Aliağa ilçesinde bir mesken ve depoya geçen yıl 14 Aralık’ta 3 gün ortayla yapılan operasyonlarda farklı devirlere ilişkin tarihi eser, etnografik eser, yağlı boya tablo, kilise gereçleri, kitap, ikona ve farklı kültürlere ilişkin yapıtların içinde olduğu bin 45 nesne ele geçirildi.
Eserler ortasında Peru ve Amazon’un derinliklerinde yaşayan Jivaro yerlilerinin kesip özel süreçlerden geçirerek küçülttükleri, ‘tsantsa’ olarak isimlendirilen insan başları dikkat çekti.
İzmir Gümrük Koruma Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü takımlarının istihbarat çalışmasıyla bulunan eserler, incelemelerin yapılması hedefiyle İzmir Müze Müdürlüğü’ne teslim edildi. Burada yapılan çalışmada, yapıtlardan 870’inin Anadolu kökenli arkeolojik eser olduğu belirlendi.
Öteki yapıtlardan 76’sı etnografik eser, 23’ü kitap, 27’si tablo, 5’i ikona, 35’i de farklı kültürlere ilişkin eser kümelerinde yer aldı. Nesnelerden 9 adedinin ise birinci incelemelerde düzmece olduğu tespit edildi. Hususa ait açıklama yapan İzmir Arkeoloji Müzesi Müdürü Cengiz Topal, raporlamaların bir kısmının tamamlandığını belirtti.
‘ESERLER ÜLKELERE İADE EDİLECEK’
İzmir Arkeoloji Müzesi Müdürü Cengiz Topal yaptığı açıklamada, şunları söyledi:
“İzmir’in Aliağa ilçesinde yapılan bir operasyon sonucunda değişik kümelerden eserler ele geçirildi. Bunun üzerine incelemelerimiz devam ediyor. Arkeolojik eser kapsamına girenler için raporlamalar tamamlandı. Bu kümenin içerisinde el yazması kitap, tablo ve diğer kültürlere ilişkin olabileceğini düşündüğümüz birtakım eser kümeleri var. Bunları kendi uzman kümeleri aracılığıyla raporlatarak inceletmek istiyoruz.
Kitaplar için yazma yapıtlardan, kilise materyalleri için Ayasofya Müzesi’nden uzmanlarımız geldi. Bu husustaki raporlamalar tamamlandı. Bilhassa Güney Amerika, Afrika ve Mısır kökenli olabilecek kimi eserler var. Bu eserler üzerinde çalışma ve incelemeler devam ediyor. Bu ülkelere ilişkin olan eserler tespit edildikten sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ülkelerin ilgili üniteleriyle temas kurulacak ve eserler ülkelere iade edilecek.”
‘DÖNEMSEL FARKLILIKLAR VAR’
Her kümenin kendi içerisinde dönemsel farklılıklar taşıdığını lisana getiren Topal, “Ortalama 870 civarında yapıtın, yani büyük bir kümenin Anadolu kökenli arkeolojik eser olduğu tespit edildi. Bir toplama koleksiyon olduğu için Anadolu’nun değişik yerlerinden toplanmış eserler. Bunlar esasen bizim müzemizin çalışma alanına giren eserler ve süreci tamamlandı. Tablolar hususun uzmanları tarafından incelendi. Halı, kilim üzere etnografik eşyalar da incelendi. Bu bir isimli süreç. Süreç tamamlandığı vakit müzelerdeki kayıtlara girecek” dedi.
NE OLMUŞTU?
İzmir’de ele geçirilen tarihi yapıtların ortasında bulunan ve Amazon’un derinliklerinde yaşayan yerlilerin kesip özel süreçlerden geçirerek küçülttükleri, ‘tsantsa’ olarak isimlendirilen 4 insan başının gizemi çözülmüştü.
Başların düşmanlara ilişkin olmasından ötürü berbat ruhlarını hala içlerinde taşıdıklarına inandıkları ve bunun dışarı çıkmaması için dudaklarını iple diktikleri öğrenilmişti.