İzmir’in Aliağa ilçesinde bir mesken ve depoya yapılan operasyonlarda ele geçirilen farklı periyotlara ilişkin tarihi eser ve ‘tsantsa’ olarak isimlendirilen insan başlarının da içinde olduğu 1045 yapıtın bir kısmı raporlandı.
Aliağa ilçesinde bir mesken ve depoya 14 Aralık 2021’de üç gün ortayla yapılan operasyonlarda farklı periyotlara ilişkin tarihi eser, etnografik eser, yağlı boya tablo, kilise gereçleri, kitap, ikona ve farklı kültürlere ilişkin yapıtların içinde olduğu 1045 nesne bulundu. Eserler ortasında Peru ve Amazon’un derinliklerinde yaşayan Jivaro yerlilerinin kesip özel süreçlerden geçirerek küçülttükleri, ‘tsantsa’ olarak isimlendirilen insan başları dikkat çekti.
İzmir Gümrük Koruma Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü grupları tarafından bulunan eserler, incelemelerin yapılması gayesiyle İzmir Müze Müdürlüğü’ne teslim edildi. Burada yapılan çalışmada, yapıtlardan 870’inin Anadolu kökenli arkeolojik eser olduğu belirlendi. Başka yapıtlardan 76’sı etnografik eser, 23’ü kitap, 27’si tablo, 5’i ikona, 35’i de farklı kültürlere ilişkin eser kümelerinde yer aldı. Nesnelerden 9 adedinin ise birinci incelemelerde geçersiz olduğu tespit edildi.
“ESERLER ÜLKELERE İADE EDİLECEK”
İzmir Arkeoloji Müzesi Müdürü Cengiz Topal, hususa ait yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“İzmir’in Aliağa ilçesinde yapılan bir operasyon sonucunda değişik kümelerden eserler ele geçirildi. Bunun üzerine incelemelerimiz devam ediyor. Arkeolojik eser kapsamına girenler için raporlamalar tamamlandı. Bu kümenin içerisinde el yazması kitap, tablo ve diğer kültürlere ilişkin olabileceğini düşündüğümüz birtakım eser kümeleri var. Bunları kendi uzman kümeleri aracılığıyla raporlatarak inceletmek istiyoruz. Kitaplar için yazma yapıtlardan, kilise gereçleri için Ayasofya Müzesi’nden uzmanlarımız geldi. Bu mevzudaki raporlamalar tamamlandı. Bilhassa Güney Amerika, Afrika ve Mısır kökenli olabilecek birtakım eserler var. Bu eserler üzerinde çalışma ve incelemeler devam ediyor. Bu ülkelere ilişkin olan eserler tespit edildikten sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ülkelerin ilgili üniteleriyle temas kurulacak ve eserler ülkelere iade edilecek.”
“DÖNEMSEL FARKLILIKLAR VAR”
Her kümenin kendi içerisinde dönemsel farklılıklar taşıdığını lisana getiren Topal, “Ortalama 870 civarında yapıtın, yani büyük bir kümenin Anadolu kökenli arkeolojik eser olduğu tespit edildi. Bir toplama koleksiyon olduğu için Anadolu’nun değişik yerlerinden toplanmış eserler. Bunlar aslında bizim müzemizin çalışma alanına giren eserler ve süreci tamamlandı. Tablolar mevzunun uzmanları tarafından incelendi. Halı, kilim üzere etnografik eşyalar da incelendi. Bu bir isimli süreç. Süreç tamamlandığı vakit müzelerdeki kayıtlara girecek” dedi. (DHA)