Rusya-Ukrayna savaşıyla global besin arzı adeta çıkmaza girdi. Uzmanlar besin, tarım ve hayvancılığın öncelikli alan ilan edilmesi konusunda sık sık ikazlarda bulunuyor. Rusya ve Ukrayna’ya yüzde 75’i aşan bir oranda bağımlı olan Türkiye’de buğday telaşını doğurdu. Savaşla birlikte iktidarın tarımda yürüttüğü siyasetlerin başarısızlığı ortaya çıkarken sonucu da vatandaşa ödetildi. Ekmek fiyatları zamlandıkça zamlandı.
’10 HAFTA YETECEK KADAR BUĞDAY KALDI’
Yalnızca ülkemizde değil tüm dünyada global besin krizi yaşanıyor. Tarım tahlil firması Gro Intelligence’a nazaran rezervlerde dünya tüketimine 10 hafta yetecek kadar buğday kaldı. Bu düzeyin varsayım edilenden daha makus olduğu düşünülüyor.
Bloomberg’de yer alan habere nazaran; devletler global buğday stoklarının yıllık tüketimin yüzde 33’üne denk geldiğini savunurken Perşembe günü Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde besin güvenliği üzerine yapılan toplantıda konuşan Gro Intelligence CEO’su Sara Menker bu oranın aslında yüzde 20’ye yakın olduğunu söyledi.
Uzun vakittir besin krizinin kapıda olduğu istikametinde ikazlar yapan Menker, büyüyen açlık tehdidi karşısında hemen tedbir alınması gerektiğine dikkat çekti. Artan ekin fiyatları milyonları riske atarken yaşanan kuraklıklar ve yükselen gübre fiyatları da önümüzdeki periyotta tahıl tedarikini tehdit etmeye başladı.
‘BU SİSMİK BİR KRİZ’
Eski bir güç emtia taciri olan ve besin krizini pandemi tedarik zincirlerini boğmadan öngören Menker, “Bu döngüsel değil. Bu sismik bir kriz. Bu bir jenerasyonda bir kere yaşanabilecek ve jeopolitik periyodu dramatik halde etkileyebilecek bir olay” değerlendirmesinde bulundu.
Ekin piyasaları ve iklim krizini yanlışsız halde kestirim etmek için yapay zeka tabanlı bir program kullanan Gro Intelligence Perşembe günü 49 Afrika ülkesinde besin güvenliğini sağlamayı hedefleyen fiyatsız kullanılabilecek bir çevrimiçi aracı duyurmuştu.
Rockefeller Vakfı tarafından fonlanan bilgi tabanı mısır, soya fasulyesi ve buğdayın da içinde olduğu emtiaların arz ve talep bilgilerini barındırıyor.