Birinci olarak ay başında İngiltere’de görülen maymun çiçeği virüsünün ilerleyen günlerde çeşitli Avrupa ülkeleri ve ABD’ye yayılması, dünyada kaygıları artırıyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ HANGİ ÜLKELERDE GÖRÜLDÜ?
Birinci olayın 7 Mayıs’ta görüldüğü İngiltere’nin akabinde Maymun Çiçeği virüsü ABD, Kanada, İspanya, Belçika, Fransa, Portekiz, İtalya, İsveç, Almanya, İsrail ve Avustralya’da görüldü.
İngiltere’de 11 yeni hadise daha tespit edildi. Olay sayısı 20’ye çıktı. İspanya’da da 14 yeni olayla toplam sayı 21’i buldu. Avrupa’da toplam hadise sayısı 100’ü aştı.
İNSANLARDA BİRİNCİ KERE 50 YIL EVVEL GÖRÜLDÜ
Tarihte birinci olarak 1958’de maymunda bulunan virüs, beşerler ortasında birinci sefer 1970’te Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde kayıtlara geçti.
Kısa vakitte 11 Afrika ülkesine sıçrayan virüs, Afrika’nın dışında birinci olarak 2003’te ABD’de yayıldı.
Daha sonra 2018’de İngiltere ve İsrail, 2019’da Singapur ve 2021’de ABD’de, Afrika’ya seyahat eden kimi bireylerde maymun çiçeği virüsüne rastlandı.
Şimdiye kadar en çok Afrika’da tesirli olan virüs, 2017’de Nijerya’da en büyük salgına yol açarken ülkede 200 kişi virüse yakalandı ve hadiselerin yüzde 3’ü hayatını kaybetti.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜNDEN MEVT ORANI NE KADAR?
Endemik bir virüsün neden olduğu ender hastalıklardan biri olarak bilinen maymun çiçeği, Kongo ve Batı Afrika tipi olmak üzere ikiye ayrılıyor.
Virüsün Kongo tipinin yüzde 10’a kadar vefat riski bulunurken Batı Afrika tipinin ise her 2 olaydan birinde yüzde 1 vefat oranına sahip olduğu biliniyor.
Çoklukla hayvandan beşere ve nadiren beşerden beşere yakın temasla bulaşan virüs, bedende yüksek ateş ve kaşıntılı kabarcıklara yol açabiliyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NASIL BULAŞIYOR?
“Maymun çiçeği”, enfekte biriyle yakın temas halinde bulaşıyor. Virüs, bedene, deri üzerindeki yara ve çatlaklardan, teneffüs yoluyla ya da ağız, burun ve gözden giriyor. Virüs, maymun, fare, sincap üzere enfekte hayvanlarla temas ile de bulaşıyor. Kıyafet ya da yataktan da geçmesi mümkün.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜNÜN BELİRTİLERİ NELER?
Hastalık yüksek ateş, baş ağrısı ve kaşıntıyla başlıyor. Terleme, sırt ve kas ağrısı, halsizlikle seyrediyor. Döküntüler çoklukla evvel yüzde görülüyor, sonra bedene yayılıyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ ÖLDÜRÜR MÜ?
Olayların birden fazla hafif geçiyor. Çocukluk hastalığı olarak bilinen “su çiçeğine” benziyor. Hastalar 14 ile 21 gün içinde resen güzelleşiyor. Bazen ağır hadiselere rastlanabiliyor. Batı Afrika’da vefatla sonuçlanan hadiseler olduğu biliniyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜNÜN TEDAVİSİ VAR MI?
Maymun çiçeğinin tedavisi yok. Salgınlar enfeksiyonla çaba yollarıyla denetim altına alınabiliyor. Çiçek aşılarının maymun çiçeğini önlemede yüzde 85 tesirli olduğu biliniyor.
ÇİÇEK AŞILARI VİRÜSE KARŞI YÜZDE 85’E KADAR TESİRLİ
Maymun çiçeği hadiselerinin diğer ülkelere yayılarak global salgına dönüşme ihtimali tartışılırken, virüsün vefat riskine karşı tesirli bir aşının olup olmadığı da merak ediliyor.
Bahse ait İngiltere Sıhhat Güvenliği Ajansı, maymun çiçeği virüsü için özel bir aşı olmadığını, lakin çiçek hastalığı aşısının bir ölçü muhafaza sağladığını belirterek, muhtaçlık duyulanlara aşının teklif edildiği bilgisini paylaştı.
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) bilgileri de çiçek hastalığını yok etmek için kullanılan aşıların maymun çiçeği virüsü hastalığına karşı da yüzde 85’e kadar tesirli olduğunu gösteriyor.