Medya Kitabevi, 1996 yılında Taksim, İstiklal Caddesi üzerinde yer alan Aznavur Pasajı’nda Selahattin Bulut tarafından kuruldu. Kitabevi, 1999’da ise tekrar İstiklal Caddesi üzerinde yer alan El Hamra Pasajı’na taşındı. Birinci Kürtçe kitapevi olarak bilinen Medya Kitabevi, 26 yıldır Kürtçe kitap satmaya devam ediyor. Lakin Medya Kitabevi, 3 bin lira olan kirasının 12 bin liraya çıkartılması nedeniyle kapanmayla karşı karşıya.
Medya Kitapevi sahibi Selahattin Bulut, bir yol bulunmaması halinde kitabevinin 1 Temmuz’da kapanacağını açıkladı. “Kürtçe bir kitabevi kurmak hayalimdi” diyen Bulut, hayalini kurduğu kitabevinin kuruluşunu şöyle anlattı:
“Ben 1990’ların başında İstanbul’a geldim. 6 yıl çeşitli işlerde çalıştım. Lakin bütün bu işleri yaparken daima şunu düşündüm. Sanki Kürtler için İstanbul’da bir Kürt kitabevi kurabilecek miyim? Sonunda bunu yapabildim. İstanbul’daki bütün sahafları, yayınevlerini dolaşarak Kürtler üzerine ne var ne yok araştırdım. Hatta bir kitapta şayet 3-5 sayfa Kürtlerden kelam ediyorsa, o kitabı da bir Kürt kitabı kabul ederek kitabevine getirdim. Kitapçıların satmaya korktukları kitapları da toplayıp getirdim. Bütün bu kitapları açık bir halde satmak çok zordu. 1996’dan 1999’a kadar, polis ayda bir iki sefer kesinlikle baskın yapardı. İçeride olan insanlara hakaret eder ve bizi itelerdi. Kitaplara basarlardı. Vakit zaman beni emniyete götürüyorlardı, iki gün üç gün nezarette tutuyorlardı. Çok sıkıntı şeyler yaşamama karşın bir türlü elim varmıyordu kapatmaya. Kitaplarımı götürüyorlardı, kitaplar bodrumlarda nemleniyordu. Avukat tutarak kitaplarımı alıyordum. Lakin kitapların ziyan görmesine karşın kitaplarımı alırken rahatlıyordum. Ziyan gören kitapları satamıyordum fakat okurlara armağan ediyordum.
Bütün bu hakaretlere, dehşetlere karşın beşerler gelip gidiyorlardı. Beşerler Medya Kitabevi’nden güç kazanıyordu. Kürtler, küme ve partililere ayrılmıştı. Bütün sömürge halklarında olduğu üzere. Bu kümeler kendi kafesine gidiyor, kendi mecmuasını basıp satıyordu. Siyasi olarak fikri tıpkı olan beşerler muhakkak yerlerde yan yana geliyordu. Bunu kırmak istedim. Bütün Kürt siyasi kümelerine ilişkin mecmua, gazete ve kitaplarını aldım. Kürtler, o kitapların Medya Kitabevi’nde satıldığını görünce bana güvenmeye başladılar. Daha sonra onlar gelmeye başladı. Birbirleriyle konuşmayan, selam vermeyen kümeler yahut partililer gelmeye, selamlaşmaya başladı. Bu nedenle her siyasetten insan geliyordu. Herkes ‘Medya mala me ye’ (Medya Kürtlerin evidir) diyordu. Ben Medya Kitabevi’nde ayrılıkların^, düşmanlıkların, ideolojilerin bir yerde toplanmasını sağladım.”
‘KÜRT MÜELLİFLER BİRİNCİ İMZALARINI MEDYA KİTABEVİ’NDE ATTI’
Kürt muharrirlerin birinci kere Medya Kitabevi’nde okurlarıyla buluştuğunu ve kitaplarını imzaladığını belirten Bulut, şunları söyledi: “Kürt müellifler, okuyucularıyla birinci Medya Kitabevi’nde buluştu. Medya Kitabevi hem İstanbul’da hem Kürdistan’da hem de dünyadaki birinci Kürt Kitabevi’dir. Medya Kitabevi’nden evvel bir Kürt kitabevi yoktu. Medya Kitabevi bir birincidir. Kürt muharrirler da birinci kere Kürt okurlarıyla burada buluştu, birinci imzalarını da burada attılar. Kürt okuyucuları da birinci kez bir Kürt müelliften imzalı kitap aldı ve birlikte fotoğraf çektirdi. Medya Kitabevi yalnızca Kürtlerle ilgili kitap satan bir yer değil, bir buluşma yeriydi. Beşerler burada buluşur, dışarıya çıkar ve diğer yerlere masraflardı. Çantalarını, eşyalarını ve değerli şeylerini teslim ettikleri bir yerdi. Okurlar ve müelliflere memleketten bir kargo geldiği vakit bizim adreslerimizi verirlerdi. İnsanların telefonları yoktu, kitabevinin telefonundan annelerini ararlardı ya da onlar arardı. Bu türlü çok gayeli bir formda çalışıyordu. 4 modüldeki Kürtlerin bir buluşma noktasıydı. Birçok Kürt birinci kez birbirlerini Medya Kitabevi’nde tanıyordu. Herkes kendi modülünde olan bitenleri aktarırdı.”
‘KÜRTLER KİTAPTAN ZİYAN GÖRMÜŞ’
İstanbul’da yaşamasına karşın Medya Kitabevi’ni yaşatmak için İstanbul’u yaşamadığını belirten Bulut, kelamlarına şöyle devam etti:
“Dünyanın dört bir yanından beşerler İstanbul’u gezmeye gelirdi ancak ben Cağaloğlu’nda dolaşır, Kürtler ilgili bir kitap var mı diye arardım. Zira gezmek için vaktim yoktu. Şayet emekli maaşım olmasaydı, sürdüremezdim. Okuyucuyu suçlamıyorum. Kürt okuyucusunun çeşitli kaygıları var. Kürdistan’da ve Kürtler ortasında bir okuma kültürünün oluşmasına müsaade verilmedi. Kitap olarak bir tek Kur’an hürdü. Kur’an dışında her kitap yasaktı. Bu yüzden herkes kitaptan ziyan görmüş. Kürtler kitabın hiçbir yararını görmedi. Bir millet bir şeyden ziyan görürse ondan kaçar. Bu yüzden kendi konutunda kütüphane kurmaktan kaçındılar. Şayet bu türlü bir durum olmasaydı ve Kürtler daima kitap almak için Medya Kitabevi’ne gelmiş olsaydı bugün durumumuz daha güzel olurdu. İstanbul Üniversitesi’nde ve etraf üniversitesinde okuyan Kürt öğrenciler, tez ve makalelerini gelip Medya Kitabevi’nde yazardı. Bütün bu konuşmalar, sohbetler Medya Kitabevi’nde yapılırdı. Öğrenciler birbirlerine tezlerini ve makalelerini sunardı, tartışırdık. Bütün bu kaynakları da ben onlara bulurdum. Konusu Kürtler olan bütün tez çalışmaları, makaleler Medya Kitabevi’nden temin edilmiş.”
‘3 BİN LİRA OLAN KİRA, 12 BİN LİRAYA ÇIKARTILDI’
Pandemiyle başlayan ve dövizin artmasıyla gün geçtikçe derinleşen ekonomik kriz, kiraların yükselmesine de neden oldu. Medya Kitabevi de bu durumdan etkilenen yerlerden biri. Bulut, Medya Kitabevi’nin kapanma nedenini anlatırken şu sözleri kullandı:
“Mülk sahibi her sene makul bir artırım yapıyordu ve hiç etkilenmedim. Pandemi devrinde bir zorluk yaşadım. Medya Kitabevi vakit zaman kapalı kalıyordu. Zira han kapanıyordu. Fakat sarfiyatlar devam ediyordu. Bu yüzden çok zorlandık. 2 yılın sonunda bir ay evvel, tam da gelirler ile masraflar dengelendiği bir vakti gördüm. Yani ziyandan çıktık. Birinci sefer kar ile zararın istikrarını yakaladık ve çok sevindik. Tam bu sırada mülk sahibi enflasyon gerekçesiyle 3 bin lira olan kirayı 12 bin liraya yükseltti. Pazarlık bahtı da bırakmadı. Bir avukatla konuştum. 10 yıldan fazla bir yerde kiracıysan ve kontrat yoksa mülk sahibi seni çıkarabilir dedi. Ben birinci kiraladığımda bir kez kontrat imzaladık. Ondan sonra hiç mukavele yapmadık. 1 Temmuz’da süremiz doluyor. Ben de 1 Temmuz’u bekliyorum. Kimi beşerler aradı, görüşmelerimiz oldu. Ben Medya Kitabevi’nin çeşitli kampanyalarla para toplayarak bunun sürdürülebileceğine inanmıyorum. Medya Kitabevi için esaslı bir tahlil istiyorum.
Durumu yeterli olan ve yurtsever olan bir iş insanı, şayet Medya Kitabevi’ni takip ediyorsa, bu 26 yılda değerimi kavramış, biliyorsa, Medya Kitabevi için bir dükkân satın alabilir. Aksi halde Medya Kitabevi kira artışlarıyla daima kriz yaşayacak. Bu krizlerin daima tekrar edilmemesi için Medya Kitabevi için bir mülk satın alınması gerekir. Kürtlerin ortasında yurtsever, güçlü iş insanı vardır. Ben buradan onlara davette bulunmak istiyorum. Kürtler için çok değerli olan bu Kürt kitabevini yaşatın. Bu bir kültür hazinesidir. Bir hafızadır. 26 yılda çeşitli anılar, anılar birikmiş. Bugün roman yazan, şiir yazan onlarca insan Medya Kitabevi’nde yetişti. Medya Kitabevi’nin yaşatılması lazım. Ben hala umudumu koruyorum. Medya Kitabevi’nin kapanacağını düşünmüyorum. Tahminen de o denli düşünmek istemiyorum. Bir an evvel Medya Kitabevi’ne yakışan bir yer alarak oraya taşımak istiyoruz. Bu yerin İstiklal Caddesi’nde olması gerekiyor. Zira Beyoğlu, bir kültür merkezidir. Bütün elçiliklerin, konsoloslukların olduğu, Kürtlerin ve Kürt kurumlarının olduğu bir yer. İstiklal Caddesi artık bir dünya caddesi oldu. Medya Kitabevi de bir Kürt kitabevi olarak İstiklal Caddesi’nde kuruldu. Bir Kürt kitabevine yakışacak en hoş yerin İstiklal Caddesi olduğunu düşünüyorum. Diyarbakır ve Mardin’deki bütün Kürt yayınevlerine ilişkin kitapların satıldığı, dağıtıldığı bir merkezdir Medya Kitabevi. 26 yıldır da bunu yapıyor.”