerin üretildiği kırsal ve karasal bölgelerde mutlaka karı artırmak için bunu hayvancılıkla desteklememiz lazım. Konya’yı ele alacak olursak küçükbaş hayvancılıkta Cihanbeyli, Kulu, Karapınar, Çumra, Altınekin ve Sarayönü havzasına kadar desteklenebilir. Bu saydığım bölgelerde şahsi kanaatim süt sığırcılığından çok koyuna biraz daha yük verilmesi gerek zira koyunun bulunduğu yerde organik tarımda yetiştirilmeye müsait oluyor. Koyunun olduğu bölgelerde ziraî gübreye muhtaçlık olmaz diyebiliriz” diye konuştu.
HAYVANSAL ÜRETİM HER BÖLGEDE DEĞİŞİYOR
İç Anadolu Bölgesinde yüzeysel suyun olmadığı yerlerdeki koyun yetiştiriciliğine değinen Prof. Dr. Akmaz, takviyelerin ekolojik sisteme uygun verilmesi gerektiğini söyledi. Akmaz, “Konya kaidelerinde bir damızlık süt sığırının işletme parasıyla 22 koyun beslenebiliyor. Bu çok değerli bir sayı yani 50 tane süt sığırı işletme parasıyla 1000 ile 1100 koyun ortasında koyun yetiştirilebiliyor. Yani birebir coğrafyada bir hayvan tipi değiştirmekle eser elde etmede yüzde 250 kar sağlayabiliriz. Her bölgede her hayvansal üretime takviye verilmez, ekolojiye nazaran dayanak siyaseti geliştirilmeli. Bozüyükten başlayıp Eskişehir, Ankara, Konya, Aksaray, Niğde, Kayseri ve Malatyadan Doğu Anadolu geçit hududuna kadar ki bölgede yüzeysel suyun olmadığı yerlerde katiyetle küçükbaş hayvancılığı desteklemek gerekiyor” dedi.
KONYA HAVZASI 10 MİLYON KOYUN YETİŞTİRECEK POTANSİYELDE
Konya havzasındaki küçükbaş sayısında yüzde 60 azalma olduğunu belirten Prof. Dr. Akmaz şöyle devam etti:
“Şu an Türkiyede koyun sayısı 100 milyonun üzerinde olması lazım, Türkiyenin gereksinimi budur. Hem üreticilikte hem de koyun yetiştiriciliğinde dünya normlarının gerisinde olmamızın sebebi gerekli dayanakların verilmemesi, havza bazlı üretimin yapılmaması ve alım garantisinin olmamasıdır. Konyada 2002 yılında 320 binlerde olan büyükbaş sayısı 2021 yılında 960 binlere ulaşmış. Bunun yanında koyun sayısına baktığımız vakit 1990lı yıllarda 4 milyon olan koyun sayımız 2000li yıllarda 1 milyon 400 bine kadar düştü. Tam 3’te 1 oranında düşmüştür. Konya havzası şu an 8-10 milyon koyun yetiştirecek potansiyeldedir. Koyundan üretilecek gübre ve başka üretim eserlerine baktığımız vakit bu bölgedeki tarımı da olumlu istikamette etkileyecektir. Konyanın şu an bölgede yetiştirdiği koyun sayısından 3 katı fazla koyuna muhtaçlığı var. Konyada Ereğli, Akşehir ve Beyşehir havzası hariç öbür bölgelerde koyun yerine sığırın desteklenmesi akıl karı değildir.”