Sıra hassas, şuurlu ve sorumlu ‘sanat filmlerine’ geliverdi. Altın Palmiye adayı birinci üç sinema, modası geçmeyen, gürültü patırtı koparmadan izeyicisine derinden dokunmayı başaran özgün yaratıcı sineması örnekleriydi.
Köklerini sorgulayan, düşlerine sarılan, karabasanlardan kurtulmaya çabalayan ; sonuçta, tabiatına ve iç dürtülerine en uygun manası yükleyebileceği en ‘doğru yeri’ ve hayat biçimini arayan beşerlerle buluşuverdik beyazperdede. Yedisinden yetmişine herkesle, daima birlikte…
Bağımsız Amerikan sinemasının özgün isimlerinden, senaryo müellifi ve direktör James Gray (1969) ve, birlikte imzaladıkları “Sekiz Tepe” ile ana kısma birinci defa seçilen Belçikalı Charlotte Vandermeersch (1983) / Felix Van Groeningen (1977) çifti, ‘gerçek dostluğun manası ve önemi’ diye özetleyebileceğimiz beylik temaya, çok farklı iki bakış açısıyla eğilerek, insanoğlunun gelip saplandığı döngüsel çıkmazları değişik açılardan aydınlatıyorlar. Üstelik, düşündürerek, duygulandırarak, ön sezi ve ön yargılarımızı temelden sorgulamaya iteleyerek…
Her iki sinemada de, çocuklukta örülmeye başlanan, bu nedenle de bağlılığın en sağlamı ya da en kırılganı olabilecek dostluklar, ya da serpilip gelişemeyen arkadaşlıklar kelam konusu.
“Altın Palmiye yarışına beşinci sefer katılan James Gray’in özgeçmişsel izler taşıyan sineması “Armageddon Time”da, Nazizmden kaçarak ABD’ye yerleşmiş Yahudi kökenli orta sınıf ailenin üçüncü jenerasyonunu temsil eden ortaokul öğrencisi Paul ile, fakir ninesinin yanında yaşamak zorunda kalmış siyahi sınıf arkadaşı ortasındaki olanaksız dostluğun, 1980’li yılların New York’unda geçen çok boyutlu hikayesini izliyoruz. Yetenekli, zeki ve asi ruhlu Paul, ünlü bir ressam olmayı düşlemektedir… Öğretmenlerin ve yetişkinlerin her yaramazlığı, her kabahati üzerine yükleyiverdikleri kara derili, dikbaşlı arkadaşı, Amerikan toplumunda eşitliğin bir düş olduğunu, düzgün niyetli Paul’ün ve ailesinin gerçeklere direnemeyeceklerini çok uygun bilmektedir. Haksız suçlamaları üstlenmekten çekinmez. Bu ikili standartlı nizamda, Onun âlâ bir dost olmasına, yani fedakarlıkta bulunmasına müsaade vardır. Kendisini kurtarmak zorunda kalan Paul ise, vicdan azabıyla baş başadır artık. Babasının ya da görmüş geçirmiş sevecen dedesinin (Antony Hopkins) öğütleri acılarını dindiremeyecek, yalnızca ömrün onulmaz adaletsizliği ve acımasızlığı karşısında, elindeki kozları kullanarak, evvel kendini kurtarmak zorunda olduğunun şuuruna varacaktır…
Âlâ yetişsin diye gönderildiği tutucu özel okulun en büyük bağışçısı, bugün ne yazık ki çok uygun tanıdığımız Donald Trump’un babasıdır!…
Çocukluğunu, Donald Reagan’ın Lider seçildiği periyotta yaşayan küçük Paul, insanlığın 40 yıl sonra saplanacağı bataklığı herkesden daha evvel farketmiş miydi sanki?
Fark etmiş olsa bile, tekrar elinden bir şey gelmemiş, yalnızca kendini ve yakın etrafını kurtarmak ‘zorunda’ kalmıştı herhalde…
TOM CRUISE RÜZGARI
Amerikan ve Rus sinemalarının yetenekli isimleri James Gray ile, sineması “Bayan Çaykovski”den yarın kelam etmeye çalışacağım Kirill Serebrennikov samimiyetle alkışlanırken, sokakta ve şenlik sarayında coşkuyla karşılanan Tom Cruise, son sineması “Top Gun: Maverick”in özel gösterimi için, otuz yıl ortadan sonra, Cannes’ da birinci defa uzunluk göstermekte.
Tıklım tıklım dolu ‘sinema dersi’, daha doğrusu sohbeti sırasında, yıldız oyuncunun ne kadar mükemmelliyetçi bir zihniyetle çalıştığını ve mütevazi görünmeyi önemsediğini farkediyoruz…
Bu ortada, şenlik idaresinin de kuşkusuz güzeline gidecek bir hal sergiliyor Tom Cruise : Sinemaların tadına varabilmek için, sinema salonlarına gitmek, büyük ekranlarda izlemek gerekir…